این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
امداد و نجات، جلد ۴، شماره ۳، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی ارزیابی آسیب‌پذیری ناشی از سیلاب در ‌شهر تهران
چکیده فارسی مقاله مقدمه: آسیب‌پذیری ناشی از سیلاب متغیر و پیچیده است. آسیب‌پذیری به پدیده‌هایی مانند بارش، رواناب‌، تمرکز آن و میزان در معرض آسیب قرارگرفتن نواحی پایین‌دست سیلاب بستگی دارد. آسیب‌پذیری سیلاب طی زمان و از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر متغیر است که علت آن شرایط خاص طبیعی، فعالیت‌های انسانی و فرهنگ مخاطره نزد جامعه در معرض خسارت می‌باشد. شهری مانند تهران با تغییرات زیاد سطح اجتماعی‌- اقتصادی و کیفی زندگی در نواحی مختلف و نیز تفاوت‌های ساختاری در بافت فیزیکی و کالبدی شهر، آسیب‌پذیری‌های جانی و خسارت مالی متفاوتی را در برابر سیلاب‌های شهری تجربه می‌کند. روش‌ها: در این پژوهش، به منظور دست‌یابی به الگویی در تفاوت‌های آسیب‌پذیری، متغیرهای بلوک‌های با بافت فرسوده، تراکم جمعیت، کاربری اراضی و پل به عنوان عناصر فیزیکی در معرض خطر و متغیرهای شیب و شبکه آبراهه به عنوان متغیرهای تشدید کننده آسیب‌پذیری بکار گرفته شده‌ است. اولویت‌بندی و تعیین روابط بین این متغیرها با آسیب‌پذیری از طریق روش تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت و بر اساس نظرات کارشناسی، ماتریسی به ابعاد 6×6 جهت تعیین وزن معیار متغیرها برای تهیه نقشه آسیب‌پذیری ایجاد شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل زونی میزان آسیب‌پذیری شهر تهران بر مبنای وزن‌های محاسبه شده از روش سلسله مراتبی را تعیین نمود. مناطق 10، 17، 8 و 11 آسیب‌پذیرترین بخش‌های شهر در برابر سیلاب‌های شهری هستند. در صورتیکه مناطق 22، 21، 18 و 5 کم‌ترین آسیب‌پذیری را در برابر وقوع سیلاب شهری دارند؛ این مناطق تقریباً عاری از بلوک‌های بافت فرسوده بوده و از نظر تراکم جمعیتی نیز نسبت به متوسط شهر تهران در سطح خیلی پایین‌تری قرار دارند. به‌ویژه منطقه 22 که به دلیل جدیدبودن بافت شهری، نبود بافت فرسوده و تراکم خیلی پایین جمعیت و هم‌چنین توان آبگذری بالا (مسیل رودخانه کن) آسیب‌پذیری پایینی دارد. نتیجه‌گیری: وزن‌های معیار بدست آمده نشان می‌دهد که عامل تراکم جمعیت با 3825/0 و عامل تراکم شبکه آبراهه با 0428/0 به ترتیب بیشترین و کمترین وزن‌های معیار را در تعیین آسیب‌پذیری دارند. نقشه آسیب‌پذیری بیانگر آن است که 138 کیلومتر مربع از مساحت شهر تهران در رده آسیب‌پذیری زیاد و خیلی‌زیاد قرار دارد. براساس نتایج تحلیل زونی نیز مناطق 10 و 22 بترتیب بیشترین و کمترین آسیب‌پذیری را در برابر سیلاب دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله سیلاب، آسیب‌پذیری، فرآیند سلسله مراتبی، شهرتهران
عنوان انگلیسی Flood vulnerability assessment in Tehran city
چکیده انگلیسی مقاله Abstract Background: Flood vulnerability is variable and complex that dependents on very phenomena such as rainfall, runoff and high exposure of the flooding downstream areas. Flood vulnerability changes over time and from regions due to natural conditions, human activities, and damage culture of the community at risk. Tehran city may be experiences the difference life and property damages because the high varieties in the socio-economic and the life quality level in regions, also structural varieties in the city fabric. Methods: In this study, the blocks with weak texture, population density, land use, bridge, slope and drainage density are defined as element at risk to assess the vulnerability differences pattern. Prioritization and the relationship between this variables and vulnerability was done through Analytic Hierarchy Process; ba sed on expert opinions created a matrix with 6×6 dimensions to determine the variables relative weight and vulnerability map. Results: Zonal analysis determined the vulnerability in Tehran, which the weights calculated on the basis of the hierarchical process. Zones 10, 17, 8 and 11 are affected against floods urban very high, while zones 22, 21, 18 and 5 are very low. These zones are lack of the blocks with weak texture and their population is low, especially zone 22 is not weak texture, low density population and high potential of flow of Kan watercourse. Conclusion: The resulted relative weights show the population density with 0.3825 and drainage density with 0.0428 as highest and lowest relative weight, respectively. The vulnerability map defines that 138 km2 of the Tehran city area is located in high and very high categories of the vulnerability. Finally ba sed on zonal statistic municipal 10 and 22 have highest and lowest vulnerability, respectively.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مظفر صرافی | drmozaffar sarrafi


محمدرضا ثروتی | dr reza sarvati

سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)

موسی پور موسوی | dr mousa pourmoosavi

سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)
سازمان های دیگر: دانشگاه امام حسین

خه بات درفشی | khabat derafshi


منیژه قهرودی تالی | drmanijeh ghahrouditali
associate professor, earth science faculty, shahid beheshti
نشانی اینترنتی http://jorar.ir/browse.php?a_code=A-10-1-108&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/156/article-156-386754.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده 1
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات