این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات عرفانی، جلد ۲۰، شماره ۲، صفحات ۱۶۱-۱۹۰
عنوان فارسی محدودیت‌های معرفت‌شناختی و اخلاقی هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی
چکیده فارسی مقاله این پژوهش به بررسی تحلیلی محدودیت‌های معرفت‌شناختی و اخلاقی استفاده از هوش مصنوعی در تفسیر و تولید محتوای عرفانی می‌پردازد. عرفان، به‌عنوان حوزه‌ای مبتنی‌بر تجربه‌های درونی، شهود و تبیین‌های عقلانی، مفاهیمی چندلایه، نمادین و استدلالی را در بر می‌گیرد که درک کامل آن‌ها فراتر از توان محاسباتی هوش مصنوعی است. با وجود پیشرفت‌های چشمگیر این فناوری، محدودیت‌هایی مانند ناتوانی در فهم شهود، تجربۀ زیسته و ابعاد شخصی عرفان، و نیز عدم درک کامل زبان استعاری و باطنی متون، کاربرد آن را چالش‌برانگیز کرده است. ازسوی دیگر، تولید محتوای عرفانی توسط هوش مصنوعی می‌تواند به مخاطراتی مانند تحریف مفاهیم مقدس، تکثیر تعصبات و سوءاستفاده از احساسات مذهبی منجر شود. این پژوهش نشان می‌دهد که هوش مصنوعی می‌تواند ابزار مکملی برای تحلیل متون عرفانی، ازجمله بخش‌های استدلالی و عقلانی آن‌ها باشد؛ اما بدون نظارت انسانی و چارچوب‌های اخلاقی دقیق، نتایج آن ممکن است نادرست یا زیان‌بار باشد. برای شفافیت بیشتر، نمونه‌هایی از پرسش‌های مطرح‌شده از هوش مصنوعی و پاسخ‌های آن، ازجمله پاسخ‌های پس از تکرار و سخت‌گیری در پرسش، ارائه شده است. راهکارهایی برای استفادۀ مسئولانه از این فناوری نیز پیشنهاد شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله هوش مصنوعی،عرفان،معرفت‌شناسی،اخلاق،تفسیر متن،پردازش زبان طبیعی،
عنوان انگلیسی Epistemological and ethical limitations of artificial intelligence in the interpretation and generation of mystical content
چکیده انگلیسی مقاله This research analytically examines the epistemological and ethical limitations of using artificial intelligence (AI) in interpreting and generating mystical content. Mysticism, rooted in inner experiences, intuition, and rational explanations, involves multilayered, symbolic, and argumentative concepts beyond AI's computational grasp. Despite impressive advancements, AI struggles with understanding intuition, lived experience, personal dimensions of mysticism, and the metaphorical language of texts. Furthermore, AI-generated mystical content risks distorting sacred concepts, amplifying biases, and exploiting religious sentiments. While AI can be a complementary tool for analyzing mystical texts, especially their logical components, its output can be inaccurate or harmful without human oversight and strict ethical guidelines. To illustrate these points, this study includes examples of AI interactions, showcasing its responses to initial and rigorous questioning, and proposes strategies for its responsible application.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله هوش مصنوعی,عرفان,معرفت‌شناسی,اخلاق,تفسیر متن,پردازش زبان طبیعی
نویسندگان مقاله سیدعلی مستجاب الدعواتی |
پژوهشگر پسادکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و معارف اهل بیت (ع)، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

فاطمه خان صنمی |
دکتری مذاهب کلامی،دانشگاه ادیان، عضو پیوستۀ انجمن ادیان و مذاهب حوزۀ علمیۀ قم

عظیم حمزییان |
گروه الهیات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان

نشانی اینترنتی https://s-erfani.kashanu.ac.ir/article_115062_e16652145c8b224aece736dd26e7f211.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات