این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فرهنگ رضوی، جلد ۱۳، شماره ۵۱، صفحات ۸۱-۱۰۹
عنوان فارسی بررسی سندی و دلالی حدیث «فإراده اللّه هی الفعل» از امام رضا (ع) پیرامون تفاوت ارادۀ الهی با ارادۀ انسان
چکیده فارسی مقاله    مسئلۀ ارادۀ الهی همانند بسیاری از صفات خداوند، همواره محل بحث و جدال بین فیلسوفان، متکلّمان و محدّثان بوده است. در بحث از اینکه اراده یکی از صفات الهی است، شک و اختلاف نظر وجود ندارد و همه آن را جزو صفات کمالی الهی می­دانند، اما اختلاف نظرها در حقیقتِ اراده است. مشکل در جایی سخت­تر می­شود که هرکدام از متکلّمان و فیلسوفان و محدّثان، آرای گوناگونی پیرامون مسئلۀ اراده الهی داشته و اتّفاق­ نظری بین اندیشمندان مشاهده نمی­ شود. از طرفی، علاوه بر قرآن، احادیث ائمه اطهار (ع) نیز همواره راه­گشا و حلّال مسائل این­ چنینی بوده ­اند و با غور در علوم قرآنی و حدیثی و کشف حقایق آن­ها در حدّ طاقت بشری، می ­توان به بخش زیادی از سوالات اعتقادی انسان، پاسخ مناسبی یافت و تا حدّ امکان، اختلافات را حل و فصل کرد. یکی از آن احادیث مذکور، حدیث معروفی از امام رضا (ع) است که ایشان در آن حدیث، ضمن بیان حقیقت اراده الهی، تفاوت آن با ارادۀ انسان را معلوم می ­نمایند. امام رضا (ع) در این حدیث، ارادۀ الهی را به معنای «ایجاد فعل» دانسته و ارادۀ انسانی را «آهنگ درون» و حاصل تفکّرات و ذهنیّات قبلی عنوان و تفاوت آن­ها را به صورت کوتاه، تبیین می ­کنند. در واقع، ما در مواجهه با محتوای این حدیث، با دو مسئلۀ اصلی روبه ­رو هستیم: تفاوت ارادۀ الهی با ارادۀ انسان و صفت ذات یا صفت فعل بودن ارادۀ الهی. ما در این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی، ضمن اشارۀ اجمالی به اختلاف عقاید اندیشمندان، با تکیه بر براهین عقلی و همچنین بیان شواهد نقلی به تبیین حدیث امام رضا (ع) دربارۀ تفاوت ارادۀ الهی با ارادۀ انسان و صفت ذات یا صفت فعل بودن ارادۀ الهی پرداخته‌ایم.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ارادۀ الهی،ارادۀ انسان،صفت ذات،صفت فعل،حدیث،
عنوان انگلیسی Documentary and brokerage study of the hadith "فإرادة اللّه هى الفعل" from Imam Reza regarding the difference between the will of God and the will of man.
چکیده انگلیسی مقاله The issue of divine will, like many of God's attributes, has always been the subject of debate and controversy among philosophers, theologians and orators. In the discussion that will is one of the divine attributes, there is no doubt or disagreement, and everyone considers it to be one of the attributes of divine perfection, but the difference of opinion is in the truth of will. The problem becomes more difficult where each of the theologians, philosophers, and orators have different opinions about the issue of divine will. On the other hand, in addition to the Qur'an, the hadiths of the pure imams have always been the solution to such problems, and by pondering the Quranic and hadith sciences and discovering their truths to the extent of human capacity, it is possible to answer a large part of man's religious questions. He found suitable and resolved the differences as much as possible. One of those mentioned hadiths is a famous hadith of Imam Reza, in which he explains the truth of divine will and the difference between it and human will. In this hadith, Imam Reza considers the divine will to mean "creation of action" and the human will as "inner song" and the result of previous thoughts and mentalities, and briefly explains their difference. In fact, when we are faced with the content of this hadith, we are faced with two main issues: the difference between the will of God and the will of man, and the attribute of essence or the attribute of the act of God's will. In this research, we have explained the hadith of Imam Reza regarding the difference between the will of God and the will of man, and the attribute of essence or the attribute of action of God's will. .
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ارادۀ الهی,ارادۀ انسان,صفت ذات,صفت فعل,حدیث
نویسندگان مقاله مصطفی اسفندیاری (فقیه) |
استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران.

رضا سالک آقاجانی |
دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، مشهد، ایران.

نشانی اینترنتی http://www.farhangerazavi.ir/article_206271_19e2cd3a63c815f8185ee128e69a3914.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات