این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
باغ نظر، جلد ۲۲، شماره ۱۴۷، صفحات ۶۷-۸۰
عنوان فارسی نقش مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی زیستی در پیش‌بینی ادراک از کیفیت محیط مسکونی (مورد‌پژوهی: محلات منتخب شهر سنندج)
چکیده فارسی مقاله بیان مسئله: افزایش نگرانی‌ها دربارۀ کیفیت محیط‌های مسکونی در سال‌های اخیر، توجه پژوهشگران را به شناسایی عوامل مؤثر بر ادراک ساکنان از محیط معطوف کرده است. در این راستا، زیبایی‌شناسی زیستی به‌عنوان یکی از ابعاد کلیدی مطرح شده است.
هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی زیستی در پیش‌بینی ادراک از کیفیت محیط مسکونی انجام شده است.
روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ زمانی مقطعی و از نظر روش توصیفی - همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیه ساکنان محلات خسروآباد، آغه‌زمان، قطارچیان و سرتپوله در شهر سنندج بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، 250 پرسشنامه توزیع شد که از این تعداد، 214 پرسشنامه به‌صورت کامل و صحیح بازگردانده شد. ابزار گردآوری داده‌ها دو پرسشنامه محقق ساخته بود. برای سنجش مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی زیستی، از پرسش‌نامه‌ای مشتمل بر 49 آیتم و چهار مؤلفۀ زیبایی‌شناسی ادراکی، شناختی، اجتماعی و بیولوژیکی استفاده شد. همچنین برای سنجش ادراک از کیفیت محیط مسکونی از پرسشنامه‌ای مشتمل بر چهار آیتم استفاده شد. روایی پرسشنامه‌ها با استناد به نظر متخصصان و همچنین پایایی پرسشنامه‌ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. شایان ذکر است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان داد: رابطۀ میان مؤلفۀ زیبایی‌شناسی ادراکی، شناختی، اجتماعی و بیولوژیکی باکیفیت محیط مسکونی مثبت و معنادار بود. همچنین ترکیب مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی زیستی پیش‌بینی‌کنندۀ معنادار کیفیت محیط مسکونی بودند (0/001> p؛ 33/ r2). تأمل در ضرایب رگرسیونی نشان داد که سه مؤلفۀ زیبایی‌شناسی ادراکی، بیولوژیکی و شناختی به‌تنهایی نیز پیش‌بینی‌کنندۀ معنادار کیفیت محیط هستند؛ اما تاثیر مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی شناختی به‌تنهایی معنادار نبود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که طراحی محیط‌های مسکونی براساس اصول زیبایی‌شناسی زیستی، به‌ویژه با تمرکز بر مؤلفه‌های ادراکی و بیولوژیکی، می‌تواند نقش مهمی در بهبود کیفیت سکونتی ایفا نماید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله زیبایی‌شناسی معماری،زیبایی‌شناسی زیستی،کیفیت محیط مسکونی،ادراک محیطی،سنندج،
عنوان انگلیسی The Role of Bio-Aesthetic Components in Predicting the Perceptions of Residential Environment Quality (Case Study: Selected Neighborhoods in Sanandaj City)
چکیده انگلیسی مقاله Problem statement:  With growing concerns over the quality of residential environments, scholarly efforts have increasingly focused on identifying the factors that shape residents’ perceptions of their surroundings. Within this context, the concept of bioaesthetics has gained prominence as a critical dimension influencing environmental perception.
Research objective: This study aims to investigate the extent to which bio-aesthetic components can predict residents’ perceptions of residential environment quality.
Research method: Employing an applied purpose, this cross-sectional study utilized a descriptive-correlational approach. The target population consisted of adult residents in the Khosrowabad, Agheh Zaman, Qatarchian, and Sartapuleh neighborhoods of Sanandaj. A total of 250 questionnaires were distributed using convenience sampling, from which 214 valid responses were collected. Data were gathered through two researcher-developed instruments: a 49-item scale measuring four dimensions of bioaesthetics perceptual, cognitive, social, and biological and a four-item scale assessing perceived residential environment quality. Content validity was established through expert evaluation, and internal consistency was confirmed via Cronbach’s alpha. Data analysis included Pearson correlation coefficients and simultaneous multiple regression.
Conclusion: All four bio-aesthetic components showed significant positive correlations with perceived residential environment quality. The combined model of bio-aesthetic factors significantly predicted 33% of the variance in residential environment quality (R² = 0.33, p < 0.001). Among the components, perceptual, biological, and social aesthetics emerged as significant individual predictors, whereas the cognitive component did not independently predict environmental perception These findings highlight the pivotal role of bio-aesthetic design especially perceptual and biological dimensions in fostering higher-quality residential environments. Integrating bio-aesthetic principles into environmental design can enhance both resident satisfaction and overall quality of life.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله زیبایی‌شناسی معماری,زیبایی‌شناسی زیستی,کیفیت محیط مسکونی,ادراک محیطی,سنندج
نویسندگان مقاله پرویز اصلانی |
گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

فرح حبیب |
گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

آزاده شاهچراغی |
گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://www.bagh-sj.com/article_224511_3560f012973ca18bf449317a0bedd29e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات