در این پژوهش، با استفاده از فناوریهای نوین و مدل الگویی احیاء خاک، راهکاری جامع برای احیای اراضی دلتایی بیابانی کانون گرد و غبار، در یکی از کانونهای منشا گرد و غباردر ناحیهای هندیجان (استان خوزستان) ارائه شده است. در سال 1380 سه استان کشور با معضل ریزگرد مواجه بودهاند که بعد از 5 سال دوبرابر و پس از ده سال معضل به 14 استان گسترش یافته است. گرچه طوفانهای بزرگ بهصورت مکرر اتفاق نمیافتد ولی در صورت وقوع در مسیر حرکت میتواند تقویت و یا تضعیف شده و تداوم و آسیب فرامنطقهای بیشتری وارد کند. لذا اقدامات کنترل منشاء محلی میتواند منجر به کنترل گرد و غبار منطقهای و کاهش شدت، غلظت و تداوم طوفانهای فرامنطقهای شود. این پژوهش از رویکردی چندجانبه بهره برده که شامل استفاده از بارشهای فصلی و سیلاب ناگهانی برای احیای خاک، آبخوانداری، خاکشویی، بهکارگیری اقدامات بیومهندسی و کاشت گیاهان مقاوم به خشکی، کاهش شوری و تبخیر و حفظ رطوبت خاک میشود. اجرای این مدل در ۱۰۰۰ هکتار از اراضی دلتایی، منجر به احیای زمین و کنترل مؤثر گرد و غبار با پایداری بلندمدت و منافع اجتماعی شدهاست. از دستاوردهای مهم این طرح، عدم ضرورت انتقال صدها میلیارد مترمکعب از منابع متعارف آبی با هزینههای گزاف، جلوگیری از شور و قلیایی شدن اراضی، حذف استفاده از مالچ نفتی (که علاوهبر پرهزینه بودن از نظر محیطزیستی نیز آسیبزا بوده) و احیاء یکپارچه اراضی بهصورت کامل بهعنوان یک گزینه پایدارتر شده است. این مدل نوین میتواند الگویی کارآمد برای احیای سایر مناطق آسیبدیده از فرسایش خاک و گرد و غبار باشد و نقش مهمی در توسعه پایدار اراضی و بهبود شرایط محیط، تولید محصولات علوفهای، خوراکی و صنعتی با مزیت محیطزیستی بالاتر، هزینه کمتر و پایداری بالاتر ایفا کند.