این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جامعه شناسی ایران، جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۱۷۶-۱۸۶
عنوان فارسی جامعه‌شناسیِ زیست‌محیطی
چکیده فارسی مقاله مطالعات جامعه‌شناختی درخصوص نقش طبیعت در جامعه، سابقه‌ای به اندازه خودِ رشته جامعه‌شناسی دارد. در نگاه بسیاری از متفکران کلاسیکِ جامعه‌شناسی، جامعه مدرن، دارای رابطه‌ای دوگانه با طبیعت است؛ یعنی این جامعه، در عین آن‌که بخشی از جهان طبیعی قلمداد می‌شود، در تقابل با این جهان نیز قرار دارد. بررسی اندیشه اجتماعیِ قرن نوزدهم نشان می‌دهد که در این دوران، طبیعت را غالبآ تعیین‌کننده وضعیت جامعه تلقی کرده‌اند. طبق دیدگاه اندیشه‌ورزان اجتماعیِ آن زمان، محیط زیست و عوامل جغرافیایی، فرهنگ را شکل می‌بخشند. با پیداییِ جنبش‌های زیست‌محیطیِ جدید از اواخر دهه 1960، اصطلاح طبیعت در نوشته‌های جامعه‌شناختی، معمولا مترادف با اکوسیستم یا در ارتباط با زوال اکوسیستم‌ها به‌کار گرفته شد و رشته‌ای به نام جامعه‌شناسی زیست‌محیطی، تنها پس از پدیداریِ آن‌چه که آگاهی زیست‌محیطی عمومی[1] در امریکای شمالی در دهه 1970 خوانده شده، پدید آمد.جامعه‌شناسی زیست‌محیطی، نظریه‌پردازی در باب رابطه جوامع انسانی و محیط‌های طبیعی را جست‌وجو می‌کند، بی‌آن‌که خود را به توصیف‌های زیست‌محیطیِ تک‌بعدی و جبرگرایانه از جامعه، برای فهم مسائل و بلاهای زیست‌محیطی، محدود کند. آن‌چه در این نوع از جامعه‌شناسی اهمیت دارد، نه تأثیر طبیعت بر توسعه اجتماعی، که تحولات محیط‌های طبیعی (برخاسته از عملکرد انسانی) و اثرات این وضعیت بر جوامع انسانی است. جامعه‌شناسی زیست‌محیطیِ دهه 1970 را می‌توان تلاشی آگاهانه در نقد جریان غالبِ جامعه‌شناسی یا سنت کلاسیکی دانست که مجالی برای رشد نظریه و تحقیق جامعه‌شناختیِ مبتنی بر دغدغه‌های زیست‌بومی فراهم نمی‌آورد. پارادایم زیست‌بومیِ جدیدی که به‌ویژه در نوشته‌های کَتِن و دانلَپ[1] مطرح شد، با در نظر گرفتن نیروهای زیست‌محیطی به‌مثابه متغیرهای عینیِ تبیین‌های اجتماعی، آن‌چه را انسان‌مداریِ[2] جامعه‌شناسی کلاسیک خوانده می‌شد، به چالش کشید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی
چکیده انگلیسی مقاله
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مهدى ابراهیمى | مهدى ابراهیمى
کارشناس ارشد توسعه اجتماعى، دانشکده علوم اجتماعى دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی http://www.jsi-isa.ir/article_24146_c5f39b8516408cdd7521dc189a183379.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/743/article-743-395185.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات