این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی، جلد ۱۵، شماره ۲، صفحات ۸۳-۱۱۰
عنوان فارسی گونه‌شناسی بافت‌های شهری بر اساس شاخص‌های موثر بر تهویه هوا. نمونه مطالعاتی: منطقه ۱ تهران
چکیده فارسی مقاله اهداف: گونه‌شناسی مناسب بافت های شهری بر اساس شاخص‌های مورفولوژیک مؤثر بر تهویه، می‌تواند در تبیین عملکرد تهویه هوا در این بافت‌ها نقش مؤثری ایفا کند. بااین‌حال، مطالعات پیشین در این زمینه عمدتاً از جامعیت لازم برخوردار نبوده و با ترکیب چند شاخص، تعداد محدودی گونه‌ ناهمگون معرفی کرده‌اند. مقاله حاضر با هدف پر کردن این خلأ، به شناسایی نظام‌مند گونه‌های مختلف بافت بر اساس شاخص‌های مؤثر بر تهویه هوا می‌پردازد.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع کمّی است و داده‌های آن از نقشه‌ها و منابع ماهواره‌ای موجود گردآوری شده‌اند. با استخراج شاخص‌های کلیدی از ادبیات تخصصی تهویه شهری و با در نظر گرفتن محدودیت‌های دسترسی به داده‌های کالبدی، تعداد 10 شاخص انتخاب شد. سپس با بهره‌گیری از روش «امضاهای فضایی» و در نظر گرفتن میانگین ویژگی‌های همسایگی، خوشه‌بندی با روش K-Means صورت گرفت.
یافته‌ها: مقایسه نتایج خوشه‌بندی با تعداد متفاوت خوشه‌ها نشان داد که انتخاب 8 خوشه، تعادلی مناسب میان کلی‌نگری و دقت جزئیات فراهم می‌کند. گونه‌های به‌دست‌آمده، تنوع مناسبی از انواع بافت‌های شهری را پوشش می‌دهند و از حذف یا نادیده‌گرفتن الگوهای مهم جلوگیری می‌شود.
نتیجه‌گیری: روش «امضاهای فضایی» در این پژوهش نشان داد که می‌تواند ابزاری مؤثر و نظام‌مند برای گونه‌شناسی بافت‌های شهری بر اساس شاخص‌های مؤثر بر تهویه هوا باشد. این رویکرد با ترکیب شاخص‌های کلیدی مورفولوژیک و لحاظ‌کردن میانگین ویژگی‌های همسایگی، امکان شناسایی گونه‌هایی از بافت شهری را فراهم می‌آورد که هم از نظر تنوع ساختاری و هم از نظر قابلیت تهویه، و در توجه به جزئیات، دقت مناسبی دارد و می‌تواند در حوزه تهویه شهری مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گونه‌شناسی،تهویه هوا،تهویه شهری،امضاهای فضایی،منطقه 1 تهران،فناوری های نوین،جریان باد،
عنوان انگلیسی Urban Fabric Typologies Based on Air Ventilation Indicators: A Case Study of District 1, Tehran
چکیده انگلیسی مقاله Aims: A proper typology of urban fabrics based on morphology-related ventilation indicators can play a significant role in explaining ventilation performance across different urban contexts. However, previous studies in this area have often lacked comprehensiveness, typically combined only a few indicators and resulted in a limited number of heterogeneous types. This paper aims to address this gap by systematically identifying urban fabric types based on key indicators that influence air ventilation.

Methods: This quantitative study utilizes data collected from available maps and satellite sources. Drawing on specialized literature in urban ventilation and considering constraints in accessing detailed morphological data, ten key indicators were selected. The study applied the “spatial signatures” method, incorporating the average characteristics of neighboring areas. Clustering was then performed using the K-Means algorithm.

Findings: A comparative analysis of clustering outcomes with varying cluster numbers showed that selecting eight clusters provides a balanced approach between generalization and detailed accuracy. The resulting types represent a diverse range of urban fabric patterns and help ensure that significant morphological configurations are neither overlooked nor excluded.

Conclusion: The “spatial signature method” proved to be a robust and systematic tool for typologizing urban fabrics based on ventilation-related morphological indicators. By integrating key indices and accounting for neighborhood-level characteristics, the method effectively identifies fabric types that reflect both structural diversity and ventilation potential. The approach demonstrates high accuracy in capturing detail and offers valuable insights for future studies and practical applications in the domain of urban ventilation analysis.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله گونه‌شناسی,تهویه هوا,تهویه شهری,امضاهای فضایی,منطقه 1 تهران,فناوری های نوین,جریان باد
نویسندگان مقاله سیما فردوسیان |
دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده شهرسازی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدمهدی عزیزی |
استاد، دانشکده شهرسازی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://bsnt.modares.ac.ir/article_1023_1b179587c014c93f3b43f086bc2958c4.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات