این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن پژوهی ادبی، جلد ۲۱، شماره ۷۲، صفحات ۱۱۷-۱۴۱
عنوان فارسی بررسی آیین عزاداری در شاهنامه به مثابه رمزگان نشانه‌شناختی
چکیده فارسی مقاله شاهنامه حکیم فردوسی از جمله متون ادبیات فارسی به شمار می‌رود که با توجه به زیرساخت‌های اسطوره‌ای و اعمال نمادین بسیاری که در آن روایت شده‌است، بر اساس علم نظام‌های نشانه‌شناختی قابلیت بررسی دارد؛ زیرا در بسیاری از قسمت‌های این متن، با حوادثی روبه‌رو هستیم که در قالب یک نظام نشانه‌ای جلوه‌گر شده‌اند. از مواردی که از این منظر قابلیت بررسی دارند، آیین‌هایی است که شرح آن‌ها در شاهنامه ذکر شده‌است. از آنجا که در علم نشانه‌شناسی (Semiology) هیچ نشانه‌ای به‌تنهایی معنا ندارد و باید در قالب یک نظام نشانه‌ای و در ارتباط با سایر عناصر در روابط همنشینی (Paradigmatic) و جانشینی (Syntagmatic) بررسی شود، این پژوهش بر آن است که به بررسی نظام‌های نشانه‌ای مربوط به آیین عزاداری در شاهنامه بپردازد و با ذکر شواهدی از سایر متون کهن، نشان داده شود اعمالی که طیّ یک آیین در شاهنامه اجرا می‌شود، زیرساخت‌های اساطیری دارند و این اعمال، نشاندار به شمار می‌روند و هر یک به معنایی ارجاع می‌دهند که روزگاری در جامعه آن‌ها کارکردهایی داشته‌اند و امروزه آن کارکردها یا فراموش شده‌اند، یا تنها در قالب زندگی ایلی و عشایری و در فرهنگ عامه باقی مانده‌اند. سیاه پوشیدن، کلاه از سَر برگرفتن، موی کندن، خاک بر سَر ریختن و دُم و یال اسب قهرمان را کندن در هنگام عزاداری وقتی در کنار یکدیگر بررسی شوند، همگی به عنوان عناصری نشاندار هستند که در پی القای معنایی خاص به کار رفته‌اند. در حقیقت، قرارگیری این عناصر در کنار هم، به شکل‌گیری معنا منجر می‌شود؛ معنایی که شاید از ظاهر متن برنمی‌آید و چرایی انجام آن بر خواننده امروزی معلوم نیست. این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر آرای فردینان دوسوسور (Ferdinand de Saussure) و پیِر گیرو (Pierre Guiraud) و توجه به زیرساخت‌های اساطیری، آیین سوگواری را در شاهنامه به مثابه متنی بررسی کند که از نظام نشانه‌ای معناداری برخوردار است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله شاهنامه فردوسی، نظام‌های نشانه‌ای، رمزگان، آیین سوگواری،
عنوان انگلیسی The Investigation of Morning Ceremonies in Shahnameh as Semiotic Codes
چکیده انگلیسی مقاله Ferdowsi’s Shahnameh is among the texts in Persian literature that can be explored based on the semiotic systems as it has a mythical substructure and has many symbols. In many parts of this book, the reader faces a variety of events which are manifested in the form of a semiotic system. The Mourning ceremonies are among the events of Shahnameh that could be investigated from a semiotic perspective. The present study aims at investigating these mourning ceremonies from a semiotic perspective. Relying on some evidence from other classic texts, the authors wants to show that the actions during the ceremonies have mythological substructures and are symbolically reflected. Each of these actions refer to a meaning which once was functional but today is only reflected in tribal and nomadic life and in general culture. Examples of these actions are wearing black, doffing the hat from head, pulling hair, pouring soil on head and pulling mane and tail of heroes’ horses during mourning. When studied together, these actions indicate certain meanings. These meanings are hidden and are not explicitly manifested in the appearance of the texts.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله طاهره خواجه گیری |
دانشگاه سراسری کاشان

حسین حیدری |
استاد گروه عرفان و فلسفه دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه کاشان (Kashan university)

نشانی اینترنتی http://ltr.atu.ac.ir/article_7631_57d16a61d5f717174a5a2fa6a3c56aec.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1046/article-1046-419676.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات