این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران، جلد ۱۴، شماره ۲، صفحات ۱۹۷-۲۱۸

عنوان فارسی دانشگاه و چالش اعتماد اجتماعی در ایران
چکیده فارسی مقاله این پژوهش به بررسی سطح اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در ایران می‌پردازد و آن را با سایر گروه‌های اجتماعی مقایسه می‌کند. درحالی‌که پژوهش‌های بین‌المللی اغلب تحصیلات عالی را با افزایش اعتماد اجتماعی مرتبط می‌دانند، یافته‌های ایران این روند را به چالش می‌کشد و کاهش اعتماد در میان افراد تحصیل‌کرده را نشان می‌دهد. این تفاوت نشان می‌دهد عوامل زمینه‌ای به‌ویژه عملکرد نهادها می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری نگرش‌های اجتماعی در میان تحصیل‌کردگان داشته باشد.
این مطالعه بر تحلیل ثانویۀ داده‌های «پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان در سال 1402» استوار است. در این پژوهش، از روش‌های آماری از جمله تحلیل رگرسیون برای بررسی رابطۀ میان برداشت از اثربخشی نهادی و عدالت رویه‌ای با سطح اعتماد اجتماعی در گروه‌های تحصیلی مختلف استفاده شده است.
مطابق نتایج، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی نسبت به افراد بدون تحصیلات عالی، اعتماد اجتماعی کمتری را گزارش کرده‌اند. یکی از عوامل مؤثر بر این وضعیت، برداشت منفی از نهادهای کلیدی مانند قوۀ قضائیه، نیروی انتظامی و نهادهای دولتی است. مدل‌های رگرسیون نشان می‌دهد اثربخشی نهادی و عدالت رویه‌ای به‌ترتیب حدود 48 درصد از تغییرات اعتماد اجتماعی در میان دانشجویان و 5/47 درصد در میان فارغ‌التحصیلان را تبیین می‌کنند. این یافته‌ها بر حساسیت بیشتر افراد تحصیل‌کرده نسبت به ناکارآمدی‌ها و بی‌عدالتی‌های سیستماتیک تأکید دارد.
این پژوهش نشان می‌دهد تحصیلات عالی به‌صورت جهان‌شمول به افزایش اعتماد اجتماعی منجر نمی‌شود، به‌ویژه در شرایطی که نارسایی‌های نهادی آشکار است. در ایران، افراد تحصیل‌کرده به ضعف‌های نهادهای دولتی آگاه‌تر هستند و این آگاهی موجب افزایش تردید و بی‌اعتمادی می‌شود. این مطالعه نتیجه می‌گیرد که افزایش شفافیت، پاسخگویی و عدالت در ساختارهای حکومتی برای بازسازی اعتماد عمومی ضروری است. این یافته‌ها فرض رایج پیوند مستقیم آموزش با سرمایۀ اجتماعی را به چالش می‌کشد و بر نقش محوری کیفیت نهادها در شکل‌گیری نگرش‌های جمعی تأکید دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله اعتماد اجتماعی،دانشجویان،دانشگاه،عدالت رویه‌ای،فارغ‌التحصیلان،کارآمدی نهادی،

عنوان انگلیسی University and the Challenge of Social Trust in Iran
چکیده انگلیسی مقاله This study compares the levels of social trust among university students and graduates in Iran with those of other societal groups. While international research frequently establishes a correlation between higher education and heightened social trust, Iranian research contradicts this trend by demonstrating a decrease in trust among the educated population. This discrepancy implies that social attitudes among individuals with higher education may be substantially influenced by broader contextual factors, particularly those related to institutional function.
The research is founded on secondary analysis of data from the 2023 National Survey of Iranian Values and Attitudes. The study employs statistical methods, including regression analysis, to investigate the correlation between trust levels and perceptions of institutional efficacy and procedural justice among various educational cohorts.
The findings suggest that the levels of social trust reported by university students and graduates are substantially lower than those of individuals without higher education. The negative perception of fundamental institutions such as the judiciary, police, and government bodies, is a significant explanatory factor. Regression models show that institutional effectiveness and procedural justice jointly account for approximately 48% of the variation in social trust among students and 47.5% among graduates. These results emphasize the increased sensitivity of educated individuals to systemic inefficiencies and perceived injustices.
The research highlights that higher education does not universally enhance social trust, particularly in situations where institutional deficiencies are apparent. In Iran, well-educated individuals seem to be more aware of the deficiencies in state institutions, which has resulted in a rise in skepticism rather than civic unity. The research concludes that the restoration of public trust necessitates the improvement of transparency, accountability, and equity within governmental structures. These insights challenge the traditional belief that education is the sole factor in the development of social capital and underscore the critical role of institutional quality in shaping collective attitudes.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله اعتماد اجتماعی,دانشجویان,دانشگاه,عدالت رویه‌ای,فارغ‌التحصیلان,کارآمدی نهادی

نویسندگان مقاله سالار اجتهدنژاد کاشانی |
گروه مطالعات اجتماعی، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، اجتماعی و تمدنی، تهران، ایران


نشانی اینترنتی https://jisr.ut.ac.ir/article_101673_693674eb6e6022d08eb9e597e9d15bb5.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات