این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مشکوه، جلد ۴۳، شماره ۴، صفحات ۱۰۳-۱۲۱
عنوان فارسی حکمت نهی از پرسش‌های بی‌مورد در قرآن؛ تحلیل اخلاقی، اجتماعی و فقهی آیۀ ۱۰۱ سورۀ مائده
چکیده فارسی مقاله آیۀ 101 سورۀ مائده با نهی از طرح پرسش‌های غیرضروری و حساسیت‌برانگیز، مؤمنان را به رعایت حکمت، دقت و مسئولیت در پرسشگری فرامی‌خواند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامع ابعاد اخلاقی، اجتماعی و فقهی این نهی الهی به بررسی ریشه‌ها و پیامدهای آن می‌پردازد. پژوهش به روش توصیفی­ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع معتبر تفسیری، روایی، فقهی و اخلاقی سامان یافته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که نهی قرآنی یادشده از دیدگاه اخلاقی با کنترل کنجکاوی ناسالم و پرورش فضایلی چون توکل، فروتنی علمی و مسئولیت‌پذیری، از دیدگاه اجتماعی با جلوگیری از تحمیل تکالیف سنگین و پیدایش تفرقه و بی‌اعتمادی و از دیدگاه فقهی با استناد به قاعدۀ نفی عسر و حرج و تدبیر در تشریع احکام، به تأمین مصلحت فردی و جمعی مؤمنان یاری می­‌رساند. درمجموع، حکمت این نهی در هدایت جامعۀ ایمانی به‌سوی تعادل، تعالی، آرامش پایدار و استواری دینی نهفته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آیۀ 101 سورۀ مائده،نهی از پرسش،حکمت قرآنی،تحلیل اخلاقی،تحلیل اجتماعی،تحلیل فقهی،
عنوان انگلیسی The Wisdom of Prohibiting Unnecessary Questions in the Qur’an: Ethical, Social, and Jurisprudential Analysis Al-Ma'idah Surah, Verse 101
چکیده انگلیسی مقاله Verse 101 of al-Ma'idah Surah by forbidding the unnecessary and sensitive questions, calls on believers to observe wisdom, caution, and responsibility in their inquiries. This study aims to provide a comprehensive analysis of the ethical, social, and jurisprudential dimensions of this divine prohibition by examining its roots and implications. The research adopts a descriptive-analytical method and uses reputable interpretative, narrational, jurisprudential, and ethical sources. Findings indicate that this Qur’anic prohibition, from an ethical perspective, entails controlling deleterious curiosity and fostering virtues such as reliance on God, intellectual humility, and responsibility. From a social perspective, it prevents the imposition of heavy burdens and the emergence of divisions and mistrust. From a jurisprudential viewpoint, it is supported by the principle of removing hardship (pleasant, hardship, impediment) and strategic reasoning in legislation to safeguard the individual and collective interests of believers. Overall, the wisdom behind this prohibition lies in guiding the faith community towards balance, excellence, lasting tranquility, and doctrinal steadfastness.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آیۀ 101 سورۀ مائده,نهی از پرسش,حکمت قرآنی,تحلیل اخلاقی,تحلیل اجتماعی,تحلیل فقهی
نویسندگان مقاله رضا ملازاده یامچی |
پژوهشگر پسادکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد (نویسندۀ مسئول).

میثم شعیب |
دانش آموختۀ دکتری فقه ومبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

عباس اسماعیلی زاده |
دانشیار علوم قرآن و حدیث دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

نشانی اینترنتی https://mishkat.islamic-rf.ir/article_223536_5593a3e9db2d79433aac3254b8016ce7.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات