این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جامعه شناسی ایران، جلد ۹، شماره ۱,۲، صفحات ۱۲۷-۱۴۱
عنوان فارسی جامعه‌شناسی انزوای روشنفکران (نقد کنش‌های روشنفکران عصر مشروطه تا پایان سلطنت پهلوی اول)
چکیده فارسی مقاله پیدایش گروه روشنفکران در ایران و به‌دنبال آن آغاز جنبش روشنفکری با هدف نوسازی جامعه، به آستانه مشروطیت بازمی‌گردد .روشنفکران عصر مشروطیت تا پایان دوره پهلوی اول نقش تاریخی دوران‌سازی را به‌عهدهداشتند. آنان پیشگامان مدرنیته و نوسازی بودند. خاستگاه اجتماعی و اندیشگی این روشنفکران و مفاهیم و مسائلی که به آن می‌پرداختند از زمینه‌های موضوعی جامعه‌شناسی تاریخی و از مباحث اصلی جامعه‌شناسی روشنفکران ایران است. چگونگی ایفای نقش اجتماعی و تاریخی توسط این روشنفکران، پایگاه اجتماعی آنان و نیز نحوه ارتباط‌شان با مردم و حکومت موضوع اصلی این پژوهش است. رویکرد روش‌شناختی تحقیق، رویکردی تحلیلی و انتقادی با استفاده از روش فرا تحلیل و اسلوب جامعه‌شناسی تاریخی است و در این راه از دیدگاه وبر و پارسونز و دیگر صاحبنظران در زمینه نقش اجتماعی روشنفکران استفاده شده است. هدف اصلی تحقیق، تبیین جامعه‌شناختی نقش اجتماعی و سیاسی روشنفکران در عصر مشروطیت و پهلوی اول و یافتن پاسخ برای این پرسش اساسی است که: « چرا روشنفکران پس از انقلاب مشروطیت نتوانستند مواضع اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار خود را حفظ کنند؟». برای پاسخگویی به این پرسش چند پیش‌فرض تاریخی مطرح و سپس با استفاده از مطالعات تاریخی انجام شده در این زمینه به بررسی این پیش‌فرض‌ها پرداخته شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که برخی روشنفکران ایران در عصر مشروطیت با در پیش گرفتن روش فرو کاستن معانی و مفاهیم مدرن به مفهوم‌های سنتی و برخی دیگر با تأسی به الگوی روشنگری فرانسوی که راهبرد خشونت‌آمیز را سرمشق خود قرار می‌دهد، موجب از دست رفتن مواضع اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار اولیه خود شدند. البته در این فرایند ، ساختار فرسوده جامعه و فرهنگ سنتی حاکم بر آن و نقش مخرب محافظان فرهنگ سنتی و در اقلیت مطلق بودن اقشار تحصیلکرده و متوسط نیز در افول نقش روشنفکران مؤثر بوده است. علاوه‌بر این ، در دوره پهلوی اول اتخاذ استراتژی «توسعه آمرانه» به‌عنوان راهبرد اصلی ترقی جامعه و انسداد سیاسی که رضاشاه بر جامعه ایران تحمیل کرد، نیز از زمره عوامل مهم دیگری است که سبب از دست رفتن مواضع اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار روشنفکران در جامعه ایران شد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Sociology of Intellectuals Isolation (The critique of intellectualactions from Constitution to the end first of pahlavi's period)
چکیده انگلیسی مقاله The emergance of intellectual groups in Iran and its aftermath , the beginning of intellectual movement with the aim of modernization as its goal, is related to the threshold of Constitution. Intellectuals had an important historical role at the era of Constitution until the epoch of the first Pahlavi. They were pioneers of modernity and modernization in the country. The social and mind origin of those intellectuals and the concepts and issues they were involved are the basic subjects of historical sociology and one of the basic debate in the realm of Sociology of intellectuals in Iran. The identity of these intellectuals and the nature of their social and political thoughts, the issue that how they perform their social and historical roles, their social status and their relationships with people and state are the basic objects in this research. The methodology of research is analytical and critical approach by using meta analysis and historical method this way we use Weberian approach in historical events and reconstruction them; also the views of other thinkers like Parsons, Gramsic, Mannheim and so on about the social roles of intellectuals have been used. The basic aim of this research , is sociological explanation of social and political role of intellectuals in the Constitution era and the epoch of the firs Pahlavi period and search of response for this question that: "Why intellectuals protect their influentioal social and political situations. To answer this question, some assumptions have presented and been studies. the results of the research show that some Iranian intellectuals in the constitution era by adoptiong reductionism (to reduce modern concepts to traditional one) and some others by taking French Enlightenment pattern which was followed by violence strategy cause to disappear their influential social and political situations in society. Also the eroded structure of society and it's dominated traditional culture and destructive role of traditional culture's protectors and absolutely minority of educated strata and middle class were effective on stratification and cultural (musical) consumption. We measure social stratification with class and status and cultural consumption with kind and frequency of consumption. To investigate the research assumptions, first, we have classified kinds of music to categories (elite/mass position) and second, we have gathered data through survey method among four districts of tehran as the areas showing high and low class and status symbols. In addition to the survey method and the questionnaire, the library method was also used for determining some of the references concerning the relationship between social stratification and cultural consumption. The Findings show that relationship between social stratification and Cultural Consumption. The Findings show that relationship between social stratification and cultural (musical) consumption if a positive and significant relationship; status, rather than class, is correlative with kind and frequency of cultural (musical) consumption; people who belong to high status prefer consuming elite music and people who belong to low status prefer consuming mass music.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدجواد زاهدی | mohammad javad
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

محمد حیدرپور |
کارشناس ارشد جامعه شناسی

نشانی اینترنتی http://www.jsi-isa.ir/article_21806_c9de2d36bd2439ab515aebeee282ae74.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/743/article-743-395241.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات