این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
فرهنگ و ادبیات عامه، جلد ۸، شماره ۳۱، صفحات ۲۰۹-۲۳۱
عنوان فارسی ساخت‌گرایی تکوینی، فرامتن و گزین‌گویه‌های ادبی
چکیده فارسی مقاله نظریه ساخت‌گرایی تکوینی لوسین گلدمن (1913 ـ 1970) به­مثابه استمرار نگرشی پراگماتیستی ـ عمل‌گرا در حوزه رویکردهای جامعه­شناختی، متون ادبی را همچون یک نهاد اجتماعی تحلیل و بررسی می­کند. بر مبنای این نظریه، آنچه در وهله نخست حاصل کار یک نویسنده به­شمار می آید، در تحلیل نهایی، برآیند خواست­ها و آرمان­های یک طبقه اجتماعی است. در دیدگاه گلدمن، متن ادبی در کارکردی دوگانه، از یک­سو از فرامتن­های گوناگون اقتصادی، اجتماعی و ایدئولوژیک تأثیر می­پذیرد و از دیگر سو، با توجه به تناقضات موجود در واقعیت عینی، بر فرامتن اثر می­گذارد. گزین­گویه­های ادبی (امثال­و­حکم)، به­ویژه با توجه به دربردارنگی تجربه­های تاریخی ـ طبقاتی و دیرپایی، بستر مناسبی برای بررسی‌ها و تحقیقات ادبی با رویکرد ساخت‌گرایی تکوینی به­شمار می­آیند. جستار پیش­رو مبتنی بر این چارچوب نظری و با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی گزین‌گویه­های ادبی پرداخته، روایی این نظریه را در گستره شماری از گزاره­های ادبی نشان داده است. پژوهش حاضر به­مثابه نخستین پژوهشی که نظریه مذکور را از حوزه یک یا چند اثر منسجم به گستره تاریخی ـ کاربردی گزین­گویه­های ادبی برده است، نشان می­دهد که چگونه گزین‌گویه­ها با توجه به ماهیت مؤجز و تأثیرگذارخویش، از سوی هر یک از دو طبقه فرادست و فرودست اجتماعی به­کار گرفته می­شوند و همچون ابزاری در راستای دستیابی به منافع عمل می­کنند. تبیین پیوند فرامتن با فرم، نمودبخشی به دوگونگی فرامتن­ها، بررسی تناقضات مفهومی حتی در یک دوره تاریخی ازجمله ویژگی­های قابل تأمل در این جستار است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ساخت‌گرایی تکوینی،لوسین گلدمن،متن و فرامتن،طبقات اجتماعی،گزین‌گویه‌های ادبی،
عنوان انگلیسی Generic Structuralism, Hypertext, and Literary Proverbs
چکیده انگلیسی مقاله Following the pragmatist perspective regarding the development of sociological approaches, Lucian Goldman's Theory of Generic Structuralism analyzes literary texts as a social institution. According to this theory, the work of a writer, in the final analysis, is primarily the result of the desires and aspirations of a social class. In Goldman's view, a literary text, in dual function, is influenced by a variety of economic, social, and ideological hypertexts, and on the other hand, with respect to the contradictions in objective reality, it affects the hypertext. Proverbs, especially with regard to the historical-class experiences and their longevity, are a sound basis for literary exploration with a Generic Structuralism approach. This study, bearing a descriptive-analytical approach, examines proverbs and has shown the validity of this theory in a number of literary propositions. The study, as one of the first attempts that has taken the theory from the field of one or more coherent works into the historical-applied range of literary proverbs, shows how proverbs in terms of its concise and affective nature, are used by both the upper and lower social classes, and act as a means of achieving interests. The study reveals the link between hypertext and form, the expression of two types of hypertexts, and the examination of conceptual contradictions even in a historical period.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله ساخت‌گرایی تکوینی,لوسین گلدمن,متن و فرامتن,طبقات اجتماعی,گزین‌گویه‌های ادبی
نویسندگان مقاله مهدی رحیمی |
استادیار ادبیات تطبیقی، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار ، ایران m.rahimi@hsu.ac.ir

ابوالقاسم رحیمی |
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه حکیم سبزواری

نشانی اینترنتی https://cfl.modares.ac.ir/article_22006_99acd40c709f3ea63a2aadde5fbcce9e.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات