این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۱۳، شماره ۴۹-۵۰، صفحات ۳۲-۳۹
عنوان فارسی چند نقطه عطف در تاریخچه تکتونوماگمائی ایران
چکیده فارسی مقاله این نوشتار جمع‌بندی داده‌های تکتونوماگمائی ایران است که درآن به موقعیت و حرکات بلوکها در گذشته، به پی‌آمدهای شکسته شدن پوسته اقیانوسی نئوتتیس در کرتاسه بالائی، به ماگماتیسم حاصل از فرارانش پوسته وگوشته قاره‌ای داغ بر روی ورقه‌های افیولیتی سرپانتینیزه و به تداخل دو رژیم تکتونیکی (برای مثال انطباق  زون‌های فرورانش و برخورد بر تیغه‌های حرارتی قدیمی که درگذشته عامل تشکیل ریفت‌های نارس درون قاره‌ای بوده‌اند) توجه شده است. از این جمع‌بندی چنین استنباط می‌شود که اقیانوس نئوتتیس بیش از آنچه که تصور می‌شود دارای وسعت و گسترش  بوده و این  گستردگی  در حدی بوده که پوسته اقیانوسی آن  در مدتی طولانی، ابتدا به علت جبران مقدار تولید شده و سپس به علت حرکت آفریقا به طرف شمال خاور، به زیر ایران مرکزی (و زون سنندج- سیرجان که به گمان در آن زمان یک سری جزایر قوسی بوده)، فرورانش کرده باشد.  انطباق زون‌های فرورانش و برخورد برتیغه‌های حرارتی قدیمی که در مزوزوئیک ریفت‌های درون قاره‌ای بوجود آورده بودند، می توانسته موجب بهم‌خوردگی نظم کلاسیک ماگماتیسم در محیط‌های تکتونیکی نامبرده شده باشد. شکسته شدن پوسته اقیانوسی نئوتتیس در کرتاسه بالائی این امکان را فراهم کرده تا بخش فرو رفته و متوقف شده این پوسته، بطور یکنواخت گرم شده، سبب ولکانیسم شدید وهمزمان ائوسن گردد. این پدیده در سایر دوره‌های ترسیر نیز به صورت خفیف ادامه داشته است. غالب توده‌های پلوتونیک و ساب‌ولکانیک ترسیر ایران با ولکانیسم ائوسن هم ماگما بوده و حاصل تخلیه فشاری مخازن ماگمائی ژرف زیر آتشفشان‌های ائوسن در دوره‌های کوهزائی پیرنئن و استیرین  می‌باشند. همچنین بعضی از فعالیت‌های ماگمائی درون نوارهای افیولیتی در مناطق تصادم قاره‌ای شدید که میلیون‌ها سال پس از فرارانش پوسته اقیانوسی صورت گرفته، نتیجه ذوب بخشی گوشته وپوسته قاره‌ای فرا رانده بر روی ورقه‌های افیولیتی سرپانتینیزه هستند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ماگماتیسم،تکتونوماگماتیسم،فرورانش،برخورد،ایران،
عنوان انگلیسی Some Turning points on Tectonomagmatic History of Iran
چکیده انگلیسی مقاله This article presents the interpretation of tectonomagmatic data of Iran, including the locations and movements of blocks in the past, the consequences of the breakage of the Neothetys oceanic crust in Upper Cretaceous, the magmatism originated from the obduction of crust and hot continental mantle over the serpentinized ophiolitic sheets, and the intereference of the two tectonic regimes such as the superposition of subduction and collision zone on the paleo hot spots which  were already the agent for the formation of immature rifts within continents. It is inferred that the extension of Neothetys ocean was much more than that it was believed. Furthermore, its long time subduction beneath the central of Africa, as well as a compensation for the oceanic crust generation. Superposition of the subduction and collision zones on paleo hot spots that created intracontinental rifts in Mesozoic, might have complicated the order of classical magmatism in those tectonic settings. The breakage of the Neothetys ocean in the Upper Cretaceous provided a situation that the collapsed and halted segments of this crust to be homogeneously heated up, causing intense and contemporaneous volcanism of the Eocene. This phenomenon then continued slightly during the Tertiary. Most of the Tertiary plutonic and subvolcanic bodies of Iran are comagmatic with the Eocene volcanism and resulted from the filter pressing of the deep magma chambers beneath the Eocene volcanoes during the Pyrenean and Styrian orogenies. Some of the magmatic activities occurring in the ophiolitic belts in hyper-collision zones millions of years after the obduction of oceanic crust might be the consequences of partial melting of mantle and the continental crust obducted over the serpentinized ophiolite slices.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ماگماتیسم,تکتونوماگماتیسم,فرورانش,برخورد,ایران
نویسندگان مقاله حسین معین‌وزیری |
گروه زمین‌شناسی دانشگاه تربیت معلم، تهران، ایران

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_224432_bf45852e67788a57135ca2dc57de5d87.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات