این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
دانشنامه حقوق اقتصادی، جلد ۲۰، شماره ۴، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی «حسبه»؛ ابزار حقوقِ اقتصادیِ اسلامی در نظارت و کنترل بازارهای رقابت‌پذیر و رقابت‌ناپذیر
چکیده فارسی مقاله حسبه نهادِ نظارتی کهن، لیکن مغفول مانده در حقوق اقتصادی اسلام است که نقش حقوق رقابتی آن کمتر موشکافی شده است. حفظ تمامیّت بازار و تسهیل رقابت، ضرورتی برای نظام‌های حقوقی و اقتصادی است که همواره اهمیّت می‌یابد و البتّه هر چند ارزش والایی دارد امّا نزد اندیشمندان اسلامی محدود و محصور به قالب «معاملات» شده است و در این میان حسبه (و یا لااقل جوانب رقابتی آن) که در حقیقت نهادی عمومی غیردولتی در فقه اسلامی است، به ورطه فراموشی سپرده شده است. مقاله حاضر قصد دارد که ضمن ترسیم جوانب رقابتی حسبه در اسلام، به تحلیل رابطه حقوق و اقتصاد در قالب «حسبه» بپردازد. بخشی از این تحلیل و بررسی مبتنی بر معنا، مقام و بنیان‌های عام حسبه بوده و بخش دیگر ناظر بر مطالعه موردی رابطه حسبه با نظم حقوق اقتصادی است که در شرایط کنونی بروز نموده است. ترکیب این دو بخش در نوشتار حاضر امکان دستیابی به معیار منطقی در تفسیر حقوق و اقتصاد مبتنی بر آموزه‌ها و رهیافت‏های اسلامی را توضیح می‌دهد که خود، نقطه آغازینی برای دستیابی به قاعده حقوقی رقابت در اسلام بر مبنای نهاد حسبه و از مقدمات بحث از جایگاه بازارهای رقابت‌پذیر (بازار) و بازارهای رقابت‌ناپذیر (نابازار) در حقوق اسلامی می‌باشد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Hisba as a Foundation of Islamic Economic Law: Regulation of Competition in Competition and non-Competition Markets
چکیده انگلیسی مقاله Hisba is a regulatory regime in Islamic law which could be a base for Islamic economic regulation but has been neglected for centuries. The protection of integrity of the market and competition is a prominent economic and legal objective in modern economies. However, the focus in the Islamic law has been on the bipolar relations among the individuals in the form of law of contract or law of tort. As such there has been little attention towards Hisba which is a nongovernmental public institution for regulation of market. The current paper is seeking to elaborate the role of this institutions in terms of maintaining competition in the market on the basis of Islamic law. This paper shall partly introduce the Hisba and its potentials as a regulatory institutions for regulating market in general and shall then examine the use of this institution to build up a legal regime based on Islamic law and principles for regulation both contestable markets (competition law) and regulating non contestable markets (sector regulation) in the Islamic countries.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمود باقری |


محمد صادقی |


نشانی اینترنتی http://lowecon.um.ac.ir/index.php/eer/article/view/39698
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/812/article-812-393893.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده علمی پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات