این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد ۳۲، شماره ۲، صفحات ۷۷-۹۷
عنوان فارسی بهینه سازی الگوی کشت با استفاده از برنامه ریزی آرمانی در حالت استفاده از منابع آبی مختلف مطالعه موردی: دشت ورامین
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: رشد جمعیت، صنعت و فعالیت‌های کشاورزی منجر به افزایش مصرف آب در بخش‌های خانگی، صنعت و کشاورزی شده است که چالش جدیدی را برای برنامه‌ریزی و بهره‌برداری از منابع آب ایجاد کرده است. بنابراین، پروژه‌های آب نیاز به طراحی، اجرا و مدیریت کارآمد دارند. عدم تعادل منابع آب در دشت ورامین، ضرورت استفاده از سیاست‌های کارآمد مدیریت آب را مطرح ساخته است، یکی از راهکار‌های مناسب برای رسیدن به برداشت پایدار از منابع آب، ارائه الگوی مناسب کشت است. در این راستا، مطالعه حاضر به بررسی بهینه‌سازی الگوی کشت محصولات کشاورزی در دشت ورامین می‌پردازد. دو هدف اصلی در این مطالعه مدنظر قرار گرفته است، هدف اول ارایه الگوی مناسب کشت برای دستیابی همزمان به سود حداکثر و مصرف حداقل آب با منابع آبی موجود و هدف دوم دستیابی همزمان افزایش سطح کشت و حداکثرسازی سود با منابع آبی جدید می‌باشد.
مواد و روش‌ها: رهیافت برنامه‌ریزی آرمانی، روشی مبتنی بر اصول بهینه‌سازی ریاضی است که به‌منظور تجزیه و تحلیل تصمیم‌های نهایی و مطلوب مدیران و مسئولان به شکل نامعادلات خطی ظاهر می‌شود. این مدل به‌دلیل لحاظ‌کردن دستیابی همزمان به چند هدف بر مبنای اولویت مسائل منطقه مورد مطالعه، انعطاف‌پذیری بیشتری در تصمیم‌گیری‌های واقعی مدیران واحدهای اقتصادی دارد. لذا، جهت دستیابی به اهداف مطالعه از مدل‌های برنامه‌ریزی ریاضی خطی و آرمانی در چهار سناریو استفاده گردید. در سناریوی اول هدف حداکثرسازی سود ناخالص، سناریوی دوم هدف حداقل‌سازی مصرف آب با حفظ سود، سناریوی سوم دستیابی همزمان به اهداف حداکثرسازی سود و حداقل‌سازی مصرف آب و سناریوی چهارم دستیابی همزمان به بکارگیری زمین و حداکثرسازی سود با منابع آبی جدید می‌باشد.
یافته‌ها: نتایج سناریوی یک با هدف حداکثر‌سازی سود نشان داد که بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب و سود به‌ترتیب 33/4 و 26/19 و 22/14 درصد افزایش و مصرف آب 23/4 درصد کاهش داشته است. نتایج سناریوی 2 با هدف حداقل‌سازی مصرف آب با حفظ سود، نشان می‌دهد بهره‌وری اقتصادی آب به میزان 4/17 درصد افزایش و مصرف آب 81/14 درصد کاهش داشت. هدف اصلی اول تحقیق در سناریوی 3 بررسی شده و محصولاتی با بیشترین بهره‌وری اقتصادی در الگوی کشت پیشنهاد گردید که سبب رشد سود به میزان 22/14 درصد و کاهش مصرف آب به میزان 96/6 درصد می‌گردد. به‌دنبال هدف اصلی دوم تحقیق در سناریوی 4 مشخص گردید با افزایش 13/24 درصد آب کشاورزی، افزایش سطح کشت به میزان 80 هزار هکتار و سود نیز به‌میزان 16/34 درصد نسبت به وضعیت فعلی افزایش پیدا خواهد کرد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مشخص گردید الگوی کشت در هر چهار سناریو نسبت به وضعیت فعلی بهتر می‌باشد. همچنین، مشخص گردید محصولات جالیزی علاوه بر مصرف بالای آب، بهره‌وری اقتصادی آب پایینی نیز دارد و در هر چهار سناریو از الگو حذف شدند. لذا، توصیه می‌گردد این محصول در دشت ورامین که با پدیده نشست زمین مواجه است، کشت نگردد. همچنین، با توجه به اثر مثبت افزایش عرضه آب سطحی بر سطح زیرکشت، سطح تولید، بهبود تراز سفره‌های زیرزمینی، پیشنهاد گردید دولت با تسریع پروژه فاز 2 انتقال پساب تصفیه تهران شرایط بهبود اقتصاد کشاورزی دشت ورامین را فراهم کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله الگوی کشت،برنامه‌ریزی آرمانی،منابع آب،دشت ورامین،
عنوان انگلیسی Optimizing cropping patterns using Goal programming in the case of using different water sources case study: Varamin Plain
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objective: The growth of population, industry and agricultural activities has led to an increase in water consumption in the domestic, industrial and agricultural sectors, which has created a new challenge for planning and exploiting water resources. Therefore, water projects need efficient design, implementation and management. The imbalance of water resources in the Varamin Plain has raised the need to use effective water management policies, one of the appropriate solutions to achieve sustainable harvesting of water resources is to provide a suitable model of cultivation. In this regard, the present study investigates the optimization of agricultural crop cultivation pattern in Varamin Plain. Two main goals have been considered in this study, the first goal is to provide a suitable model of cultivation to simultaneously achieve maximum profit and minimum water consumption with existing water resources, and the second goal is to achieve simultaneous increase in cultivation area and maximization of profit with new water resources.
Materials and Methods: The ideal planning approach is a method based on the principles of mathematical optimization, which appears in the form of linear inequalities in order to analyze the final and desirable decisions of managers and officials. This model has more flexibility in the actual decisions of the managers of economic units due to considering the simultaneous achievement of several goals based on the priority of the issues of the studied area. Therefore, in order to achieve the objectives of the study, linear and ideal mathematical programming models were used in four scenarios. In the first scenario, the goal is to maximize gross profit, the second scenario is to minimize water consumption while maintaining profit, the third scenario is to simultaneously achieve the goals of maximizing profit and minimizing water consumption, and the fourth scenario is to simultaneously achieve land use and profit maximization with new water sources.
Results: The results of scenario one with the aim of profit maximization showed that the physical and economic productivity of water and profit increased by 4.33, 19.26 and 14.22 percent, respectively, and water consumption decreased by 4.23 percent. The results of scenario 2, with the aim of minimizing water consumption while maintaining profit, show that the economic productivity of water increased by 17.4% and water consumption decreased by 14.81%. The first main objective of the research was examined in scenario 3 and products with the highest economic productivity in the cultivation pattern were proposed, which would increase profit by 14.22 percent and reduce water consumption by 6.96 percent. According to the second main goal of the research in scenario 4, it was determined that with an increase of 24.13 percent of agricultural water, the cultivation area will increase by 80 thousand hectares and profit will increase by 34.16 percent compared to the current situation.
Conclusion: According to the results, it was found that the cultivation pattern in all four scenarios is better than the current situation. Also, it was found that melons, in addition to high water consumption, also have low water economic productivity and were excluded from the model in all four scenarios. Therefore, it is recommended not to cultivate this product in the Varamin plain, which faces the phenomenon of land subsidence. Also, considering the positive effect of increasing surface water supply on the cultivated area, production level, improving the level of underground aquifers, it was suggested that the government provide the conditions for improving the agricultural economy of Varamin plain by accelerating the phase 2 project of transferring Tehran's wastewater treatment.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله الگوی کشت,برنامه‌ریزی آرمانی,منابع آب,دشت ورامین
نویسندگان مقاله محمد عرب |
دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران و کارشناس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی استان تهران، تهران، ایران.

حمید امیرنژاد |
نویسنده مسئول، استاد گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران.

نشانی اینترنتی https://jwsc.gau.ac.ir/article_7399_f7d2548a37a350429c13535816ac1bd0.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات