این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
نقش جهان - مطالعات نظری و فناوری های نوین معماری و شهرسازی، جلد ۹، شماره ۳، صفحات ۱۹۱-۲۰۲
عنوان فارسی تجلی مفاهیم اسلامی و قرآنی در آثار دوره صفویه و قاجار (مطالعات موردی: مسجد- مدرسه چهارباغ و آستان شاه عبدالعظیم(ع))
چکیده فارسی مقاله اهداف: تجلی مفاهیم اسلامی و قرآنی در آثار دوره صفویه و قاجار موضوعی بسیار مهم در درک معماری اسلامی ایرانی است. هدف از مطالعه حاضر، نمایش تاثیر قرآن مجید در شکل‌دهی آثار دوره‌های صفویه و قاجار بود.
ابزار و روش‌ها: این مطالعه با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی و تحقیقات میدانی به مقایسه تطبیقی نقوش کاشی‌کاری دو بنای مهم از این ادوار پرداخت.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که در دوره صفوی رنگ‌های غالب کاشی‌کاری لاجوردی و فیروزه‌ای و در دوره قاجار زرد و نارنجی بوده است. خط غالب در مجموعه چهارباغ ثلث و کوفی- بنایی و در آستان حضرت شاه عبدالعظیم(ع) نستعلیق بود. در کاشی دوره صفوی نقوش هندسی و گیاهی هر کدام به‌صورت مجزا و ساده به کار رفته بودند، ولی در دوره قاجار، استفاده تلفیقی از نقوش گیاهی و هندسی با جزییات فراوان مشاهده شد. همچنین مشخص شد که با توجه به تاثیر هنر غرب بر هنر قاجار، نقوش آن از حالت روحانی خارج شده است و استفاده از نقوش طبیعت‌گرا مانند نقوش انسانی، جانوری، گل‌ها و میوه‌ها تحت تاثیر هنر غربی در هنر کاشی‌کاری معماری ایران به وجود آمدند. همچنین قرآن مجید منبع الهام هنرمندان و طراحان آثار دوران اسلامی بوده است.
نتیجه‌گیری: مروری بر دو نمونه موردی مطالعه‌شده، مسجد- مدرسه چهارباغ و آستان شاه عبدالعظیم(ع) نشان‌دهنده آن است که آیات قرآن مجید را می‌توان منشا ایده‌پردازی هنرمند در درک آثار دوره صفویه و قاجار دانست.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قرآن مجید،آستان حضرت شاه‌عبدالعظیم،مسجد-مدرسه چهارباغ،دوره قاجار،دوره صفویه،
عنوان انگلیسی Islamic Principles and Quranic Verses in Safavid Dynasty and Qajar Dynasty Masterpieces (Case Studies: Chahar-Bagh School-Mosque and Shah-Abdol-Azim Tomb)
چکیده انگلیسی مقاله Aims: This paper was carried out to show Islamic principles and Quranic verses in the Safavid Dynasty and Qajar Dynasty masterpieces, especially in the case of studies (Chahar-Bagh School-Mosque and Shah Abdol-Azim Tomb). Chahar-Bagh School-Mosque is one of the masterpieces of Safavid Dynasty, and Shah Abdol-Azim Tomb is one of the most important buildings of Tehran. The centrepiece of its tiling ornament has accomplished in the Qajar Dynasty.
Instruments & Methods: Comparative analysis of tiling in these two buildings can help in recognition of them. This study compares these two buildings with analytical-descriptive, and survey study methods.
Findings: The Findings of the present study indicate that the main difference between these two buildings’ tiling is in pattern and colour. In the Safavid Dynasty, azure and turquoise colours are dominant, but in Qajar yellow, orange, pink and brown are seen the most. In Chahar-Bagh complex, Suls and Kufi-ye-Bannai typefaces are used to inscribe Quranic and religious anecdotes. In Shah Abdol-Azim Tomb Nastaliq typeface is used to inscribe anecdotes, holy names, craftsmen’s signatures, and describing the date of building construction. Geometric and arabesque patterns in tiling decoration of the Safavid Dynasty are simple and separate; in the Qajar Dynasty, complex shapes made of geometric and patterns with elaborate and complicated details can be seen.
Conclusion: A review of the two case studies studied, the Chahar-Bagh School-Mosque and Shah Abdol-Azim Tomb, shows that the verses of the Holy Quran can be considered as the source of the artist's idea of understanding the Safavid and Qajar works.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله قرآن مجید,آستان حضرت شاه‌عبدالعظیم,مسجد-مدرسه چهارباغ,دوره قاجار,دوره صفویه
نویسندگان مقاله رضا منصوری |
گروه معماری، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران

طاهره نصر |
گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

محمد هادیان‌پور |
گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

نشانی اینترنتی https://bsnt.modares.ac.ir/article_863_a26c1c05cc08e618fbcb692b10097f32.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات