این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقد ادبی، جلد ۱۳، شماره ۵۰، صفحات ۷۹-۱۰۶
عنوان فارسی نظریه ادبی قدامه‌بن جعفر
چکیده فارسی مقاله از اوایل قرن بیستم بود که در اروپا و امریکا و پی­آیۀ آن با چند دهه تأخیر ناگزیر در ایران، تلقی نوینی از نقد ادبی به‌دست داده شد که پیروی از یک نظریۀ بینارشته­ای و مشارکت با نویسنده در تألیف معنا را ناگزیر می­نمود. نبودِ چنین تعریفی از نقد در گذشتۀ ادبی اسلام و ایران را نباید به وجود نداشتنِ نقد ادبی در آن ایام تعبیر کرد و بر نمادها و نمودهای آن در رسایل تاریخی و بلاغی، تذکره­ها و دواوین شعرا، با تعریفی که در ادوار پیشین از نقد ادبی وجود داشته، چشم بست. این نقدها بدون پشتوانۀ نظری نیز نبوده؛ چراکه نقد ادبی عملی است نظریه­ای و ایده­ها و آرای منقِد دربارۀ جهان، سامانۀ نظری­ای را به‌وجود می­آورد که نقدهای وی مطابق با آن عمل می­نماید. در جستار پیشِ‌رو، به بویۀ نظریۀ ادبی­شناسی تاریخی در گذشتۀ ادبی اسلام و ایران، کتاب نقدالشعر نوشتۀ قدامه‌بن جعفر (260ـ337ق) بررسی شده است. نخست از همه، شایسته­تر آن دیده شد که به‌جای نقد کلاسیسیستی یا فرمالیستی، رویکر نقادانۀ قدامه و نظریۀ ادبی وی که منطقۀ عملش بلاغت و مسائل مرتبط به عیوب شعری است، نقد و نظریۀ ادبی بلاغی نامیده شود. معاییر تشخیص معایب و محاسن شعری، متن­مدار بودن و تک­معنا دانستنِ متن نیز مسائلی­اند که استخوان­بندی نظریۀ ادبی قدامه‌بن جعفر را می‌سازند. برخی از این موضوعات را با آرا و اندیشه­های پژوهشگران و منقِدان بازبسته به دبستان انگلو‌امریکایی نقد ادبی می­توان سنجید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قدامه‌بن جعفر،نظریۀ ادبی،نقدالشعر. نقد بلاغی،نقد کلاسیسیستی،
عنوان انگلیسی Qudama ibn Jafar's Literary Theory
چکیده انگلیسی مقاله From the early twentieth century in Europe and America and then with a few decades’ delay in Iran, a new understanding of literary criticism was formed on the basis of interdisciplinary theories. Though such a theory was absent in the history of literary criticism in Islam and Iran, it does not imply that there were no literary criticism at that time. Such criticism was traceable in historical and rhetorical accounts. It should be mentioned that this kind of criticism was built on theorization as well, since no literary criticism could be formed without conceptualization. The present paper has explored the book “Naghd Al-Sher” [Poetic Criticism] by Qudama ibn Jafar (260- 337 AH.), to analyze the literary criticism, as a historical account on criticism in Islam and Iran. Upon analysis, the researcher came to conclusion that Qudama’s theory is better be called as a rhetorical literary theory, rather than a theory on the basis of classicism and formalism. His theory was observed to be text-based, and provides the reader with a basis to evaluate poemst to say”.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله قدامه‌بن جعفر,نظریۀ ادبی,نقدالشعر. نقد بلاغی,نقد کلاسیسیستی
نویسندگان مقاله مجاهد غلامی |
استادیار زبان و ادبیات فارسی. دانشگاه خلیج فارس. بوشهر. ایران.

نشانی اینترنتی https://lcq.modares.ac.ir/article_18834_5a43dfd79bed9825b690d454577d1926.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات