این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
برنامه ریزی و آمایش فضا، جلد ۶، شماره ۲، صفحات ۱۱۳-۱۳۳
عنوان فارسی پدیده کاهش همبستگی اجتماعی در کلانشهرها
چکیده فارسی مقاله ادبیات جامعه‌شناسی و جغرافیای شهری معاصر، یکی از ویژگیهای عمده کلانشهرهای کنونی را کاهش نگران‌کننده پیوندهای اجتماعی و اخلاقی شهروندان می‌داند. در واقع در کنار معیارهای متعدد تعیین‌کننده جغرافیایی، اقتصادی، اداری، فنی و شبکه‌ای، کلانشهر کانون اجتماعی ـ فضایی است که به تناسب افزایش جمعیت، توسعه نظام کار فنی و نیز بالارفتن حجم انتظارات ساکنین آن، پیوسته در معرض اشکال مختلف از کاهش و یا گسست در پیوندهای اجتماعی و اخلاقی قرار دارد. گسترش کاهش همبستگیهای شهری و شهروندی ممکن است در نهایت به ظهور اشکال گوناگون از ناهنجاریها و بیماریهای رفتاری و حتی در سطحی بالاتر، شکل‌گیری جرائم شهری و اختلال در نظام روابط جمعی و کارکردهای آن کمک کند. افزایش آمار جرائم شهری، فزونی میزان ناهنجاریهای رفتاری و روانی، تشدید خرده‌فرهنگهای گروههای اجتماعی ناهمگن، تغییر کارکرد روابط خانوادگی، کاهش احساس مسئولیت مشترک اجتماعی، رواج فرهنگ فردگرایانه منفی و موارد متعدد مشابه دیگر، موضوع خطر کاهش همبستگیهای اجتماعی و اخلاقی را به یک نقطه تهدیدکننده برای سلامت و توسعه پایدار در کلانشهرها تبدیل نموده است. اگر بازسازی اجتماعی شهری با ارکان فرهنگی، اخلاقی و جهت دار، هدف توسعه پایدار کلانشهرهای کشور ما می‌باشد، لازم است بررسی گردد که چرا و چگونه و تحت نفوذ چه عواملی همبستگیهای اجتماعی در این دسته از شهرها در معرض کاهش قرار دارد. به علاوه بهتر است تبیین گردد علائم و نشانه‌های کاهش همبستگیهای اخلاقی و اجتماعی را به کمک کدام دسته از رویکردهای علمی می‌توان مطالعه نمود. مطالعه مسأله کاهش همبستگیهای اجتماعی در شهر این موضوع را آشکار می‌کند که ماهیت توسعه شهری در دوران اخیر با انواعی از گسست در روابط اجتماعی همراه می‌باشد. به دلیل تراکم جمعیت و انباشت انتظارات جدید در محیطهای شهری و فقدان روشهای جایگزین اجتماعی و فرهنگی و نیز راهکارهای فضایی مناسب، کلانشهرها از آغاز شکل‌گیری در دوران اخیر نتوانسته‌اند در کنار ارائه خدمات عمومی فیزیکی و اقتصادی، موجبات افزایش پیوندهای اخلاقی و معنوی ساکنین شهری را فراهم کنند. بررسیها نشان می‌دهند تأخر فرهنگی در بعد روابط اجتماعی از منظرهای مختلف شهری تبعات و نتایج تخریبی فراوانی را تاکنون برای مجموعه‌های انسانی به همراه داشته است. گذشته از عواملی که ممکن است موجبات تولید جرم شهری در کلانشهرها را باعث گردند، مطالعات نشان می‌دهند که کاهش هبستگیهای اجتماعی، فقدان انسجام و نظم پایدار در تعاملات انسانی، متغیرهای عمده در وقوع انحرافات و بزه‌های کوچک و بزرگ شهری می‌باشند. به نظر می‌رسد بازسازی تعاملات انسانی، توجه به ابعاد جمعیت، سرمایه‌گذاری در بعد فرهنگی و سرانجام تغییر جهت برنامه‌ریزیها به سود حل فضاهای اجتماعی می‌تواند تغییر ساختار فوق را موجب گردند. مقاله حاضر به کمک بررسی جامعه‌شناختی و جغرافیای شهری و با استفاده از تجارب تحقیق شهری به مطالعه موضوع فوق پرداخته، تلاش دارد تا زمینه‌های علمی آن را مورد نقد و ارزیابی قرار دهد. بعلاوه این نوشته در نظر دارد با استفاده از رویکردهای علمی کنونی، شرایط پیچیده روابط انسانی در کلانشهرها را مطالعه کند و راه را برای انجام بررسیهای بیشتر پیرامون عواقب منفی فرایند فوق تسهیل گرداند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شهرنشینی،کلید واژه‌ها همبستگی،جرائم شهری،نظم شهری،توسعه شهری،کلانشهر،
عنوان انگلیسی The Phenomena of Social Solidarity Decline in Metropolitans
چکیده انگلیسی مقاله The literature of urban sociology and geography emphasises the decline of social and moral solidarities as a major characteristic of contemporary metropolitans. In fact, beside various determinative geographic, economic, adminstrative, technological and networking parameters of these places, the metropolitans are socio-spacial center which are facing different sorts of decrease of solidarity according to population growth, development of technological system of labor, and increasing needs of their citizens. The growth of decrease of urban and citizenship solidarities may extremely cause different forms of anomies and beheavioral diseases. It will even cause the formation of urban crimes and also disorder in the collective relationship system and its functions. Increase in the urban crimes statistic, in the beheavioral and psychological anomies, in sub-cultures of the nonhomogeneous social groups, change in the function of family ralationships and finally decreas in the sense of sharing social responsibility, have changed the danger of social and moral solidarity decline the a treat to the sofly and constant development of metropolitans. If there is a plan to achieve a fundamental social reconstruction with cultural, moral and directional fundations is the objective of constant development of our metropolitans, it is necessary to clarify why, how and under the influence of which factors social solidarities are declining. The Following paper concerns to study the context of mentioned subject by utalizing sociological and geographicel explanations. However, the study of social solidarity in big cities shows that in recent years the nature of urban development is experiencing some forms of urban disconnections. It is supposed that many reasons cause such a situation. In last periods, the weak spacial strategy was caused metroplitans not be able to expand the sphere of their social solidarities. Researchs show that the cultural lag in terms of social relationships from different point of views had negative and deconstractive outcomes for the human groups. It is supposed that the pose change of this structure should happen when attention is concentrated on the dimention of population, the cultural investment and finaly the change of planning direction toward solving the problem of socio-spacial dimentions of these areas. By using some of the scientific approaches, this writing is produced in order to explain the complexity of human relationships in metropolitans and to provide some ways for more researches in future related to negative outcomes of social solidarities decline in these places.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله شهرنشینی,کلید واژه‌ها همبستگی,جرائم شهری,نظم شهری,توسعه شهری,کلانشهر
نویسندگان مقاله یعقوب موسوی |
استادیار جامعه‌شناسی شهری گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا

نشانی اینترنتی https://hsmsp.modares.ac.ir/article_14403_945a9f619fdcc85611c8d7fdc6f65f9a.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات