|
|
سلامت و محیط زیست، جلد ۱۸، شماره ۲، صفحات ۲۰۹-۲۲۸
|
|
|
| عنوان فارسی |
ارزیابی ریسک سرطانزایی و غیرسرطانزایی فلزات سنگین در روغنهای گیاهی خوراکی شهرستان سبزوار |
|
| چکیده فارسی مقاله |
زمینه و هدف: آلودگی روغنهای گیاهی (VOs) به فلزات سنگین به دلیل پیامدهای بالقوه بر سلامت عمومی، یکی از نگرانیهای مهم در حوزه ایمنی مواد غذایی محسوب میشود. این پژوهش با هدف اندازهگیری غلظت فلزات سنگین (As, Pb, Cu, Fe) در انواع مختلف VOs و ارزیابی خطرات ناشی از مصرف آنها بر سلامت انسان انجام شد.
روش بررسی: در این پژوهش، 72 نمونه روغن گیاهی از برندهای مختلف و از میان سه نوع روغن پرمصرف (کنجد، آفتابگردان و کلزا) بهصورت سیستماتیک از بازارهای شهر سبزوار جمعآوری شد. نمونههای روغن پس از وزنکشی دقیق، تحت هضم اسیدی با اسید نیتریک، اسید سولفوریک و H₂O₂ قرار گرفتند. محلولهای حاصل پس از فیلتراسیون، با استفاده از طیفسنج نشر اتمی با پلاسمای مایکروویو (MP-AES) برای تعیین غلظت فلزات سنگین ( Pb، As، Cu،Fe ) آنالیز شدند. کلیه مراحل مطابق با استانداردهای ملی ایران و در سه تکرار انجام شد. بهمنظور ارزیابی دقیقتر ریسکهای بهداشتی، ضریب خطر غیرسرطانزایی (HQ) و ریسک ابتلا به سرطان در طول عمر (LTCR) با روش شبیهسازی مونتکارلو (MCS) محاسبه شد. در مدل ارزیابی ریسک، میزان مصرف روزانه روغنهای گیاهی معادل kg/day 0/227 در نظر گرفته شد که بر اساس الگوی مصرف ملی در ایران تعیین گردید.
یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین میزان فلزات سنگین در VOs شامل Pb (mg/kg 0/058) در روغن کنجد، As (mg/kg 0/090) در روغن آفتابگردان و Cu و Fe (mg/kg 0/143 و 0/847) در روغن کلزا بود. شاخص خطر غیرسرطانزایی (THQ) برای Pb (0/146 = THQ)، Cu (0/022 = THQ) و Fe (0/01 = THQ) در محدوده ایمن قرار داشت، اما مقدار THQ مربوط بهAs (1/905 = THQ) در سطحی قابلتوجه گزارش شد. بررسی ریسک سرطانزایی نشان داد که مصرف این روغنها عمدتاً در محدوده ایمن قراردارد، اما ریسک ناشی از As حدود 100 برابر بیشتر از Pb تخمین زده شد.
نتیجهگیـری: نتایج این مطالعه نشان میدهد که اگرچه میزان ریسک سرطانزایی مرتبط با مصرف VOs در سطح پایینی قرار دارد، اما لزوم پایش مستمر این محصولات، بهویژه از نظر آلایندههای فلزی، برای اطمینان از سلامت مصرفکنندگان، امری حیاتی محسوب میشود.
|
|
| کلیدواژههای فارسی مقاله |
فلزات سنگین، ریسک سرطانزایی و غیرسرطانزایی، روغنهایگیاهی، سبزوار |
|
| عنوان انگلیسی |
Assessment of carcinogenic and non-carcinogenic risk of heavy metals in edible vegetable oils from Sabzevar, Iran |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Background and Objective: Heavy metal contamination in vegetable oils is a major food safety concern due to its potential adverse effects on public health. This study aimed to measure the concentrations of heavy metals (As, Pb, Cu, and Fe) in various types of vegetable oils and to assess the associated health risks from human consumption.
Materials and Methods: In this study, 72 samples of vegetable oils—including sesame, sunflower, and rapeseed—were systematically collected from markets in Sabzevar. The oil samples were accurately weighed and digested using a mixture of nitric acid, sulfuric acid, and hydrogen peroxide. The resulting digested solutions were filtered and analyzed for Pb, As, Cu, and Fe concentrations using microwave plasma atomic emission spectrometry (MP-AES). All procedures were performed in triplicate, following national Iranian standards. To accurately evaluate health risks, the hazard quotient (HQ) for non-carcinogenic effects and the lifetime cancer risk (LTCR) were calculated using Monte Carlo simulation (MCS). A daily intake of 0.227 kg of vegetable oils was assumed, based on national dietary data, to estimate chronic exposure.
Results: The results showed that the highest levels of heavy metals in vegetable oils were as follows: Pb (0.058 mg/kg) in sesame oil, As (0.090 mg/kg) in sunflower oil, and Cu and Fe (0.143 mg/kg and 0.847 mg/kg, respectively) in rapeseed oil. The Target Hazard Quotient (THQ) values for Pb (THQ = 0.146), Cu (THQ = 0.022), and Fe (THQ = 0.01) were within the safe range. However, the THQ for As (THQ = 1.905) was found to be significantly elevated. The cancer risk assessment indicated that the consumption of these oils is generally within the acceptable risk range, but the risk associated with As was estimated to be approximately 100 times higher than that of Pb.
Conclusion: The results of this study suggest that, although the carcinogenic risk associated with vegetable oil consumption is low, continuous monitoring of these products—particularly for heavy metal contaminants—is essential to ensure consumer safety.
|
|
| کلیدواژههای انگلیسی مقاله |
Heavy metals, Carcinogenic and non-carcinogenic risk, Vegetable oils, Sabzevar |
|
| نویسندگان مقاله |
هادی نیک نژاد | Hadi Niknejad
Student Research Committee, Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran AND Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
کمیته تحقیقات دانشجویی، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران و گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
احسان معنوی پور | Ehsan Manavipour
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
موسی چشمی | Musa Cheshmi
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
وجیهه حسن زاده | Vajihe Hasanzadeh
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
رقیه عابدی سروستانی | Roghayeh Abedi Sarvestani
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
فاطمه احمدی | Fatemeh Ahmadi
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
مهرنوش ابطحی | Mehrnoosh Abtahi
Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health and Safety, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://ijhe.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1669-4&slc_lang=fa&sid=1 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
عمومی |
| نوع مقاله منتشر شده |
پژوهشی |
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|