این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات جغرافیایی، جلد ۳۰، شماره ۴، صفحات ۶-۲۹
عنوان فارسی تکتونیک فعّال و ارتباط آن با حجم مخروط‌ افکنه‌ها (مطالعه موردی:‌ پنج حوضه آبخیز در شمال شرق ایران مرکزی)
چکیده فارسی مقاله در مناطق فعّال زمین‌شناسی، ارتباط هماهنگی بین اشکال توپوگرافی سطح زمین و سیستم‌های هیدرولوژی وجود دارد، به‌طوری که می‌توان یک برآورد کمی بین فعّالیّت‌های نئوتکتونیکی و فرم‌های سطح زمین انجام داد و به تبیین و مدل‌بندی تکامل چشم انداز زمین پرداخت. در این پژوهش مخروط‌افکنه‌های پنج حوضه آبخیز سبزوار، داورزن، جوین، صفی‌آباد و اسفراین در حوضه آبخیز کویر مرکزی به تعداد 140 مخروط‌افکنه مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای شعاع مخروط افکنه (r) و ارتفاع (h) با استفاده از نرم افزار آرک جی‌ای اس[1] و زاویه جاروب مخروط‌افکنه‌ها (S) با استفاده از زاویه سنج الکترونیکی[2] به‌دست آمد. سپس حجم هر یک از مخروط افکنه‌ها با استفاده از روش‌های چرچ و گیلز محاسبه شد و رابطه خطّی و ضریب همبستگی میان حجم مخروط‌افکنه‌ها (V) و مساحت حوضه‌ی آبریز تغذیه کننده آنها (BA) برقرار گردید. در گام بعد با استفاده از شاخص‌های ژئومورفولوژیک، میزان فعّالیّت‌های تکتونیکی منطقه (Lat) ارزیابی شد بطوریکه مخروط‌افکنه‌های حوضه‌های جوین، صفی‌آباد و اسفراین در کلاس فعّالیّت‌های زمین‌ساختی زیاد و مخروط‌افکنه‌های حوضه سبزوار در کلاس فعّالیّت‌های زمین‌ساختی متوسط و مخروط‌افکنه‌های حوضه آبخیز داورزن در کلاس فعّالیّت‌های زمین‌ساختی کم قرار دارند. نتایج این پژوهش نشان داد، هر چند بایستی بین حجم مخروط‌افکنه‌ها (V) و مساحت حوضه آبریز بالا ‌دست (BA) رابطه معناداری وجود داشته باشد، اما در حوضه‌های مورد مطالعه به‌جز حوضه داورزن که دارای ضریب همبستگی بالایی (742/0) بین دو عامل مذکور می‌باشد در دیگر حوضه‌ها هیچ‌گونه رابطه‌ای بین حجم مخروط‌افکنه‌ها (V) و مساحت حوضه آبریز بالا ‌دست (BA) دیده نمی‌شود. بنابراین تکتونیک نقش اصلی را در افزایش یا کاهش حجم مخروط‌افکنه‌ها داشته و مساحت حوضه‌ی بالا دست مخروط‌افکنه‌ها (BA) به‌عنوان یک عامل فرعی عمل می‌کند. [1]- Arc Gis [2]- Electoronic Protractor
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تکتونیک فعّال، حجم مخروط‌افکنه‌ها، شاخص‌های ژئومورفولوژیک
عنوان انگلیسی Active Tectonic and its Relationship with Volume of the Alluvial Fans (Case Study: Five Basins in North-eastern of Central Iran)
چکیده انگلیسی مقاله There is a harmonious relationship between the topographic forms of the surface of the earth and hydrologic systems in the geologically active regions. A quantitative estimation between neo-tectonic activities and surface processes is made to formulate and model the evolution of the land perspective. In this study, the alluvial fans of five catchment areas in Sabzevar, Davarzan, Jovein, Safi Abad and Esfarayen in Kavir Markazi (Central Desert) drainage totally amounting to 140 alluvial fans are studied. The parameters of the radius of the alluvial fan(r) and height(h) were calculated using ARCGIS and angle of alluvial fan sweep(s) was obtained using electronic protractor. Then, the volume of each alluvial fan using Church and Giles methods was obtained and linear relationship and the correlation coefficient between the volumes of the alluvial fans(V) and basins feeding them(BA) were set up. In the next step, using geomorphologic indexes, the tectonic activities of the region(Lat) were assessed. The results of this study show that although there is a significant relationship between the volume of the alluvial fan(V) and the area of the upper basin(BA), in the area under study, there is no significant relationship except in Davarzan which has a high correlation coefficient (0.742). There is no relationship between the volume of the alluvial fans(V) and the area of the upper drainage(BA) between two mentioned factors in other areas. Therefore, tectonic plays a basic role in increasing or decreasing the volume of the alluvial fans and the area of the upper basin of the alluvial fans(BA) as a subsidiary element in a way that the alluvial fans of Jovein, Safi abad and Esfarayen are classified of high geologic activities and the alluvial fans of Sabzevar are of medium geologic activities and Davarzan catchment alluvial fans are placed in the class of low geologic activities.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله ابوالقاسم امیر احمدی |
دانشگاه حکیم سبزواری
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)

مجید ابراهیمی |
دانشگاه حکیم سبزواری
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)

محمود حبیب اللهیان |
دانشگاه حکیم سبزواری
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)

محمد علی زنگنه اسدی | mohammad ali zangane asadi
دانشگاه حکیم سبزواری
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)

علی اکبر شایان یگانه | ali akbar shayan yeganeh
دانشگاه حکیم سبزواری
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه حکیم سبزواری (Hakim sabzevari university)

نشانی اینترنتی http://georesearch.ir/browse.php?a_code=A-10-1-55&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/694/article-694-401919.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات