مقدمه و اهداف: دیابت یکی از شایعترین بیماریهای مزمن متابولیک در جهان است که مدیریت آن نیازمند مراقبتهای جامع بهداشتی است. این مطالعه مقطعی توصیفی با هدف تعیین وضعیت مراقبتی بیماران دیابتی در یزد و شناسایی شکافهای موجود در خدمات ارائه شده انجام شد.
روش کار: در این مطالعه، ۷۰۲ بیمار دیابتی ثبت شده در سامانه سیب وزارت بهداشت از طریق نمونهگیری خوشهای انتخاب شدند و برای شناسایی شکافهای مراقبتی، شاخصهای کلیدی مانند دفعات انجام آزمایش HbA1c، میزان ارجاع به پزشکان متخصص، دفعات مراجعه به مراکز درمانی، دریافت آموزش دیابت و سطح کنترل قند خون با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) در نرمافزار SPSS تحلیل و با استانداردهای بینالمللی مقایسه شدند.
یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که کیفیت مراقبت از بیماران دیابتی در یزد با استانداردهای مطلوب فاصله دارد؛ بهطوریکه تنها 63/7 درصد از بیماران آزمایش هموگلوبین (HbA1c) A1c انجام دادهاند و فقط 42/3 درصد کنترل بهینه قند خون داشتهاند. همچنین، 31/2 درصد از بیماران مبتلا به فشار خون سیستولیک بالا و ۱۲ درصد دچار فشار خون دیاستولیک بالا بودند. کمتر از نیمی از بیماران به متخصصان ارجاع داده شدهاند، 87/7 درصد سبک زندگی کمتحرکی داشته و اضافهوزن یا چاقی نیز در 79/5 درصد آنها مشاهده شد.
نتیجهگیری: این مطالعه نشان داد که شکافهای قابلتوجهی در کیفیت مراقبت از بیماران دیابتی در یزد وجود دارد، از جمله ارجاع ناکافی به متخصصان، پایش نامنظم آزمایشگاهی و ضعف در مداخلات سبک زندگی. بهبود برنامههای آموزشی، پیگیریهای منظم و رویکردهای جامع مراقبتی برای ارتقاء نتایج مدیریت دیابت ضروری است.