این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مشکوه، جلد ۴۴، شماره ۱، صفحات ۴۳-۷۰
عنوان فارسی مرزهای مفهومی خودشفقتی در قرآن کریم با رویکردی به روان‌شناسی
چکیده فارسی مقاله خودشفقتی یا مهربانی با خویشتن فضیلتی اخلاقی در قرآن کریم و در روان­شناسی، یک سازۀ مثبت بنیادین به شمار می‌آید. تأکید بر پذیرش خود، عبور از شکست‌ها بدون انزوا و سرزنش افراطی خویشتن اگر دقیق و صحیح فهم نشود، می‌تواند این فضیلت نیکو را به برخی ویژگی‌های ناشایست اخلاقی و روان­شناختی مشتبه سازد. مسئلۀ پژوهش حاضر استخراج مفاهیم قابل خلط با خودشفقتی در قرآن و روان‌­شناسی و تبیین تمایزات میان آن­‌هاست. به این منظور، در مرحلۀ نخست، آیات ناظر به هرگونه تعامل با خود استخراج شده و موارد دارای دو شرط اشتراک ضمنی با خودشفقتی و مذموم بودن اخلاقی، در دامنۀ تحلیل قرار گرفت. در مرحلۀ دوم، موارد یادشده در دو حیطۀ قرآنی و روان­‌شناختی تبیین شده و تمایزات آن­ها با «شفقت بر خود» تحلیل شد. حاصل پژوهش، دستیابی به دو رذیلۀ عمدۀ قابل خلط با خودشفقتی بود که عبارت­‌اند از: تکبّر (با شبکۀ مفاهیم خودشیفتگی، خودپرستی و خودخواهی) و خودفریبی که هر دو به­‌رغم شباهت سطحی با خودشفقتی، تمایز جدّی با آن دارند. امّا عزّت­‌نفس که از دیدگاه برخی روان­‌شناسان در تقابل با خودشفقتی مطرح شده، در گفتمان قرآنی، با آن هم‌­سو و قابل جمع شناخته شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خودشفقتی،اخلاق قرآنی،خودمهرورزی،خودفریبی،عزّت‌نفس،تکبّر،
عنوان انگلیسی Self-Compassion Conceptual Boundaries in the Holy Qur’an with a Psychology Approach
چکیده انگلیسی مقاله Self-compassion or kindness towards oneself is considered a moral virtue in the Holy Qur’an and psychology, as a foundational positive construct. Emphasizing self-acceptance, moving beyond failures without isolation and excessive self-blame, if not understood accurately and correctly, can distort this noble virtue into undesirable psychological and moral characteristics. The present research aims to extract concepts that are easily confused with self-compassion in the Qur’an and psychology, and to explain their distinctions. To this end, in the first phase, verses related to any kind of interaction with oneself were extracted and analyzed. In the second phase, the aforementioned points were explained within two domains: the Qur'an and psychology, and their distinctions from "self-compassion" were analyzed. The research findings identified two major vices that can be confused with self-compassion; arrogance (linked to concepts like narcissism, self-centeredness, and selfishness) and self-deception. Although these two share superficial similarities with self-compassion, they are fundamentally different from it. However, self-esteem, considered by some psychologists as being opposed to self-compassion, was found to be compatible and aligned with that in the Qur'anic discourse.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله خودشفقتی,اخلاق قرآنی,خودمهرورزی,خودفریبی,عزّت‌نفس,تکبّر
نویسندگان مقاله بی بی حکیمه حسینی حکمت |
استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم (نویسندۀ مسئول).

حسنعلی رضی |
استاد مدعو دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.

نشانی اینترنتی https://mishkat.islamic-rf.ir/article_229411_8b132f9e7b4b3b91d7dee73c0995de8f.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات