این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
امداد و نجات، جلد ۶، شماره ۱، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارزیابی مناطق آسیب‌‌‌‌پذیر ناشی از سیلاب در شهر ارومیه
چکیده فارسی مقاله مقدمه: تبدیل رواناب‌ها به سیلاب می‌تواند خسارات جبران نا‌‌‌پذیری به شبکه شریان‌‌های شهری وارد نماید. افزایش حدود 20 برابری گستره شهر ارومیه در پنجاه سال اخیر به علت توسعه ساخت‌وساز‌های شهری و به‌ویژه گسترش آن در مناطق کوهپایه‌ای و در نتیجه از بین رفتن پوشش گیاهی و جایگزینی آن با معابر آسفالت شهری، این پهنه را مستعد جریان یافتن رواناب و سیلاب در مواقع بارندگی به خصوص در هنگام بارش‌های رگباری نموده است. با توجه به ویژگی‌های مورفولوژیکی ارومیه زون‌بندی این شهر و مناطق اطراف آن با وسعت حدود 200 کیلومترمربع از نظر ایجاد رواناب و مناطق آسیب‌‌‌‌پذیر مورد بررسی قرار گرفته است. ارزیابی 4000 رکورد اطلاعاتی با توجه به داده‌های ایستگاه‌‌های سازمان آب منطقه‌ای و هواشناسی سال‌‌های آبی مختلف در شهر ارومیه نشان می‌دهد که سالیانه حدود 27 میلیون مترمکعب آب در قالب برف و باران بر گستره آن نازل می‌شود. بررسی‌های مقدماتی نشان داده است که سالیانه حدود 5 میلیون مترمکعب از این بارش‌ها به صورت رواناب و در زمان بارش‌های رگباری به صورت سیلاب در معابر عمومی جریان می‌یابد. روش: در این پژوهش زون‌های مستعد برای تشکیل رواناب در گستره ارومیه، حاشیه شهر و مناطق مسکونی شناسایی شده است. با بهره‌گیری از داده‌‌های آماری سازمان هواشناسی استان آذربایجان‌غربی شدیدترین بارش محتمل در گستره شهر با دوره بازگشت پنج ساله تعیین و با تلفیق داده‌‌های موجود و استفاده از روش تحلیل تاپسیس مستعدترین زون برای تشکیل سیلاب تعیین شده است. یافته‌‌ها: براساس این پژوهش 17 زون مجزا که از ویژگی‌های متفاوت مورفولوژیکی برخوردارند در اطراف شهر قابل شناسایی است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که زون شماره 12 با مساحت حدود 757000 مترمربع با دارا بودن بیشترین فاصله از حالت ایده‌آل مستعدترین زون از نظر تولید و جریان یافتن رواناب و سیلاب شهری بوده و در یک بارش شدید بهاری در آن در هر دقیقه192 مترمکعب آب باران فرو می‌ریزد که با توجه به ضریب جریان سطحی و ضریب حوضه قسمت اعظم آن به رواناب تبدیل می‌گردد. ایمن‌ترین زون شهری نیز زون شماره 17 با دارا بودن کمترین فاصله از حالت ایده‌آل به مساحت1763000مترمربع بوده که در شدیدترین بارش‌های جوی 275 مترمکعب از نزولات جوی وارد آن می‌شود. نتیجه‌گیری: وزن‌‌دهی به شاخص‌های مؤثر در ایجاد رواناب نشان می‌دهند که شاخص زاویه اتصال مسیر آبراهه‌‌های طبیعی حامل رواناب‌ها با شریان‌های شهری و مساحت تحت شریان بیشترین و شاخص طول معبر جمع‌کننده رواناب و اختلاف ارتفاع کمترین وزن (تأثیر) را در معیار آسیب‌‌‌‌پذیری دارا هستند. بر این اساس زون‌های4، 12، 15 و 16 با حدود 2/4 کیلومترمربع در معرض آسیب‌‌‌‌پذیری خیلی زیاد می‌باشند. اما زون‌های 17، 1، 2 و 3 به ترتیب در معرض کمترین میزان آسیب‌‌‌‌پذیری قرار دارند. از طرفی احداث کانال‌‌های جمع‌آوری رواناب در گستره شهر و به خصوص در زون‌های 4 تا 6 و 11تا 16 ضروری بوده و این امر می‌تواند باعث کاهش خسارات مالی و جانی احتمالی در این مناطق شده و از ایجاد مناظر زشت و ناراحت کننده در هنگام بارش‌های رگباری بهاری بکاهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله رواناب، مناطق آسیب‌پذیر، روش تحلیل تاپسیس، شهر ارومیه.
عنوان انگلیسی Investigation of flood vulnerable regions in Urmia in order to decrease the hazards and damages
چکیده انگلیسی مقاله yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Abstract yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Backgroundyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">: Conversion of runoff into flood can cause irreparable damage to urban water gathering channels. A 20-fold increased of Urmia, new constructions development on the urban areas over the past five decades particularly on hills constructions and vegetation loss enormously and replacing with asphalt made this area prone to flooding and rainfall runoff especially during heavy rains at rainy seasons. yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">According to the morphological specification, Urmia and its surroundings (about 200 Km2) were divided into different zones and investigated the torrents and vulnerable regions. Due to evaluation of more than 4000 data collected from Urmia Regional Water and Metrological Organization, about 27 million m3 rain and snow come to city annually. Primary evaluation shows that about 5 million m3 annually in spring seasons flow through the city. yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Methodsyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">: In this study, zones prone to runoff in Urmia, margin and residential areas have been yle="COLOR: #222222">identifiedyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">. The flood-prone areas were determined by usingyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">TOPSIS method and obtaining data from Meteorology Organization of West Azerbaijan during heavy rain for a five-year return period by combining existing data. yle="TEXT-JUSTIFY: kashida; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%">yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Findingsyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">: According to this project, 17 separate regions were distinguished with respect to different morphological features. The studies show that region No.12 (about 757000 m2) with the ultimate point to ideal situation is the most flood-prone regions due to cause and flow runoff and urban flooding; in a heavy spring rain about to 192 m3/min rainfall occurs, given the affecting coefficients much of it becomes runoff. Region No.17 with about 1763000 m2, the closet point to ideal situation, is the most secure one on which heavy rain more than 275 m3 is coming down. yle="TEXT-ALIGN: justify; MARGIN: 0cm 0cm 10pt">yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Conclusionyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">: Weighting to the effective parameters involved in runoff show thatthe connecting angle between natural draining systems and urban water gathering channels and the indicator of the length of channels and significant difference in height had maximum and minimum weight (effect) on the vulnerable criterion respectively. Accordingly, the regions 4, 12, 15 and 16 with about 3.4 Km2 are the most vulnerable zones but on the other hand, the regions 17, 1, 2 and 3 have located on low risk vulnerable zones. For this purpose, constructing the water gathering channels in urban areas, especially in the 4-6 and 8-16 regions is necessary which can reduce the damagesand hazards in these regions and unpleasant sights in heavy rains. yle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">Keywordsyle="LINE-HEIGHT: 115%; FONT-SIZE: 11.5pt">: run off, vulnerable regions, TOPSIS method, Urmia city
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله منصور رضایی عزیزی | mansour rezaei azizi


جعفر عبدالهی شریف | jafar abdollahi sharif

سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه ارومیه (Urmia university)

نشانی اینترنتی http://jorar.ir/browse.php?a_code=A-10-1-154&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/156/article-156-386703.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات