این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقد ادبی، جلد ۱۳، شماره ۵۰، صفحات ۴۳-۷۸

عنوان فارسی مفهوم «اراده»: جایگاه و کارکرد آن در فرایندهای بدیعی با تکیه بر مفهوم قصدگرایی در کاربردشناسی زبان
چکیده فارسی مقاله اراده گرایشی درونی است که آدمی را به انجام کاری برمی­انگیزد. مراد از این مفهوم در دانش‌های زبانی، تحقق اراده متکلم هنگام ایراد کلام است؛ بدین معنا که متکلم کلام خود را آگاهانه ایراد کند و در حالت­هایی همچون خواب، مستی و جنون نباشد. ظاهر برخی سخنان بلاغیون محتمل معنای غیرارادی بودن فنون بدیعی است. پژوهش حاضر برآن است تا با رویکردی کاربردشناختی و تکیه بر روشی توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین جایگاه و کارکرد مفهوم اراده در برخی فنون بدیعی بپردازد و اهمیت آن را در فرایند پیدایش این فنون روشن کند. از این رهگذر، سعی شده هم سخنان بزرگان بلاغت به‌طور صحیح تبیین شود و هم با تفکیک و تجزیه فنون بدیعی برمبنای مفهوم اراده، تصویر کامل­تر و روشن­تری از روند آفرینش این فنون، از مرحله پیدایش در نزد متکلم تا مرحله دریافت و خوانش توسط مخاطب، فراهم آید. نتایج بررسی نمونه­ای شش فن بدیعی مشاکله، مدح شبیه به ذم و ذم شبیه به مدح، اسلوب حکیم، توجیه، مذهب کلامی و مبالغه حاکی از آن است که مفهوم اراده در آفرینش فنون مذکور نقشی اساسی داشته؛ چنانکه عدم نظرداشت این مفهوم در فنون مذکور، ارزش و ماهیتشان را ازاساس مخدوش می‌کند. همچنین حمل سخنان بلاغیون بر غیرارادی بودن فنون بدیعی امری غیرموجه بوده و «قصد» در اینگونه سخنان نه همسنگ با مفهوم «اراده»، بلکه ذیل مفهوم «تصنع و تکلف» و دربرابر «طبع» بهکار رفته است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله کاربردشناسی زبان،قصدگرایی،مفهوم اراده،فنون بدیعی،

عنوان انگلیسی The Concept of "Determination": A Pragmatic Analysis of Rhetorical Devices
چکیده انگلیسی مقاله Determination is an inner drive that motivates one to do something. In linguistics, this concept refers to the fulfillment of the prolocutor will when delivering the speech. In other words, the speech is delivered consciously and it is not out of sleepiness, drunkenness, insanity and alike. It may appear that rhetoricians’ use of rhetorical devices is unintentional. The present study seeks to explore the concept of determination in rhetorical devices, by employing a pragmatic approach and descriptive-analytic methodology. Therefore, the speech of well-known rhetoricians was studied and rhetorical devices were analyzed in terms of determination and will. The analysis included the production and reception stage. Upon analysis of six rhetorical devices, it became evident that determination played a role in the use of these devices to the extent that overlooking determination might hinder our understanding of these devices. In conclusion, the use of rhetorical devices in rhetoricians’ speech is by no mean unintentional and the concept of “intent” in their speech is not equal to determination, rather a kind of pretension.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله کاربردشناسی زبان,قصدگرایی,مفهوم اراده,فنون بدیعی

نویسندگان مقاله حسن رحمانی |
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

قاسم مختاری |
دانشیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

محمد جرفی |
استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه اراک

ابراهیم اناری بزچلویی |
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اراک

محمود شهبازی |
دانشیار زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اراک


نشانی اینترنتی https://lcq.modares.ac.ir/article_18833_c40b4d2f5871d0bf1a889fffffd4dcbe.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات