این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های حفاظت آب و خاک، جلد ۳۲، شماره ۲، صفحات ۹۹-۱۲۰
عنوان فارسی تحلیل حساسیت مدل اکوکراپ تحت تنش‌های شوری و آبی درآبیاری قطره‌ای تیپ در گیاه گینوا
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: امروزه مدل‌های گیاهی ابزار مناسبی برای شبیه‌سازی پارامترهای مهم کشاورزی به‌شمار می‌روند. ﻣﺪلﻫﺎیﺷﺒﯿﻪﺳﺎز عملکرد گیاهان در دهه اﺧﯿﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮان یک اﺑﺰار ﻣﺪیﺮیﺖآب در ﻣﺰرﻋﻪ و ﺑﻬﯿﻨﻪﺳﺎزیﺑﻬﺮه‌وری آب اﻫﻤﯿـﺖ زیﺎدی پیدا کرده اﺳﺖ. با توجه به وجود تنش‌های محیطی در هر منطقه، مدل‌های گیاهی باید ارزیابی شده و مورد بررسی قرار گیرند. مدل اکوکراپ یکی از مدل‌های گیاهی است که توسط سازمان خواروبار کشاورزی برای شبیه‌سازی عملکرد گیاهان زراعی تحت شرایط مختلف محیطی ارائه شده است. تحلیل حساسیت به عنوان مرحله‌ی اساسی پیش از ارزیابی مدل AquaCrop به شمار می‌رود که اثر زیادی در بهبود سرعت و دقت مراحل واسنجی و صحت‌سنجی دارد. لذا، یافتن پارامترهای حساس و غیرحساس در این مرحله برای گیاهان زراعی موجود در دیتابیس AquaCrop از اهمیت زیادی برخوردار است.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر با هدف تحلیل حساسیت این مدل گیاهی در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان باغملک، در شرق استان خوزستان، در طول جغرافیایی 49 درجه و 51 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 31 درجه و 41 دقیقه‌ی شمالی در سال زراعی 1402-1401 انجام شد. در این پژوهش، گیاه کینوا تحت آبیاری قطره‌ای و به صورت پالسی کشت گردید. تیمارهای مورد پژوهش شامل مقدار آب آبیاری (I1: 60، I2: 80 و I3: 100 درصد نیاز آبی) و شوری آب (F: 5/0 و S: 6 دسی‌زیمنس بر متر) بود. در ادامه میزان حساسیت این مدل گیاهی نسبت به تغییرات پارامترهای رشد گیاهی شامل بهره‌وری آب نرمال شده (WP*)، حداکثر ضریب تعرق گیاهی (KCTrx)، پوشش گیاهی اولیه (CC0)، ضریب رشد پوشش گیاهی (CGC)، ضریب کاهش پوشش گیاهی (CDC) و شاخص برداشت (HI) به روشBeven (1979) ارزیابی شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مدل AquaCrop بیشترین حساسیت را نسبت به تغییرات پارامتر بهره‌وری آب نرمال شده (با متوسط ضریب حساسیت 82/0) داشت. پس از آن، بیشترین حساسیت نسبت به پارامترهای حداکثر ضریب تعرق گیاهی، شاخص برداشت و ضریب رشد پوشش گیاهی به ترتیب با متوسط ضرایب حساسیت 72/0، 68/0 و 38/0 به دست آمد. کمترین حساسیت نیز نسبت به دو پارامتر پوشش گیاهی اولیه و ضریب کاهش پوشش گیاهی به ترتیب با متوسط ضریب حساسیت 02/0 و 05/0 تعیین شد. تغییرات زیست‌توده کینوا نسبت به مقادیر ضریب کاهش پوشش گیاهی معکوس و نسبت به مقادیر سایر پارامترهای گیاهی مستقیم بود.
نتیجه‌گیری: افزایش تنش شوری و آبی سبب افزایش حساسیت نتایج شبیه‌سازی مدل AquaCrop نسبت به تغییرات بهره‌وری آب نرمال شده، ضریب تعرق گیاهی، شاخص برداشت و ضریب رشد پوشش گیاهی گردید. بنابراین پیشنهاد می‌شود در مرحله‌ی واسنجی تنها این چهار پارامتر گیاهی مورد ارزیابی قرار گیرند و اگر تیمارهای تنش آبی و شوری وجود دارد؛ واسنجی پارامترها تحت این شرایط نیز انجام گردد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بهره‌وری آب نرمال شده،روش Beven،مدل‌سازی گیاهی،
عنوان انگلیسی Sensitivity analysis of the AquaCrop model under salinity and water stress in tape drip irrigation in quinoa plant
چکیده انگلیسی مقاله Background and purpose: Today, plant models are a suitable tool for simulating important agricultural parameters. Simulation models of plant performance have gained great importance in the last decade as a tool for water management in the farm and optimization of water productivity. Considering the existence of environmental stresses in each region, plant models should be evaluated and investigated. The AquaCrop model is one of the plant models presented by the Agricultural Food Organization to simulate the performance of crops under different environmental conditions.
Sensitivity analysis is considered as the basic step before evaluating the AquaCrop model, which has a great effect on improving the speed and accuracy of the calibration and validation stages. Therefore, it is very important to find sensitive and non-sensitive parameters at this stage for the crops available in the AquaCrop database.
Materials and methods: The present study was conducted with the aim of analyzing the sensitivity of this plant model in a research farm located in Baghmelk city, in the east of Khuzestan province, at the longitude of 49 degrees and 51 minutes east and latitude of 31 degrees and 41 minutes north in the crop year of 1402-1401. In this research, the quinoa plant was grown under drip irrigation and pulsed. In this research, the quinoa plant was grown under drip irrigation and pulsed.The researched treatments included the amount of irrigation water (I1: 60, I2: 80 and I3: 100 percent of field capacity) and water salinity (F: 0.5 and S: 6 dS.m-1). Next, the sensitivity of this plant model to changes in plant growth parameters including normalized water productivity (WP*), maximum plant transpiration coefficient (KCTrx), primary vegetation cover (CC0), vegetation growth coefficient (CGC), vegetation reduction coefficient (CDC) and harvest index (HI) were evaluated by Beven (1979) method.
Findings:The results showed that the AquaCrop was the most sensitive to changes in the WP* (with an average sensitivity coefficient of 0.82). Then, the highest sensitivity to KCTrx, HI and CGC was obtained with average sensitivity coefficients of 0.72, 0.68 and 0.38, respectively. The lowest sensitivity was determined with average sensitivity coefficients of 0.02 and 0.05, respectively, with respect to CCo and CDC parameters. Changes in quinoa biomass were inverse to the CDC values and direct to the values of other crop parameters. The increase in salinity and water stress increased the sensitivity of the AquaCrop results to changes in WP*, KCTrx, HI and CGC.
Conclusion:As a result, it is suggested to evaluate only these four crop parameters in the calibration stage and if there are water and salinity stress; calibration of parameters should also be done under these conditions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بهره‌وری آب نرمال شده,روش Beven,مدل‌سازی گیاهی
نویسندگان مقاله جلال غریبوند نوترکی |
دانشجوی دکتری مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران

حلیمه پیری |
نویسنده مسئول، دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران

پرویز حقیقت جو |
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران

امیر ناصرین |
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، اهواز، ایران

نشانی اینترنتی https://jwsc.gau.ac.ir/article_7400_78522563aebfa576842e71de53a3c244.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات