این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
پژوهش های تاریخی، جلد ۲، شماره ۲، صفحات ۶۳-۸۰
عنوان فارسی فناوری معرق‌های گچی تخمه گذاری در تزیینات معماری دوره صفویه
چکیده فارسی مقاله محور بنیـادین این پژوهش بر یافته‌های به دست آمده از مطالعات میدانی و بررسی‌های آزمایشگاهی است. این بررسی‌ها به منظور شبیه سازی نمونه های مطالعه شده است. لذا بخش عمده ای از مطالب ارایه شده، جزییاتی است که تاکنون در هیچ یک از منابع مکتوب، اعم از فارسی یا غیر فارسی وجود ندارد. در میان تزیینات معماری دوران اسلامی ایران، تزیینات گچی از آثار شاخص و قابل توجه هستند. در بین انواع این تزیینات، آرایشی یگانه متعلق به عصر صفویه شناسایی شده که به معرق گچی معروف است. با توجه به مطالعات تاریخی انجام شده بر روی اغلب نمونه‌های شناسایی شده، به نظر می‌رسد که این شیوه قبل از مکتب هنری اصفهان (995-1053ق) رونق داشته است. معرق‌های گچی از لحاظ فنی به دو نوع قابل تقسیم است: نوع اول که مهمترین شیوه را دربرمی گیرد، معرق نقری یا تخمه گذاری است. نوع دوم معرق لایه ای یا تخمه درآوری نامیده می‌شود. اساس کار در هر دو شیوه استفاده از اندودهای گچ رنگی است. این اندود از آمیختن رنگدانه‌های معدنی با گچ تهیه می شود. در این مقاله به تحلیل واژه‌های تخصصی و رایج پرداخته شده است. به علاوه، با توجه به ویژگی‌های فنی، نامگذاری جدید برای هر نوع ارایه شده است. همچنین فنون، مراحل مختلف اجرا و مواد و مصالح مورد استفاده در تزیینات تخمه گذاری شرح داده شده است. در بخشی به معرفی آثار تاریخی مزین به معرق گچی پرداخته‌ایم. در انتها نیز در مورد ویژگی‌های ممتاز و نیز محدودیت‌های این شیوه بحث شده است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله معرق گچی، تزیینات معماری، گچبری، تخمه گذاری، صفویه،
عنوان انگلیسی Technology of "tokhmeh gozari", a kind of gypsum mosaic works in the Safavid architectural decoration
چکیده انگلیسی مقاله During the Islamic era Iranian artists tried to obtain a high level of embellishment in architectural elements with the stucco by their knowledge of technology in gypsum & its properties. Gypsum mosaic is a unique kind of architectural decoration which has recognized only during a short period of time in Safavid dynasty. According to a technical view, gypsum mosaics can be divided in two main groups. The first and more important one is carved gypsum mosaic or "tokhmeh gozari". The other one is multiple layer gypsum mosaic or "tokhmeh daravari". The creators of these decorations, in the both methods, used a mixture of gypsum powder and mineral pigments to prepare colored plasters were needed in their artistic design. This paper, based on results of technical & experimental studies, will explain the terminology, the different steps of production, as well as the advantages and also limitations of carved gypsum mosaics or tokhmeh gozari. It will also introduce the historical buildings which have adorned with this kind of decoration. At the end of the article a new question will be made: that according to its hypothesis the general aspect of the next researches in the field of the gypsum mosaic decorations could be presented?
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمد صالحی کاخکی | salehi kakhki
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

سید محمدامین امامی | seyed mohamad amin
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

حسام اصلانی |
دانشگاه هنر اصفهان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اصفهان (Art university of isfahan)

نشانی اینترنتی http://jhr.ui.ac.ir/article_16515_0869adcf975d1bf766b854eb0d1f50b6.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1363/article-1363-359385.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات