این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن پژوهی ادبی، جلد ۲۱، شماره ۷۲، صفحات ۷-۳۴

عنوان فارسی سنخ روانی «آپولونی» و «دیونوسوسی» در اسطوره و عرفان ایرانی
چکیده فارسی مقاله نیچه برای تمدن تأثیرگذار یونان باستان دو اصل محوری تمدن‌ساز را معرفی می‌کند: اصل «آپولونی» و اصل «دیونوسوسی». اصل اول با بهره‌گیری از منطق خِرَد، ساختاربخش و قوام‌دهنده تمام امور و انتظامات دنیای یونیانیان بوده‌است و به شکل‌گیری فردیت یگانه و انحصاری انسان یونانی مدد رسانده‌است. اصل دوم با تکیه بر شور، جنون و سرمستی تلاش کرده‌است خود را از چهارچوب‌های نظام‌یافته و فردیت‌های محصور اصل نخست بیرون کشد و با وجد و هیجانات بی‌پایان، موجب فردیتی بزرگتر و فراگیرتر گردد. رشد و تعالی فرد یونانی در کشاکش و دیالکتیک مداوم این دو عنصر متضاد، با حرکتی جهشی به پیش رفته‌است. موسیقی و مجسمه‌سازی به عنوان ظرف این دو اصل عمل، و خِرَد و جنون یونانی را نمایندگی کرده‌است. این در حالی است که بنا بر شواهد و ادله اسطوره‌ای، تاریخی و فرهنگی باید گفت که خاستگاه دو اصل متضاد یادشده، نه در یونان باستان، بلکه در ایران باستان بوده‌است. این نوشته سعی دارد ابتدا با تشریح ویژگی‌ها و اوصاف دو اصل آپولونی و دیونوسوسی، به خاستگاه ایرانی آن‌ها توجه کند و پس از بررسی پیشینه‌های حضور آن‌ها در تمدن کهن ایرانی، به نحوه تداوم آن‌ها در جریان‌های فرهنگی، به‌ویژه در جریان عظیم عرفان و تصوف ایرانی‌ـ اسلامی توجه دهد. هنجارهای دوگانه در عرفان و تصوف که سوق‌دهنده سلوک صوفی است، ماهیت دیونوسوسی و آپولونی آشکاری را با ریشه ایرانی نشان می‌دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله

عنوان انگلیسی The Apollonian and Dionysian Psychological Types in Iranian Mythology and Mysticism
چکیده انگلیسی مقاله Nietzsche mentions two central pillars for the genuine influential civilization of ancient Greece, i.e. , the Apollonian and the Dionysian principles. The first principle, using the logic of wisdom, has structured and formed all affairs and orders of the Greeks' world, and thus contributed to the formation of the unique individuality of the Greek man. The second, relying upon passion, madness and ecstasy, has tried to reach beyond the systematized frames and limited individualities of the first principle and therefore has led to a more extensive and comprehensive individuality by means of passion and excitement. The growth and transcendence of the Greek man has taken a big step forward through the constant conflict and dialectic between these two contradictory elements. Meanwhile music and sculpture have functioned as the containers of these two elements, representing the Greek wisdom and madness. However, based on mythical, historical and cultural evidence, it must be said that the two mentioned contradictory principles did not originate in ancient Greece but ancient Iran. The present article is an attempt to shed light on the Iranian origin of the two principles by analyzing their main features. Next, their background in the ancient Iranian civilization is presented. Finally, their continuation into various Iranian cultural trends, especially the mighty trends of mysticism and Sufism, undergoes discussion.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله داوود اسپرهم |
دانشیار دانشگاه علاّمه طباطبائی ره ،
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)


نشانی اینترنتی http://ltr.atu.ac.ir/article_7623_16d058a0f85e10ff9ca78a75b8054ff8.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1046/article-1046-419672.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات