این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جامعه شناسی صنعتی، جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۲۱۶-۲۴۰
عنوان فارسی تحلیل جامعه‌شناختی تعیین‌کننده‌های کاهش تولید زباله: یک مطالعه‌ کیفی
چکیده فارسی مقاله مقدمه: اگرچه انقلاب صنعتی باعث افزایش توانایی‌های انسان شده است اما محیط زیست نیز به مخاطره انداخته است. یکی از مسائل عمده‌ زیست محیطی، تولید گسترده زباله جامد شهری است که در سراسر جهان، به سرعت در حال افزایش است. برآورد می‌شود، تولید زباله جامد شهری در سال 2050 به بیش از 4/3 میلیارد تن برسد که یک تهدید جدی برای محیط زیست و حیات انسان است. کاهش تولید زباله، بازاستفاده، و بازیافت، سه رویکرد عمده در مدیریت زباله‌های جامد شهری هستند که در کشورهای مختلف دنیا  مورد توجه می‌باشند. اتفاق نظر وجود دارد که در سلسله مراتب مدیریت پسماند، کاهش تولید زباله دارای بیشترین نتیجه است. در ایران نیز به دنبال توسعه فعالیت های صنعتی، تولید زباله به طور گسترده افزایش یافته است اما رویکرد کاهش تولید زباله کمتر مورد توجه بوده است. بنابراین، هدف این پژوهش آن است که تعیین کننده‌های کاهش تولید زباله را در بین شهروندان مورد مطالعه قرار دهد.
روش: این پژوهش در چارچوب روش‌شناسی کیفی و با استفاده از روش تحلیل تماتیک انجام شده است. مشارکت‌کنندگان، 15 نفر از شهروندان در آبادان می باشند که به صورت هدف مند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته، جمع آوری شده‌اند.  مصاحبه‌ها در مکانی که نمونه‌ها تعیین می‌کردند و راحت‌تر بودند انجام شدند. هر مصاحبه به طور متوسط یک ساعت به طول انجامید و تا اشباع نظری، ادامه پیدا می‌کرد. کلیه مصاحبه‌ها با اجازه‌ قبلی مشارکت‌کنندگان، ضبط و پس از اتمام، بر روی کاغذ مکتوب شدند. سپس، در قالب تم‌های اولیه، تم‌های فرعی، و تم‌های اصلی تنظیم شدند. و بالأخره، برای اعتمادپذیری داده‌ها از روش ارزیابی و بررسی کلیت یافته‌ها توسط مشارکت‌کنندگان استفاده گردید.
یافته‌ها: براساس یافته‌ها، ادراک شهروندان از مفهوم زباله در دو مقوله‌ «زباله به مثابه شیئی با ارزش» و «زباله به مثابه چیزی دورریختنی و بی‌ارزش» دسته‌بندی شد. به علاوه، یافته‌های حاصل از تعیین کننده‌های کاهش تولید زباله منجر به استخراج هجده تم فرعی گردید که پس از تحلیل و دسته‌بندی براساس تناسب و تشابه، در هفت تم اصلی به شرح ذیل دسته‌بندی شدند. 1) نگرش‌های زیست‌محیطی، 2) هنجارهای ذهنی، 3) بازبینی و برآورد رفتارِ ادراک شده، 4) تعهدات شهروندی، 5) آموزش و یادگیری، 6) رضایت از عملکرد شهرداری، و 7) کنترل و نظارت.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج تحقیق، نتیجه‌گیری پژوهش حاضر این است که با تقویت نگرش‌های زیست محیطی، رشد هنجارهای ذهنی، افزایش تعهدات شهروندی، گسترش آموزش، بالابردن رضایت‌مندی از شهرداری، و ارتقای کنترل و نظارت، می‌توان تولید زباله را کاهش و به نجات محیط زیست کمک نمود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله زباله‌های شهری،کاهش تولید زباله،محیط‌زیست،مدیریت پسماندها،تحلیل تماتیک،
عنوان انگلیسی Sociological Analysis of the Determinants of Reducing Waste Production: A Qualitative Study
چکیده انگلیسی مقاله Introduction: Despite the fact that the industrial revolution has boosted human capabilities, it has posed risks to the environment as well. One of the key environmental challenges is the substantial increase in the production of municipal solid waste, which is escalating rapidly across the world. It is estimated that municipal solid waste production will reach more than 3.4 billion tons in 2050, which is a serious threat to the environment and human life. Reducing waste production, reuse, and recycling are three major approaches in municipal solid waste management that are being considered in different countries around the world. It is widely agreed that among the strategies for waste management, minimizing waste generation is the most effective. In Iran, the rise in industrial activities has significantly contributed to an increase in waste production; however, efforts to minimize waste generation have not been prioritized. Therefore, this research aims to study the determinants of reducing waste production among citizens.
Method: The research was performed under a qualitative methodology, employing the thematic analysis technique. The participants were 15 citizens in Abadan who were selected utilizing a purposive sampling method. Data were collected using in-depth and semi-structured interviews. The interviews were conducted in a location that the samples determined and were convenient there. Accordingly, some interviews were conducted at the participants' homes, some in the park, coffee shop, their workplace, or the researcher's workplace. Each interview lasted an average of one hour and continued until theoretical saturation. All interviews were recorded with the participants' permission and written down on paper after completion. Then, they were organized in the form of primary themes, sub-, and main themes. Finally, the credibility of the data was achieved by means of the member-checking  technique.
Findings: The findings indicate that citizens' perceptions of waste fall into two primary categories: garbage as a valuable object and garbage as disposable and worthless. Furthermore, the findings from the determinants of reduction of waste production led to the extraction of eighteen sub-themes. After analysis and classification based on relevance and similarity, the sub-themes were categorized into seven main themes as follows: 1) environmental attitudes, 2) subjective norms, 3) review and assessment of perceived behavior, 4) citizenship commitment, 5) education and learning, 6) satisfaction with municipal performance, and 7) control and supervision.
Conclusion: Based on the results, this research concludes that by strengthening environmental attitudes, developing mental norms, increasing citizenship commitment, expanding education, increasing satisfaction with the municipality, and improving control and supervision, waste production can be reduced.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله زباله‌های شهری,کاهش تولید زباله,محیط‌زیست,مدیریت پسماندها,تحلیل تماتیک
نویسندگان مقاله احسان کهن سال خوب |
شرکت برق خوزستان. اهواز، ایران

عبدالرضا نواح |
گروه علوم اجتماعی، دانشگاه اهواز، اهواز، ایران.

نشانی اینترنتی https://jis.yu.ac.ir/article_721533_68c64448fddb2b2f060f805347788c05.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات