این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جنگل ایران، جلد ۱۷، شماره ۱، صفحات ۱۰۹-۱۲۳
عنوان فارسی ارزیابی کیفیت تنۀ درختان دانه‌زاد بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) در ارتباط با طبقۀ قطری و ارتفاع از سطح دریا در جنگل‌های ایلام
چکیده فارسی مقاله مقدمه: جنگل‌های بلوط زاگرس با وجود ارزش‌های بی‌مانند زیست‌محیطی و اقتصادی، با چالش‌های متعددی از جمله قطع درختان، تغییر کاربری اراضی، چرای بی‌رویۀ دام و فعالیت‌های کشاورزی روبه‌رو هستند که فشار شدیدی بر سلامت و کیفیت درختان وارد می‌آورد. این عوامل مخرب سبب پوسیدگی در تنه، خشکیدگی تاج و تنه، ایجاد زخم و حفره و دیگر ناهنجاری‌ها می‌شود و تداوم این روند تخریبی، به‌ویژه تحت تأثیر گرمایش زمین، ممکن است به تضعیف جمعیت گونه‌های جنگلی و تهدید جدی برای آیندۀ جنگل‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) منجر شود. هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت ظاهری تنۀ درختان بلوط در جنگل‌های زاگرس به‌منظور شناسایی و تحلیل آسیب‌ها و نقایص گوناگون برای مدیریت پایدار و حفظ سلامت جنگل‌هاست. مواد و روش‌ها: در این تحقیق، به ارزیابی کیفیت تنۀ درختان بلوط ایرانی در سه طبقۀ ارتفاعی مختلف شامل پایین‌بند (قلارنگ 1400-1150 متر)، میان‌بند ­(سیوان 1650-1400 متر) و بالابند ­­(مانشت 1900-1650 متر) در جنگل‌های زاگرس پرداخته شد. برای تحلیل جامع آسیب‌ها و نقایص تنۀ درختان، از الگوی ارزیابی لاریو استفاده شد که شامل شناسایی و طبقه‌بندی نقایص به دسته‌های مختلف مانند حفره‌ها، زخم‌ها و دیگر ناهنجاری‌ها براساس ظاهر درختان است. این الگو ابزار مفیدی برای درک و مدیریت وضعیت سلامت درختان و بهبود روش‌های حفاظت از جنگل‌ها به شمار می‌رود و نتایج مؤید کاربرد مؤثر این الگو در مدیریت پایدار جنگل‌های زاگرس است. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که درختان در طبقه‌های ارتفاعی و قطری مختلف، آسیب‌دیدگی‌های متفاوتی داشتند. درختان دارای قطر کمتر از 35 سانتی‌متر بیشتر در معرض آسیب‌های مختلف مانند زخم‌ها، حفره‌ها و خشکیدگی در تنه بودند. درختان طبقۀ قطری دوم (بیشتر از 35 سانتی‌متر) آسیب‌دیدگی کمتری داشتند. در ارتفاعات پایین‌بند، بیشترین آسیب‌دیدگی مشاهده شد و به‌ویژه درختان دارای قطر کمتر از 35 سانتی‌متر آسیب‌های بیشتری را تجربه کردند. تفاوت‌های معنی‌داری بین طبقه‌های قطری و ارتفاعی در مناطق مختلف وجود داشت که نشان‌دهندۀ تأثیر شرایط اکولوژیکی و ساختار درختان بر آسیب‌دیدگی آنهاست. همچنین تخریب‌های انسانی، حضور دام، انگیزه‌های اقتصادی مانند کشت زیرآشکوب و سرشاخه‌زنی در منطقۀ پایین‌بند موجب ضعف فیزیولوژیک درختان، ایجاد حفره و زخم، آسیب‌های فیزیکی و درنتیجه خشکیدگی، زوال درخت و کاهش پایه‌های درختان سالم شد. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که الگوی لاریو در جنگل‌های زاگرس ایلام به‌عنوان یک ابزار علمی کارآمد و مؤثر می‌تواند نقش مهمی در ارزیابی و مدیریت این جنگل‌ها داشته باشد. این الگو با سنجش شاخص‌های مختلف، وضعیت سلامت جنگل‌ها را ارزیابی می‌کند. این ارزیابی‌ها به مدیران منابع طبیعی امکان می‌دهد که با اطلاعات دقیق‌تری درباره وضعیت جنگل‌ها، تصمیمات مؤثرتری برای حفظ و احیای این منابع ارزشمند بگیرند. استفاده از الگوی لاریو می‌تواند به بهبود مدیریت پایدار، کاهش آسیب‌های ناشی از بهره‌برداری غیرمجاز و افزایش پایداری اکوسیستم‌های جنگلی زاگرس کمک کند. به این ترتیب، این الگو به‌عنوان یک ابزار علمی مؤثر، نقش کلیدی در حفظ و تقویت پایداری جنگل‌های زاگرس دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آسیب‌های تنه،الگوی لاریو،بلوط ایرانی،جنگل‌های زاگرس،کیفیت تنۀ درختان،
عنوان انگلیسی Evaluation of quality of Iranian oak (Quercus brantii Lindl.) tree trunks in relation to diameter class and height above sea level in Ilam forests
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: The Zagros oak forests, known for their exceptional environmental and economic significance, are facing significant threats such as deforestation, land-use changes, overgrazing, and agricultural encroachment. These pressures are severely affecting the health and vitality of the trees. Such damaging factors lead to trunk decay, dieback of crowns and trunks, the development of wounds and cavities, and other abnormalities. If this destructive trend continues, especially in the context of global warming, it could drastically reduce the population of forest species and pose a serious risk to the future of the Quercus brantii forests. This study aims to evaluate the visible trunk quality of oak trees in the Zagros forests to identify and analyze various forms of damage and defects, supporting efforts toward sustainable forest management and the preservation of forest health. Materials and Methods: This study evaluated the trunk quality of Quercus brantii trees across three elevation zones: the lower zone (Qalarang, 1150-1400 meters), the middle zone (Siwan, 1400-1650 meters), and the upper zone (Mansht, 1650-1900 meters) in the Zagros forests. To thoroughly assess trunk damage and defects, the Larrieu assessment model was utilized, which involves identifying and classifying defects into categories such as cavities, wounds, and other abnormalities based on the trees' external characteristics. This model is a valuable tool for understanding and managing tree health, enhancing forest conservation strategies, and the results indicate its effectiveness for the sustainable management of the Zagros forests. Results: The results of this study showed that trees in different altitudinal and diameter classes exhibit varying levels of damage. Trees with a diameter of less than 35 cm are more susceptible to various types of damage, such as wounds, cavities, and stem dieback. Additionally, trees in the second diameter class (over 35 cm) generally experience less damage. The highest level of damage was observed at lower elevations, especially among trees with diameters smaller than 35 cm, which sustained the most damage. Significant differences were found between diameter and elevation classes across the study areas, indicating the influence of ecological conditions and tree structure on their damage. Furthermore, human-induced degradation, livestock presence, economic motivations such as understory cultivation and coppicing in the lower elevation areas, lead to physiological weakening of trees, the creation of cavities and wounds, physical damage, and, consequently, dieback, decay, and a reduction in the number of healthy trees.. Conclusion: The findings indicate that the Larrieu model can serve as an effective and practical scientific tool for assessing and managing the Zagros forests in Ilam. By evaluating various indicators of forest health, this model provides natural resource managers with more accurate data on forest conditions, enabling them to make better-informed decisions for the conservation and restoration of these valuable ecosystems. Utilizing the Larrieu model can enhance sustainable management practices, reduce damage from unauthorized exploitation, and improve the resilience of the Zagros forest ecosystems. As such, this model plays a crucial role as an effective scientific tool in maintaining and strengthening the sustainability of the Zagros forests.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آسیب‌های تنه,الگوی لاریو,بلوط ایرانی,جنگل‌های زاگرس,کیفیت تنۀ درختان
نویسندگان مقاله جعفر حسین زاده |
دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام

یاسر کریمی |
دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد علوم جنگل، دانشگاه ایلام، ایلام

نرگس پردل |
دانشجوی دکتری علوم جنگل، دانشگاه ایلام، ایلام

حمیدرضا ناجی |
دانشیار گروه علوم جنگل، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام

نشانی اینترنتی https://www.ijf-isaforestry.ir/article_224180_a68c497f14a8a69964427afd3497fc51.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات