این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
سلامت و محیط زیست، جلد ۱۸، شماره ۳، صفحات ۴۲۵-۴۴۶
عنوان فارسی ارزیابی ریسک‌های محیط‌ زیستی و سلامت عناصر بالقوه سمی در خاک سطحی شهر همدان
چکیده فارسی مقاله
زمینه و هدف: ارزیابی پیامدهای محیط‌زیستی و بهداشتی مرتبط با عناصر بالقوه سمی در حفظ کیفیت بوم ‏سامانه شهری، سلامت عمومی و ارتقای توسعه پایدار شهری نقش کلیدی دارد. لذا، این پژوهش با هدف ارزیابی ریسک‌های محیط‌زیستی و سلامت عناصر آرسنیک، سرب، کادمیم و نیکل در خاک سطحی شهر همدان در سال 1401 انجام شد.
روش بررسی: در مجموع 135 نمونه خاک سطحی از عمق  cm0-20 از کاربری‌های مسکونی، تجاری و صنعتی برداشت و محتوی عناصر در آن‌ها با استفاده از ICP-OES خوانده شد. مقادیر شاخص ‏های آلودگی و یکپارچه آلودگی نمرو برای تعیین سطح آلودگی محاسبه شدند. همچنین، از مدل ارزیابی ریسک سلامت برای ارزیابی ریسک‌های غیرسرطان‏زا و سرطان‏زا استفاده شد.
یافته‏ ها: بیشینه میانگین محتوی عناصر آرسنیک، کادمیم و نیکل به ‏ترتیب با 6/91، 0/306 و mg/kg 23/9 مربوط به کاربری صنعتی و برای عنصر سرب با mg/kg 31/2 مربوط به نمونه‌های کاربری تجاری بود. مقادیر شاخص آلودگی نشان داد که سطح آلودگی همه عناصر در محدوده "کم" تا "زیاد" بوده است. از طرفی، میانگین مقادیر شاخص نمرو برابر با 2/62، شرایط آلودگی "متوسط" خاک را نمایندگی می‌کند. به‌علاوه، مقادیر میانگین شاخص‌های مخاطره سلامت و ریسک سـرطان‌زایی کل عناصر برای هر دو گروه سنی کودک و بزرگسال به‌ترتیب نشان‌دهنده عدم بروز ریسک غیرسرطان‌زایی قابل‌‌توجه و سطوح ریسک سرطان‌زایی متوسط بودند.
نتیجه گیری: از آنجا که مشخص شد فعالیت‌های صنعتی و ترافیک نقش مهمی در آلودگی خاک شهر همدان دارند؛ لذا، پایش دوره‌ای خاک، کاهش انتشار عناصر از منابع صنعتی و بهبود سیاست‌های مدیریت حمل‌و‌نقل به‌منظور حفظ سلامت زیست‌بوم شهری و شهروندان توصیه می‌شود.

 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خاک سطحی شهری، عناصر بالقوه سمی، شاخص آلودگی، ارزیابی ریسک
عنوان انگلیسی Environmental and health risks assessment of potentially toxic elements in topsoils of city of Hamedan
چکیده انگلیسی مقاله
Background and Objective: Evaluating environmental and health risks from urban soils contaminated with toxic elements is crucial for maintaining urban ecosystem quality and public health. Therefore, this study assessed the environmental and health risks of As, Cd, Ni, and Pb in surface soils of city of Hamedan in 2022.
Materials and Methods: A total of 135 topsoil (0-20 cm) samples were collected from residential, commercial, and industrial areas of the study region, and their concentrations were determined using ICP-OES. The pollution index (PI) and Nemerow integrated pollution index (NIPI) were calculated to assess contamination levels. Additionally, a health risk assessment model was applied to evaluate non-carcinogenic and carcinogenic risks.
Results: The highest mean concentrations of As (6.91 mg/kg), Cd (0.306 mg/kg), and Ni (23.9 mg/kg) were found in industrial areas, while Pb (31.2 mg/kg) was highest in commercial areas. According to the PI values, pollution levels of the analyzed elements ranged from "low" to "high." The mean NIPI value was 2.62, indicating "moderate" contamination in the study area. The average hazard index (HI) and total carcinogenic risk (TCR) values for both children and adults suggested no significant health risks.
Conclusion: The results indicate that industrial activities and traffic play a significant role in soil pollution in Hamedan. Therefore, periodic soil monitoring, reducing pollutant emissions from industrial sources, and improving transportation management policies are recommended to safeguard human and environmental health.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Urban surface soil, Potentially toxic elements, Pollution index, Risk assessment
نویسندگان مقاله سهیل سبحان اردکانی | Soheil Sobhanardakani
Department of Environmental Science and Engineering, Ha.C., Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

نیره السادات حسینی | Nayereh Sadat Hosseini
Department of Environmental Science and Engineering, Ha.C., Islamic Azad University, Hamedan, Iran
گروه علوم و مهندسی محیط‌ زیست، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

نشانی اینترنتی http://ijhe.tums.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-760-11&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده عمومی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات