این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ادیان و عرفان، جلد ۵۸، شماره ۱، صفحات ۱۹۹-۲۲۴
عنوان فارسی بررسی و تحلیل فرش‌های شمایل‌نگارانۀ اعتقادی دراویش گنابادی در دوره قاجار‌
چکیده فارسی مقاله دراویش گنابادی، یکی از شاخه‌های برجسته تصوف در ایران و پیرو طریقت نعمت‌اللهی‌اند که در دوران صفویه و قاجار به اوج شکوفایی در تعالیم و اعتقادات خود رسیدند و نقشی بسزا در ترویج زهد و معنویت در جامعه داشتند. در فرش‌بافی ایران که یکی از برجسته‌ترین هنرهای دستی جهان بوده، در قرن 11 خورشیدی، تصویرگری فرش با مضامین مذهبی و عرفانی رونق گرفت. در دوره قاجار، شمایل‌نگاری دراویش به‌ویژه در کرمان، گناباد و کاشان برجسته شد. این آثار مفاهیمی مرتبط با تصوف و زهد را بازتاب داده و به لحاظ هنری از سنت ایرانی و هنر مدرن اروپایی در ترکیب‌بندی، پرسپکتیو و تکنیک‌های بصری نیز بهره گرفته‌اند. پرسش اصلی مقاله، این است که چگونه شمایل‌نگاری دراویش گنابادی در دوره قاجار توانسته به‌عنوان یک ابزار هنری-اعتقادی در فرش‌ها تجلی یابد و دارای چه مفاهیم، نمادها و عناصربصری بوده‌است؟ هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل فرش‌های شمایل‌نگارانه اعتقادی دراویش گنابادی در دوره قاجار است. این مطالعه به تحلیل نقش‌مایه‌ها و مفاهیم نمادین در این فرش‌ها و تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و مذهبی آن‌ها می‌پردازد. روش پژوهش مقاله کیفی، با بیان توصیفی‌تحلیلی بوده و داده‌ها به شیوه مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی مقالات معتبر علمی گردآوری شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این نقوش علاوه بر انعکاس باورهای عرفانی، نقشی کلیدی در حفظ و انتقال مفاهیم عرفانی با بهره‌گیری از عناصر هنر ایرانی داشته و از هنر اروپایی در زمینه کاربست بصری آثار نیز الهام گرفته‌اند. این فرش‌ها توانسته‌اند به‌عنوان ابزاری برای انتقال پیام‌های معنوی و مفاهیم فرهنگی عمل کنند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله دراویش گنابادی،دوره قاجار،شمایل‌نگاری بر فرش،فرش‌های شمایل‌نگارانۀ اعتقادی،
عنوان انگلیسی Analysis and Study of Iconographic Devotional Carpets of Guābādi Dervishes in the Qajar Period
چکیده انگلیسی مقاله The Dervishes, a prominent branch of Sufism in Iran and followers of the Ni'matullahi order, played a significant role in promoting asceticism and spirituality in society. In Iranian carpet weaving in the 11th century AH, carpet imagery with religious and mystical themes became prominent, especially in Kerman, Gonabad, and Kashan. These works reflected concepts related to Sufism and asceticism, and artistically, they also drew upon Iranian tradition and modern European art in terms of composition, perspective, and visual techniques. The main question of the article is: How did the iconography of the Guābādi Dervishes in the Qajar period manifest as an artistic-religious tool in carpets, and what concepts, symbols, and visual elements did it possess? The aim is to examine and analyse the religious iconographic carpets of the Guābādi Dervishes in the Qajar period. The research employed a qualitative, descriptive-analytical approach, collecting data through library studies and a review of reputable scientific articles. The findings indicate that these motifs, in addition to reflecting mystical beliefs, played a key role in preserving and transmitting mystical concepts, utilizing elements of Iranian art, and were also inspired by European art in the application of visual effects. These carpets have served as a means of conveying spiritual messages and cultural concepts
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله دراویش گنابادی,دوره قاجار,شمایل‌نگاری بر فرش,فرش‌های شمایل‌نگارانۀ اعتقادی
نویسندگان مقاله احد روان جو |
استادیار، گروه گرافیک، دانشکدۀ هنر شوشتر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

غزل احیایی |
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه پژوهش هنر، دانشکدۀ هنر شوشتر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

نشانی اینترنتی https://jrm.ut.ac.ir/article_103780_9931c46b229e03308a2c2934b5f8a342.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات