این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
محیط زیست طبیعی، جلد ۷۸، شماره ۱، صفحات ۹۵-۱۰۷

عنوان فارسی ارزیابی ریسک سلامت هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای در ذرات معلق (PM۲.۵) هوای شهر اصفهان
چکیده فارسی مقاله ذرات معلق به‌دلیل اثرات متنوعی که بر کیفیت هوای محلی، منطقه ­ای و جهانی می­ گذارند از آلاینده­ های اصلی هوا به‌شمار می­ روند. مطالعه بر روی ذرات معلق هوا به‌دلیل توانایی جذب سایر آلاینده ­ها مانند هیدروکربن ­های آروماتیک چندحلقه­ ای (PAHs) و اثرگذاری بر سلامت انسان از اهمیت زیادی برخوردار هستند. هدف از این پژوهش ارزیابی ریسک سلامت PAHs همراه با ذرات معلق (PM2.5) در شهر اصفهان بود. بدین‌منظور نمونه ­برداری 24 ساعته از ذرات معلق PM2.5 هوای شهر اصفهان در 50 نقطه مختلف و در چهار فصل سال (پاییز و زمستان 1396 و بهار و تابستان 1397) با دستگاه نمونه­ بردار هوا با حجم بالا انجام شد. ترکیبات PAHs جمع ­آوری شده بر روی فیلترهای کوارتزی به روش اولتراسونیک استخراج شدند و سپس با استفاده از دستگاه GC-MS اندازه‌گیری شد. به‌منظور ارزیابی ریسک سرطان ­زایی این ترکیبات، پتانسیل سرطان‌زایی معادل بنزو-ا-پایرن برای PAHs محاسبه شد و ریسک سرطان ­زایی این ترکیبات از طریق تنفس، بلع و تماس پوستی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده نشان داد که در فصل پاییز و همزمان با پدیده وارونگی دما مقادیر غلظت PM2.5 و PAHs بیشتر از سایر فصول و بیشتر از حد آستانه بود. مجموع ریسک سرطان­زایی اکثر نقاط شهر اصفهان در دسته خطر بالقوه سرطان­زایی یعنی محدوده 6-10 تا 4-10 قرار گرفت. بیشترین میزان ریسک مربوط به مناطق شهری، شهرک­ های صنعتی و پس از آن ترمینال ­های اتوبوس‌های بین شهری بود. با توجه به نتایج به‌دست آمده مدیریت کنترل منابع تولید ترکیبات PAHs و لزوم برنامه ­ریزی در راستای کاهش انتشار این ترکیبات برای حفظ سلامت ساکنین شهر اصفهان توصیه می ­شود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آلاینده‌های آلی،آلودگی هوا،ریسک سرطان‌زایی،کیفیت هوا،هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای،

عنوان انگلیسی Health risk assessment of polycyclic aromatic hydrocarbons in air particulate matter (PM2.5) of Isfahan City
چکیده انگلیسی مقاله Particulate matter is considered one of the main air pollutants due to its various effects on local, regional, and global air quality. Studying airborne particulate matter is of great importance due to its ability to sorb other pollutants, such as polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), and its impact on human health. The aim of this study was to assess the health risks of PAHs associated with particulate matter (PM2.5) in Isfahan City. For this purpose, 24-hour samples of PM2.5 were collected from 50 different locations in Isfahan city during four seasons (2017-2018) using a high-volume air sampler. PAHs collected on quartz filters were extracted via ultrasonic treatment and subsequently analyzed using gas chromatography–mass spectrometry. To assess the carcinogenic risk of these compounds, the benzo[a]pyrene equivalent carcinogenic potential was calculated for PAHs, and the carcinogenic risk of these compounds was evaluated through inhalation, ingestion, and dermal contact. The results showed that during the fall season, coinciding with the temperature inversion phenomenon, the concentrations of PM2.5 and PAHs were higher than in other seasons and exceeded the threshold limit. The total carcinogenic risk in most parts of Isfahan city fell into the potential carcinogenic risk category, ranging from 10-6 to 10-4. The highest risk levels were related to urban areas, industrial zones, and intercity bus terminals. Based on the results, it is recommended to manage the sources of PAHs production and plan to reduce the emission of these compounds to protect the health of Isfahan residents.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله آلاینده‌های آلی,آلودگی هوا,ریسک سرطان‌زایی,کیفیت هوا,هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای

نویسندگان مقاله محسن سلیمانی |
گروه محیط‌ زیست، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

سمانه شهرابی فراهانی |
گروه محیط‌ زیست، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

زهره ابراهیمی سیریزی |
گروه محیط‌زیست، دانشکدة منابع طبیعی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران.

ین هنینگ کریستنسن |
گروه شیمی آنالیز، دانشکدة گیاه و محیط‌زیست، دانشگاه کپنهاگ، کپنهاگ، دانمارک.


نشانی اینترنتی https://jne.ut.ac.ir/article_103239_3237cbd0a1c4e4a3d093d10aaf712547.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات