این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات مالی، جلد ۲۷، شماره ۳، صفحات ۵۳۱-۵۶۵

عنوان فارسی نمایش دانش سرمایه‌‌گذاری برحسب بازده در بازار سهام ایران با بهره‌‌گیری از مدل‌‌های عصبی عمیق در شرایط نااطمینانی محیطی
چکیده فارسی مقاله هدف: شناخت رفتار بازار سرمایه و سوی‌گیری‌های آن‌ها، پیش‌زمینه‌ای برای تحلیل رفتار بازده در زمان وقوع رخدادهای حاکم بر جامعه است. مسائل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی روز دنیا، به‌راحتی می‌توانند پارامترهای چرخۀ اقتصاد را تحت‌تأثیر قرار دهند. بازار سهام نیز به‌عنوان بخش مهمی از اقتصاد، از این امر مستثنا نخواهد بود. دقت زیاد پیش‌بینی و شناخت نوسان‌ها، اطمینان سرمایه‌گذار را افزایش می‌دهد و به تصمیم‌گیری‌های صحیح و به‌موقع برای مدیریت دارایی منجر خواهد شد. شناخت کارآمدترین ابزار برای پیش‌بینی بازده نیز، لازمۀ تحلیل رفتار این بازار است. هدف پژوهش حاضر، خوشه‌بندی شرکت‌های موجود در بازار بورس، برحسب میزان تأثیرپذیری آن‌ها از پیشامدهای دورۀ تحریم با استفاده از روش برتر هوش مصنوعی برای پیش‌بینی است.
روش: داده‌های بازده هفتگی 200 شرکت فعال در بازار سهام ایران، اطلاعات مربوط به متغیرهای نوع صنعت، اندازه، نقدینگی و سودآوری شرکت‌های منتخب در بازۀ زمانی 1395 تا 1399 به همراه پیشامدهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی برگزیده، در این پژوهش استفاده شده است. در مرحلۀ نخست، چهار مدل LSTM ، DQN ، RF و مدل SVR، به‌عنوان مدل‌های برتر یادگیری عمیق و یادگیری ماشین، مقایسه شده است و در ادامه، پیش‌بینی بازده سهام براساس مدل برتر صورت می‌پذیرد. در گام دوم، روی سناریوهای حاصل از تأثیرپذیری تغییرات بازده نسبت به هر یک از ورودی‌های نوع صنعت، اندازه، نقدینگی و سودآوری شرکت‌ها تحلیل حساسیت انجام می‌شود و در آخر نیز، به‌منظور تحلیل دستاوردها، به خوشه‌بندی نتایج در سه دسته پیشامدهای اقتصادی، سیاسی ـ اقتصادی و اقتصادی ـ اجتماعی با استفاده از روش خوشه‌بندی تفکیکی پرداخته شده است.
یافته‌ها: پس از مقایسۀ مدل‌های یادگیری عمیق (LSTM، DQN) و یادگیری ماشین (SVR، RF)، مشخص شد که برای پیش‌بینی بازده سهام، مدل LSTM (حافظۀ کوتاه‌مدت طولانی)، نسبت به سایر مدل‌ها برتر است. نتایج حاصل از خوشه‌بندی نیز، طیف وسیعی از تحلیل‌ها را بسته به نیاز، در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد که می‌تواند هنگام مواجهه با رخدادها، مبنایی برای تحلیل روند بازده قرار گیرد؛ اما به‌طور کل می‌توان گفت که پیشامدهای سیاسی روی بازده سهام شرکت‌ها بیشترین تأثیر را می‌گذارند. پس از آن، پیشامدهای اقتصادی و در آخر پیشامدهای اجتماعی، روی بازده سهام شرکت‌ها کمترین تأثیر را دارند. در راستای ارزیابی معیارها نیز، به‌ترتیب معیار اندازۀ شرکت، نوع صنعت، نقدینگی و در نهایت سودآوری، در آخرین جایگاه رتبه‌بندی عوامل مؤثر در نوسان‌ها قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: بازار سهام ایران تحت‌تأثیر اخبار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین اقدامات و بیانیه‌های دولتی قرار دارد؛ اما بسته به نوع خبر، میزان تأثیرپذیری آن‌ها متفاوت خواهد بود. تأثیر پیشامدها بر بازده سهام، به‌صورت مستقیم است و صدق این عبارت که طی وقوع پیشامدهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، بازده شرکت‌های بورسی بسته به نوع صنعت، اندازه، نقدینگی و سودآوری شرکت‌ها دچار نوسان می‌شوند، به تأیید می‌رسد. در این میان، پیشامدهای سیاسی بیشترین تأثیر را بر بازده سهام شرکت‌ها دارند و باید در کانون توجه فعالان بازار سرمایه قرار گیرند.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله بازده نسبت به بازار،خوشه‌بندی،سرمایه‌گذاری مالی،مدل‌سازی،یادگیری عمیق،

عنوان انگلیسی Displaying Investment Knowledge Based on Returns in the Iranian Stock Market Using Deep Neural Models under Environmental Uncertainty
چکیده انگلیسی مقاله Objective
Knowing the behavior of capital markets and their orientation is a foreground for analyzing the behavior of return during the events governing the society. Current political, economic, and social issues can simply influence the parameters of the economic cycle. The stock market as a significant part of the economy is not an exception. Precisely predicting and recognizing fluctuations increases investors’ confidence and leads to accurate and timely asset management decisions. Also, knowing the most efficient tools for predicting return is vital for analyzing the behavior of the market. The present research aims to cluster current companies in the stock market based on their susceptibility to sanctions using the best method, artificial intelligence, for forecasting stock returns.
 
Methods
This research study utilizes weekly return data from 200 active companies, along with information on variables such as industry type, size, liquidity, and profitability of the selected companies from 2016 to 2021. Additionally, the study incorporates data on key political, economic, and social events during this period. In the first step, four of the best models of deep learning and machine learning including LSTM (Long-Short Term Memory), DQN (Deep Q Network), RF (Random Forest), and SVR (Support Vector Machines) were compared. Next, the prediction about stock return was made by applying the most superior model. In the second step, scenarios were developed based on the susceptibility of return changes to each input variable, including industry type, size, liquidity, and profitability. These scenarios were then analyzed to assess their sensitivity. In the final step, applying partitional clustering, the results were categorized into three clusters: economic, political-economic, and economic-social, and the findings were analyzed afterward.
 
Results
Comparing deep learning (LSTM, DQN) and machine learning models (SVR, RF) revealed that LSTM is the superior model for predicting stock return. Also, the results from clustering provided a broad range of analyses based on the needs of investors. The results could be used as a basis for analyzing changes in stock return rate on facing issues. Generally, political events have the most significant effects on the stock return of companies followed by economic events. Finally, social events are the least effective factors. In terms of criteria, company size, type, liquidity, and profitability were effective factors in fluctuations, respectively.
 
Conclusion
Iran’s stock market is affected by political, economic, and social news as well as government actions and statements; the susceptibility depends on the type of news. The events directly impact stock returns, and it is established that during political, economic, and social events, the stock market return of companies fluctuates based on their type, size, liquidity, and profitability. Political events exert the most significant influence on stock returns and warrant particular attention from capital market participants.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله بازده نسبت به بازار,خوشه‌بندی,سرمایه‌گذاری مالی,مدل‌سازی,یادگیری عمیق

نویسندگان مقاله مریم مرادی |
کارشناس ارشد، گروه مهندسی مالی، دانشگاه میبد، یزد، ایران.

نجمه نشاط |
استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه میبد، یزد، ایران.

محسن سرداری |
دانشیار، گروه مهندسی کامپیوتر، دانشگاه میبد، یزد، ایران.


نشانی اینترنتی https://jfr.ut.ac.ir/article_101032_ad594f5d010b97abe2401adb2019a345.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات