این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و توسعه، جلد ۱۵، شماره ۴۷، صفحات ۶۹-۸۸
عنوان فارسی بررسی عوامل مؤثر در پیدایش و تکامل مخروط‌افکنه‌های دامنه‌های جنوبی ارتفاعات جغتای با تأکید بر نقش تکتونیک (در محدوده‌ی غرب سبزوار)
چکیده فارسی مقاله هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر در پیدایش و تکامل مخروط‌افکنه‌های دامنه‌ی جنوبی ارتفاعات جغتای در محدوده‌ی غرب سبزوار در استان خراسان رضوی است. برای دستیابی به هدف فوق ابتدا محدوده 25 حوضه آبریز و مخروط‌افکنه‌ها با استفاده از نقشه‌ها، عکسهای هوایی و با کمک نرم‌افزار GIS تعیین حدودگردید و با استفاده از برخی شاخص‌های ژئومورفیک به تحلیل فرایندهای مؤثر پرداخته شد. شاخص‌های مورد استفاده در این پژوهش عبارتنداز شاخص نسبت پهنای کف دره به عمق دره (Vf)، گرادیان طول رودخانه (SL)، نسبت شکل حوضه (BS)، شاخص تقارن توپوگرافی عرضی (T)، شاخص قرینگی حوضه‌ی آبریز (Af)، سینوسیته جبهه کوهستان (Smf)، شاخص تسطیح شدگی جبهه کوهستان (Fd)، شاخص انتگرال فراز نما (Hi) و شاخص Iat است که متوسطی از نتایج شاخص‌های فوق ارائه می نماید. نتایج مطالعات نشان می‌دهد که 5/71 درصد شاخص‌ها، منطقه را به لحاظ عملکرد نیروهای تکتونیکی در وضعیت فعال تا نیمه فعال معرفی می‌کنند که این مسأله در شاخص Iat نیز که از میانگین کلاس‌های سایر شاخص‌ها به دست می‌آید، نشان داده می‌شود. بر اساس این شاخص4 درصد حوضه‌ها (غرب ساروق) از شرایط تکتونیکی فعال خیلی بالا ، 56 درصد حوضه‌ها را در وضعیت تکتونیکی بالا و 40 درصد حوضه‌ها را در شرایط متوسطی از نظر تکتونیک قرار می‌دهد. بنابراین همه شاخص‌ها نقش عوامل تکتونیکی را در توسعه‌ی اکثر مخروط‌افکنه‌های منطقه تأیید می نماید. بعلاوه وجود مخروط‌افکنه‌های نسبتاً بزرگ در انتهای برخی از حوضه‌های کوچک، خود مؤید این امر است. بعداز این عامل می‌توان به تأثیر عوامل مشترک لیتولوژیکی، تکتونیکی با توجه به نوع و ماهیّت گسل‌ها اشاره نمود، از جمله گسل‌های راندگی فعال منطقه که باعث روراندگی رسوبات نرم و مارن‌های پلیوسن و واحد فلیش‌ائوسن بر روی واحد سخت و کنگلومرای پلیوسن گردیده و تأثیر زیادی در تأمین رسوب منطقه و گسترش مخروط‌افکنه‌های این ناحیه داشته است. بعلاوه مواردی با ایجاد تپه‌های مسدودکننده باعث انحراف کانال اصلی رودخانه از مسیر قبلی خود شده و مخروط‌های چند بخشی، نامتقارن و قطعه قطعه ایجاد نموده است. به این ترتیب می‌توان گفت در توسعه‌ی مخروط‌افکنه‌های منطقه عامل تکتونیک در درجه‌ی اول اهمیّت و بعد از آن‌عامل سنگ‌شناسی و لیتولوژیکی قرار می‌گیرد.همچنین نتایج مطالعات نشان می‌دهد که بین مساحت حوضه‌ی آبریز تغذیه‌کننده با مساحت مخروط‌افکنه رابطه‌ی معناداری وجوددارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی The Evaluation of the Factors Effective on the Appearance and Evolution of Alluvial Fans at the Southern Slopes of Joghatai Mountains by Emphasis on Tectonic Role (in West Sabzevar Limit)
چکیده انگلیسی مقاله The aim of this study is to examine the factors effective on formation and evolution of alluvial fans at the southern slopes of Joghatay mountains at the West Sabzevar in Khorasan Razavi province. To achieve the above objective, firstly the limit of 25 of the basins and alluvial fans by using the maps, aerial photography and with help of software GIS were identified. And using some geomorphic indicators the effective processes were analyzed . the used indices in this study are as the following: The ratio of valley floor width to Valley's depth (Vf), Gradient along the river (SL), Basin shape ratio (BS), Topography symmetry Factor transverse (T), Catchment asymmetry index (Af), Mountain front sinuosity (Smf), Mountain Front Alignment of indicator shrinkage (Fd), Integral index over the facade (Hi), and Iat index which provides an average of the results of the above indices. The results of the study indicate that 71.5 percent of the indexs introduce the region from tectonic point of view as active up to semi-active region. This issue is showed also in Iat index that is obtained from other indicators.On the basis of this index, 4% of the areas (West Sarough) have a very high active tectonic condition 56% of basins have high tectonic condition And 40% of areas have a medium tectonic condition.So all indicators confirm the role of tectonic factors on the development of alluvial fans. In addition, the emergence of relatively large alluvial at the end of some small basins confirm this issue. After this, the effect of common factors including litho logy and tectonic with respect to the nature of active faults in the region can be mentioned, Including the active thrust faults that thrusting soft sediments and marl Pliocene and Eocene flysch units on the hard and Pliocene conglomerate. And has had a great impact have on the provision of sediment and development of alluvial fans in this area. In addition, in some cases through creating blocking hills, divert the main channel of the river from its previous path And has created multi-sectoral , asymmetric and sliced fans. Thus it can be said in the development of alluvial fans of the area, tectonic factor is the most important one and then is the litho logical factor And the study findings show that there is a high correlation between the feedign basin area with the alluvial fan areas.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله جواد جمال آبادی |


محمدعلی زنگنه اسدی | mohammad ali zangane asadi


ابوالقاسم امیر احمدی |


نشانی اینترنتی http://gdij.usb.ac.ir/article_3184_987736cc0c2660d3be1952fbcd59e982.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/762/article-762-399571.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات