این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
تحقیقات جغرافیایی، جلد ۳۲، شماره ۲، صفحات ۴۰-۵۱

عنوان فارسی بررسی تغییرات تراز میانی جو مؤثر بر توفان‌های حوضه آبریز زاب
چکیده فارسی مقاله توفان‌ها به‌عنوان یکی از بلایای طبیعی همواره مناطق مختلفی را تحت تأثیر خود قرار داده و خسارات فراوانی ازنظر اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و زیست‌محیطی به بار می‌آورند. در این مقاله، پس از تعیین آستانه­ توفان، داده‌‌های ارتفاعی تراز 500 هکتوپاسکال اتمسفر برای 40 روز توفان طی دوره­ (2011-1986) با استفاده از روش پیشرفته آماری تحلیل عاملی پردازش شدند و نهایتاً بر اساس ماتریس همبستگی (واریانس- کوواریانس) و چرخش واریماکس[1] بر روی عامل‌ها، کانون‌های عمده­ تغییر توپوگرافی تراز 500 هکتوپاسکال مؤثر بر وقوع توفان‌های شدید و فراگیر سطح حوضه آبریز زاب شناسایی و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که به هنگام وقوع توفان‌­‌های مذکور هشت کانون مؤثر بوده‌اند. در این بین،‌ چهار منطقه ذیل با برخورداری از بیشترین آنومالی­های(7/0R>) ارتفاع سطح 500 هکتوپاسکال مؤثر بر وقوع توفان‌های مذکور، قابل تشخیص هستند. 1) محور شمال آفریقا- خاورمیانه تا شمال روسیه 2) منطقه آفریقای حاره‌ای-اقیانوس هند 3) منطقه­ شمال آسیا-شمال اروپا 4)­ منطقه اسکاندیناوی. چنین تغییراتی در تراز 500 هکتوپاسکال سبب تقویت و عمیق‌تر شدن محور تراف‌ها و ریج‌ها در این مناطق شده و متعاقب آن الگوهای سینوپتیکی توفان‌زا به وجود آمده‌اند. در این بین، تغییرات تراز 500 هکتوپاسکال در کانون اول (محور شمال آفریقا- خاورمیانه تا شمال روسیه) بیشترین تأثیر را در ایجاد توفان‌های سطح حوضه آبریز زاب داشته است. [1] چرخش Varimax: دورانی متعامد از عامل‌ها در تحلیل عاملی که پراکنش بیشینه/ ماکسیمم بین بارهای عاملی ایجاد کند و بدین ترتیب تفسیر عامل‌ها را معنی‌دارتر سازد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله توفان، تحلیل عاملی، ترازhpa 500، حوضه آبریز زاب

عنوان انگلیسی Examine the Balance Between the Atmosphere Changes Affecting Zab Basin Storms
چکیده انگلیسی مقاله Storm as one of the natural disasters has affected different regions and caused great economic, social, political and environmental losses. In this paper, after defining storm threshold, data of level 500 HPa height for 40 days of storm during the period (1986-2011) were processed using an advanced factor analysis. And finally, based on the correlation matrix (variance-covariance) and Varmix rotation on the factors, major topography variation centers at 500 hPa that affect heavy storms at Zab River Basin were discovered and analyzed. The results show that, eight centers have been involved in occurrence of storms. Among these eight centers, four centers that have the highest anomalies (R>0.7) at 500 HPa height, are detectable. 1) Axis of Middle East - North Africa to Northern Russia. 2) African tropical areas-Indian Ocean. 3) North Asia-North Europe. 4) The Scandinavian region. Such changes would strengthen and deepen the axis of ridges in these regions at 500 hPa level, and consequently synoptic storm patterns are created. Meanwhile, changes in the first 500 HPa at the first center (Axis of Middle East - North Africa to Northern Russia), have the most influence on the development of storms in Zab River Basin.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Storm, Factor Analysis, 500 HPa Level, Zab Lake Basin

نویسندگان مقاله نادر پروین | nader parvin
payame noor university
دانشگاه پیام نور، تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه پیام نور تهران (Payame noor university)


نشانی اینترنتی http://georesearch.ir/browse.php?a_code=A-10-1-108&slc_lang=fa&sid=fa
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/694/article-694-427214.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تخصصی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات