این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
اقتصاد کشاورزی و توسعه، جلد ۳۳، شماره ۱، صفحات ۶۱-۹۲
عنوان فارسی بررسی عوامل موثر بر مبادلات بخش کشاورزی ایران با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای
چکیده فارسی مقاله هدف کلی پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر بر صادرات و تراز تجاری بخش کشاورزی ایران و کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) با استفاده از مدل جاذبه و رویکرد داده­‌های پانل در دوره 2003 تا 2022 بود. بدین منظور، الگوی صادرات کشاورزی ایران با استفاده از الگوی اثرات ثابت مقطعی و نیز الگوی تراز تجاری بخش کشاورزی ایران با استفاده از الگوی اثرات تصادفی دوطرفه (مقطعی و زمانی) برآورد شد. بر اساس نتایج پژوهش، تولید ناخالص داخلی (GDP) کشورهای عضو SCO، ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران و نرخ ارز واقعی تأثیر مثبت و معنی‌دار بر صادرات محصولات کشاورزی ایران بدین کشورها داشته و برعکس، اثر متغیرهای نسبت قیمت صادرات کشاورزی ایران به قیمت صادرات کشاورزی کشورهای عضو SCO، نوسان‌‌های نرخ ارز واقعی و شاخص مشابهت لیندر بر صادرات محصولات کشاورزی ایران بدین کشورها منفی و معنی‌‌دار بوده است. نتایج برآورد عوامل مؤثر بر تراز تجاری بخش کشاورزی ایران نیز نشان داد که سرانه تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو SCO، قیمت صادرات کشاورزی کشورهای عضو SCO و قیمت صادرات کشاورزی ایران اثر مثبت و معنی‌‌دار بر تراز تجاری بخش کشاورزی ایران با این کشورها دارد. با توجه به تأثیر مثبت ارزش افزوده بخش کشاورزی ایران بر صادرات بخش کشاورزی، برنامه‌­ریزی در راستای هدایت درآمدهای بخش کشاورزی به سمت توسعه زیرساخت‌­های تولیدی و صادراتی و توسعه رژیم صادراتی به سمت کشورهایی قابل توصیه است که قیمت صادراتی ایران نسبت به قیمت وارداتی آنها کمتر باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تراز تجاری،داده‌های پانل،شانگهای،صادرات کشاورزی،مدل جاذبه،
عنوان انگلیسی Investigating Factors Affecting Agricultural Exchanges between Iran and Shanghai Cooperation Organization Member Countries
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Iran's membership in the Shanghai Cooperation Organization (SCO) has provided an opportunity for political, economic, and trade cooperation. The study aimed at examining the macro variables affecting exports and trade balance in the agricultural sector between Iran and SCO member countries (India, Kazakhstan, China, Kyrgyzstan, Pakistan, Russia, Tajikistan, and Uzbekistan) using the gravity model and panel data approach during 2003-2022.
Materials and Methods: The gravity model was employed to determine the effects of main variables on agricultural exports and trade balance between Iran and SCO member countries. Based on the results of Limer, Fisher and Hausman tests, the export pattern of Iran's agriculture was estimated using the fixed effects model, and the trade balance of Iran's agriculture was estimated using the two-way random effects model (cross-sectional and time). Research models were estimated using the Estimated Generalized Least Squares (EGLS) method.
Results and Discussion: The results indicated that the variables of Gross Domestic Product (GDP) of SCO member countries, the value added of Iran's agricultural sector, and the real exchange rate had significantly positive impacts on Iran’s agricultural exports to SCO member countries; in addition, the variables such as the price ratio of Iran’s agricultural exports to SCO member countries, fluctuations in the real exchange rate, and the Liner similarity index had significantly negative impacts on agricultural exports to SCO member countries. The estimation results of factors affecting the trade balance of Iran’s agricultural sector also showed that the GDP per capita of SCO member countries, the price of agricultural exports of member countries, and the price of Iran’s agricultural exports had significantly positive effects on the trade balance of Iran’s agricultural sector with the SCO member countries. Given the positive impact of the value added of Iran’s agricultural sector on Iran’s exports, it is important to plan for directing agricultural sector revenues towards the development of production and export infrastructure. It is also crucial to enhance the export regime towards countries where Iran’s export prices are lower compared to their import prices.
Conclusion and Suggestions: Based on the results, the following suggestions are proposed to enhance the agricultural exports and improve the trade balance of the agricultural sector of Iran with the Shanghai Cooperation Organization (SCO) member countries:

The Gross Domestic Product (GDP) of SCO member countries has a significantly positive impact on Iran’s agricultural exports to these countries. Therefore, the countries with higher income and increasing growth can be considered as potential markets for Iranian agricultural exports. It is essential to focus on expanding exports to the countries with lower income differentials with Iran (such as Pakistan, Uzbekistan, Kazakhstan, Tajikistan, Kyrgyzstan, Russia, India, and China).
Given the positive impact of the value-added of Iran’s agricultural sector on agricultural exports, planning to direct agricultural sector revenues towards developing production infrastructure is recommended. This highlights the role of improving agricultural production in reducing dependence on imports and expanding exports. Supporting production and farmers to facilitate and streamline the agricultural production cycle and strengthen the agricultural production infrastructure are emphasized. Price support policy, income support policy, and support policy for the development of agricultural processing industries can facilitate export planning and development.

The price ratio of Iranian agricultural exports to the SCO member countries also negatively affects Iran’s agricultural exports and trade balance with these countries. Therefore, initially, expanding export opportunities to the countries where Iran’s export prices are lower than their import prices is recommended. Subsequently, reducing the total cost of the product to lower Iran’s export prices can be pursued. For example, reducing transportation costs by selecting countries geographically closer to Iran is emphasized.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله تراز تجاری,داده‌های پانل,شانگهای,صادرات کشاورزی,مدل جاذبه
نویسندگان مقاله ابوالفضل محمودی |
دانشیار اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

غلامرضا یاوری |
دانشیار بخش علوم اقتصادی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

سعید یزدانی |
استاد اقتصاد کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

فرید اجلالی |
دانشیار هواشناسی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

یداله آذرین فر |
دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

نشانی اینترنتی http://aead.agri-peri.ac.ir/article_132160_cfc4dfcbf903b0875a50132480d91f3d.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات