این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد ۴۱، شماره ۲، صفحات ۲۹۳-۳۰۷

عنوان فارسی مقایسه‌ خواص آنتی‌اکسیدانی و محتوای فنول – فلاونوئیدی عصاره صمغ کندر (Boswellia thurifera Roxb.) و صمغ مصطکی (Pistacia lentiscus L.) تهیه شده به وسیله‌ حلال‌های مختلف
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: آنتی‌اکسیدان‌ها گروهی از ترکیبات شیمیایی هستند که به‌صورت طبیعی در بسیاری از مواد غذایی وجود دارند. این ترکیبات با از بین بردن رادیکال‌های آزاد به سلول و بافت‌های بدن کمک می‌کنند تا از آسیب‌های اکسیداتیو جلوگیری کنند. مهمترین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در غلات، سبزیجات، میوه‌ها و ادویه‌جات هستند. کندر با نام علمی (Boswellia thurifera) گیاهی دارویی است که از صمغ آن در طب سنتی عربی برای تقویت حافظه استفاده می‌شود. صمغ مصطکی از درختچه‌ای به نام پسته مصطکی (Pistacia lentiscus) تهیه می‌شود. این صمغ دارای خواص دارویی متعددی بوده، از این‌رو گیاه مصطکی ازجمله گیاهان دارویی محسوب می‌گردد. عصاره‌های استخراج شده از صمغ گیاه کندر و صمغ گیاه مصطکی توسط حلال‌های مختلف ممکن است توانایی‌های متفاوتی از نظر احیا‌کنندگی داشته باشند. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه خواص آنتی‌اکسیدانی و محتوای فنول- فلاونوئیدی عصاره صمغ کندر (B. thurifera) و عصاره صمغ مصطکی (P. lentiscus) تهیه شده بوسیله حلال‌های مختلف است. با این رویکرد که حلال‌های مختلف قادر به استخراج درصدهای متفاوتی از مواد آنتی‌اکسیدانی موجود در صمغ کندر و صمغ مصطکی هستند.
مواد و روش‌ها: حلال‌های استون، اتیل‌استات، هگزان، اتانول، متانول و اتر برای استخراج عصاره صمغ کندر و عصاره صمغ مصطکی به روش ماسراسیون و به وسیله دستگاه روتاری اواپوراتور انتخاب شدند. از عصاره‌های حاصل به منظور بررسی توان احیاکنندگی عصاره صمغ کندر و عصاره صمغ مصطکی توسط حلال‌های مختلف و با استفاده از فعالیت آنتی‌اکسیدانی و مهار رادیکال آزاد 2و2- دی فنیل-1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) استفاده شد. میزان کل ترکیبات فنولی با روش فولین سیوکالچیو اندازه‌گیری شد و فلاونوئید تام با روش ایجاد رنگ کمپلکس آلومینیوم کلراید سنجش گردید.
نتایج: مطابق نتایج آزمایش‌های انجام شده بر روی عصاره‌های صمغ کندر و مصطکی در غلظت‌های مختلف و با استفاده از حلال‌های (استون، هگزان، اتیل‌استات، متانول، اتر و اتانول)، کمترین مقدار EC50 برای عصاره استونی کندر با (mg.ml-12.24EC50 =) و عصاره استونی مصطکی با (mg.ml-1 3.10EC50 =) ثبت شد که طبق این نتایج دارای بیشترین قدرت احیاءکنندگی بودند. بیشترین مقدار EC50 ثبت شده مربوط به عصاره هگزانی صمغ کندر با (mg.ml-1 64.75 EC50 =) و عصاره هگزانی مصطکی با (mg.ml-1 12.59EC50 =) بود که بر این مبنا دارای کمترین قدرت احیاءکنندگی بودند. عصاره اتانولی کندر حاوی بیشترین مقدار فنول تام (mg.ml-1 0.2675) و عصاره هگزانی آن حاوی کمترین مقدار فنول تام (mg.ml-1 0.0825) بود. عصاره‌ استونی مصطکی حاوی بیشترین مقدار فنول تام (mg.ml-1 0.261) و عصاره متانولی آن حاوی کمترین مقدار فنول تام بود ( mg.ml-10.086). بیشترین مقدار فلاونوئید تام مربوط به عصاره اتری مصطکی (mg.ml-1 0.133) و عصاره اتری کندر (mg.ml-1 0.161) و کمترین مقدار فلاونوئید تام مربوط به عصاره متانولی مصطکی (mg.ml-1 0.0185) و عصاره اتانولی کندر (mg.ml-1 0.0435) بود.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که عصاره استونی، اتانولی، متانولی، اتیل استات، هگزانی و اتری مصطکی و کندر به صورت قابل توجهی دارای اثرهای آنتی اکسیدانی بودند که در آزمایش‌های مربوط به کندر، عصاره متانولی کندر با بالاترین EC50 کمترین توان آنتی‌اکسیدانی را داشت و عصاره هگزانی کندر با کمترین EC50 دارای بیشترین توان آنتی اکسیدانی بود. در آزمایش‌های مربوط به مصطکی نیز عصاره مصطکی هگزان با بیشترین مقدار EC50 دارای کمترین توان آنتی‌اکسیدانی و عصاره استونی مصطکی با کمترین مقدار EC50 دارای بیشترین توان آنتی‌اکسیدانی بود. از اهداف دیگر این مطالعه، بررسی محتوای فنول و فلاونوئیدی عصاره‌های مصطکی و کندر در حلال‌های مختلف بود که درصد فنول در عصاره اتانولی کندر و عصاره استونی مصطکی دارای بیشترین مقدار و در عصاره هگزان کندر و عصاره متانولی مصطکی دارای کمترین مقدار بود. در بررسی انجام شده برای مقدار فلاونوئید عصاره‌ها، بیشترین مقدار فلاونوئید برای عصاره‌ اتری صمغ هردو گیاه مصطکی و کندر بود و کمترین مقدار استخراج فلاونوئید مربوط به عصاره متانولی مصطکی و عصاره اتانولی کندر بود. با توجه به رابطه میان محتوای فنول و فلاونوئید و خاصیت آنتی‌اکسیدانی، گیاه مصطکی و گیاه کندر می‌توانند در تأمین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی بدن استفاده شوند. در نتیجه می‌توان از این خاصیت به عنوان منابع دارویی مفید استفاده کرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آنتی‌ اکسیدان،فلاونوئید،فنول،صمغ کندر،صمغ مصطکی،

عنوان انگلیسی Comparison of antioxidant properties and phenol-flavonoid content of Boswellia thurifera Roxb. and Pistacia lentiscus L. gum extracts prepared by different solvents
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objectives: Antioxidants are a group of chemical compounds naturally present in many foods. These compounds help protect the body’s cells and tissues from oxidative damage by neutralizing free radicals. The most important natural antioxidants are found in grains, vegetables, fruits, and spices. Frankincense (Boswellia thurifera) is a medicinal plant traditionally used in Arabic medicine to enhance memory. Mastic gum, derived from the shrub Pistacia lentiscus, possesses numerous medicinal properties and is considered a medicinal plant. The chemical compounds extracted from frankincense and mastic gums using various solvents may exhibit different antioxidant properties. Consequently, this research aimed to investigate the reducing power, as well as the phenolic and flavonoid contents, of frankincense and mastic extracts prepared using different solvents.
Methodology: Acetone, ethyl acetate, hexane, ethanol, methanol, and ether were selected as solvents for extracting frankincense and mastic gums using a rotary evaporator. The resulting extracts were analyzed to evaluate their reducing power, antioxidant activity, and free radical scavenging ability using the 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) assay. Additionally, the total phenolic content was determined using the Folin–Ciocalteu method, and the total flavonoid content was measured using the aluminum chloride colorimetric method.
Results: In the experiments performed with extracts obtained using various solvents (acetone, hexane, ethyl acetate, methanol, ether, and ethanol), the lowest EC50 value was observed in the hexane extract of frankincense (2.24 mg/mL), and the acetone extract of mastic (3.10 mg/mL), indicating the highest reducing power. Conversely, the highest EC50 values—indicative of the lowest reducing power—were found in the hexane extracts of frankincense (64.75 mg/mL) and mastic (12.59 mg/mL). Regarding total phenolic content, the ethanolic extract of frankincense had the highest value (0.2675 mg/mL), while the hexane extract had the lowest (0.0825 mg/mL). For mastic extracts, the acetone extract exhibited the highest phenolic content (0.261 mg/mL), and the methanolic extract showed the lowest (0.086 mg/mL). As for total flavonoid content, the highest amounts were recorded in the ether extracts of mastic (0.133 mg/mL) and frankincense (0.161 mg/mL). The lowest flavonoid content was found in the methanolic extract of mastic (0.0185 mg/mL) and the ethanolic extract of frankincense (0.0435 mg/mL).
Conclusion: The findings of this study indicate that extracts of mastic and frankincense obtained using acetone, ethanol, methanol, ethyl acetate, hexane, and ether exhibited significant antioxidant activity. Among the frankincense extracts, the methanolic extract, with the highest EC50 value, demonstrated the lowest antioxidant activity, while the hexane extract, with the lowest EC50, had the highest antioxidant activity. Similarly, for mastic, the hexane extract showed the lowest antioxidant activity (highest EC50), while the acetone extract exhibited the highest antioxidant activity (lowest EC50). Another objective of the study was to assess the phenolic and flavonoid content of mastic and frankincense extracts in different solvents. The highest phenolic content was found in the ethanolic extract of frankincense and the acetone extract of mastic, while the lowest was observed in the hexane extract of frankincense and the methanolic extract of mastic. For flavonoids, the ether extracts of both mastic and frankincense gums contained the highest levels, whereas the methanolic extract of mastic and the ethanolic extract of frankincense contained the lowest. Given the strong correlation between phenolic and flavonoid content and antioxidant activity in frankincense and mastic, these plants can serve as valuable natural sources of antioxidants for human health and have potential applications as effective medicinal agents.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آنتی‏ اکسیدان,فلاونوئید,فنول,صمغ کندر,صمغ مصطکی

نویسندگان مقاله محمد علی زارعی |
گروه علوم زیستی. دانشکده علوم پایه. دانشگاه کردستان. سنندج. ایران

نرگس نوربخش |
گروه علوم زیستی- دانشکده علوم- دانشگاه کردستان-سنندج- ایران


نشانی اینترنتی https://ijmapr.areeo.ac.ir/article_133962_a428ffdcfb7786232b804a35cdbcf705.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات