این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
ژئوفیزیک ایران، جلد ۹، شماره ۲، صفحات ۰-۰
عنوان فارسی بررسی و مقایسه توانایی GISدر پهنه‌بندی توزیع فصلی و سالانه تابش خورشیدی کل (بررسی موردی: استان‌های مرکزی ایران)
چکیده فارسی مقاله یکی از مهم‌ترین مراحل استفاده از هر منبع انرژی تجدید شونده­ای برآورد صحیح آن است. تابش خورشیدی وارده به سطح زمین پارامتر مهمی در سامانه­های مرتبط محیطی است. برای طراحی هر سامانه­ای که از انرژی خورشیدی استفاده می­کند، علاوه بر داده‌‌های نقطه­ای، اطلاعات منطقه­ای تابش نیز موردنیاز است. افزون بر فراسنج‌‌های جوّی، تغییرات ارتفاع، جهت شیب و موانع موجود در مسیر تابش که در اثر تغییر ارتفاع به‌وجود می‌آیند، از جمله پارامترهای موثر در تابش کل رسیده به سطح زمین هستند. به علت نیاز روز افزون به اطلاعات پهنه تابش به‌صورت منطقه­ای، اخیراً از امکانات موجود در سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با به‌کارگیری توپوگرافی ناحیه مورد بررسی استفاده می‌‌شود. از این راه می­توان تابش رسیده به سطح را برآورد کرد.در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل تابش در محیط GIS، نقشه پهنه­بندی تابش کل خورشیدی در سطح چهار استان مرکزی ایران تولید شد. پارامترهای مورد‌نیاز این ابزار شامل کسر پخشیده (k)و تراگسیلایی جوّ () است که در ایستگاه­های تابش­سنجی پایش نمی­شوند. در این تحقیق دو پارامتر فوق با استفاده از مقادیر اندازه­گیری شده تابش کل و تابش فراجوّی مربوط به ایستگاه­های مورد بررسی برآورد و پس از آن پهنه سالانه تابش دریافتی در سال 2007 به روش تحلیل تابش و با استفاده از مدل رقمی (DTM) منطقه با توان تفکیک مکانی 300 متر و برای ایستگاه­های تابش­سنجی به‌صورت نقطه­ای برآورد شد. نتایج به‌دست آمده روشن ساخت که روش تحلیل تابش دقت مناسبی دارد. ارزیابی نتایج به‌دست آمده از پهنه تابش سالانه نشان داد که شیب­های جنوبی و شمالی کوهستان‌های استان­های مورد بررسی، به‌‌ترتیب بیشترین و کمترین مقدار تابش را در طول سال دریافت می­کنندهمچنین، تابش دریافتی در هر منطقه وابستگی کمتری با ارتفاع دارد و بیشتر تحت‌تأثیر مقدارشیب، جهت شیب و موانع موجود بر سر راه تابش است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تابش خورشیدی، GISپهنه‌بندی، مدل رقمی زمین،
عنوان انگلیسی Assessment of GIS ability in zonation of the seasonal and annual distribution of total solar radiation (Case study: Central provinces of Iran)
چکیده انگلیسی مقاله One of the most important steps to make use of any renewable energy is to perform an accurate estimation of solar energy. Incoming shortwave (300-4000 nm) solar radiation is an important component in evaluating environmental factors. In addition to local solar radiation, a detailed spatial and temporal information of Global Solar Radiation (GSR) is required in urban design and regional plans. Further, beside the atmospheric parameters, the variability of the elevation, the surface orientation and the obstructions due to elevations are a source of great localdifferences affecting the incoming solar radiation. For this reason, several models based on GIS techniques have been recently proposed and developed, which consider the local topography for retrieving global solar radiation on the Earth’s surface. Actual irradiation which is received at any time and location depends on many factors such as solar zenith angle, solar declination angle, atmospheric transmissivity (i.e. cloud amount, aerosol optical depth), diffused radiation, slope orientation and local topography. The commonly used radiation models (e.g. Angstrom-Prescott model) do not consider diffused radiation, atmospheric transmissivity (turbidity) and topography of the study sites; as they are not usualy available for model estimation. Using the Arc GIS tool, Batless et al. (2008) estimated the global solar radiation on a monthly basis. They showed that summer month estimations are more accurate than winter times. For a region with a different topography, Martinez et al. (2009) employed satellite images (Meteosat) and Digital Terrain Model for estimation of GSR. Their results showed reasonable performance for the model estimates. Boschet al. (2010) addressed the same problem. To evaluate the potential of solar energy for Oman, Gastli and Charabi (2010) used Arc GIS method in their work. They found that Oman had a high potential of solar energy which could be used as a sustainable source of renewable energy.Iran is located in an unique part of the world, which experiences significant variation in altitude and latitude. The altitude of the country, which has a complex totography, varies from -40 to 5670 m above sea level. These geographical factors cause a wide range of climate types and different amounts of solar irradiance at the surface. The majority of the radiation modeling in Iran has relied on straightforward and simple radiation models such as Angstrom and Angstrom-Prescott. The main constraint of these models was the regional estimates of GSR which were not easily possible from the local estimates. As the first attempt in Iran, this work aimed to consider the effect of complex topography and altitude on surface GSR.    In this study, global solar radiation was produced for four central provinces of Iran using the Solar Analyst model implemented on ArcGIS 9.3. The Solar Analyst uses input parameters such as the diffuse fraction (k) and the atmospheric transmissivity (). These parameters are not usually available in radiation networks. In this work, the aforesaid parameters were obtained with use of global solar radiation data (as measured in radiation sites) and extraterrestrial radiation (determined by astronomical models). Monthly local solar irradiation in the year 2007 was calculated from a digital terrain model (DTM) with spatial resolution of 300 m, diffuse fraction (k) and atmospheric transmissivity () for the study sites. Results were accordingly compared against the measured GSR values. Evaluation of the annual regional global solar radiation showed that the southern and northern slopes received the maximum and minimum incoming solar radiation, respectively. It was found that the elevation differences have less effect on the incoming global solar radiation than other topographic variables such as slope, surface orientation and the obstructions.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علی اکبر سبزی پرور | ali akbar


بهناز ختار |


حمید محب زاده |


نشانی اینترنتی http://www.ijgeophysics.ir/article_33580_05c11bb3ee2f3633396afb151773de37.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1514/article-1514-427700.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات