این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و برنامه ریزی، جلد ۲۱، شماره ۶۰، صفحات ۱۹۷-۲۲۰
عنوان فارسی بررسی تطبیقی ساختار فضایی و صرفه‌های مکانی شهرنشینی (یک مطالعه موردی از شیراز و مازندران مرکزی)
چکیده فارسی مقاله در سال­های اخیر، ادبیات گسترده­ای پیرامون ساختار فضایی مناطق کلانشهری و پیامدهای اقتصادی آن با تأکید بر دو مفهوم چندمرکزیتی و صرفه­های تجمع به­وجود آمده است. مدافعان مناطق چندمرکزی ادعا می­کنند که این مناطق می­توانند با ایجاد تعادل بین صرفه­ها و عدم صرفه­های مقیاس مزایای رقابتی ویژه­ای را نسبت به مناطق تک­مرکزی خلق کنند، در حالی که از تمرکز بیش ­از اندازه و ازدحام مناطق رقیب جلوگیری می­کند. با این وجود مطالعات اندکی وجود دارند که این انگاشت­ها را به­طور تطبیقی مورد سنجش قرار داده باشند. از این رو، مقاله حاضر در پی آن است تا با مطالعه تطبیقی دو منطقه کلانشهری شیراز و مازندران مرکزی، به بررسی برخی از ادعاها مبنی بر ارتباط میان ساختار فضایی بهینه و صرفه­های تجمع بپردازد. روش­شناسی تحقیق مبتنی بر  روش­های توصیفی و تحلیل آماری مانند شاخص سیسونه- هال و هرفیندال است. نتایج تحقیق نشان می­دهد ساختار فضایی منطقه با تأکید بر دو مفهوم چندمرکزیتی و پراکنش، بیانگر الگوی پراکنده و چندمرکزی مازندران مرکزی در مقابل الگوی متمرکز و تک­مرکزی منطقه کلانشهری شیراز است. در این راستا، از منظر بعد مصرف، نبود شهری غالب با محیط و فرهنگی کلانشهری را باید مهم­ترین عامل در عدم دستیابی به صرفه­های شهری تلقی کرد. این امر مانعی بر سر دستیابی به کارایی بالاتر خدمات و امکانات به­ویژه سرمایه­گذاری کم­تر بخش خصوصی خواهد بود. با این وجود، یافته­های تحلیل از تنوع تولیدی نسبتاً برابر منطقه مازندران مرکزی در مقابل منطقه کلانشهری شیراز نشان می­دهد که خود عاملی مهم در ایجاد پیوندهای مکمل در بین مراکز شهری این منطقه می­باشد. هم­چنین، به­نظر می­رسد یک الگوی چندمرکزی بدون به اشتراک گذاشتن منابع خود جهت تأمین بیش­تر زیرساخت­ها و تسهیلات در سطح منطقه­ای، نمی­توانند در دستیابی به صرفه­های مکانی، خود را به­عنوان رقیبی نزدیک به مناطق کلانشهری تک­مرکزی تعریف کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی A comparative investigation of spatial structure and benefits of urbanization (a case study Shiraz and Central Mazandaran)
چکیده انگلیسی مقاله In recent years, there has been extensive literature on spatial structure of metropolitan areas and its economic consequences, with emphasis on concepts of poly-centricity and agglomeration economies. Defenders of polycentric regions claim that these areas can make a balance between advantages and disadvantages of agglomeration to create competitive advantages comparing with mono-centric regions, while avoiding excessive concentration and congestion of competitor region. However, there are few studies that have examined these approaches adaptively. Hence, this paper aims to make a comparative study of two metropolitan areas of Shiraz and central Mazandaran to investigate some of the claims about links between spatial structure optimization and advantages of accumulation. The Methodology of the research is based on descriptive and statistical analysis such as Ciccone-Hall and Herfindahl index.  The results showed that the spatial structure of the region with emphasis on the concept of polycentric and distribution is scattered and polycentric pattern of central region of Mazandaran against centralized and mono-centric Shiraz metropolitan area. In this context, from the perspective of the consumer, the lack of a dominant urban culture and urban environment should be considered as an important factor in the failure to achieve urbanization advantages. This is an obstacle to achieving higher performance services and facilities, especially lowering private sector investment. However, the findings from the analysis defend relatively equal diversification of production in region of Central Mazandaran against Shiraz metropolitan area, and consider it as a big factor to create complementary links between urban centers in the region. Also, it seems a polycentric pattern without sharing their resources in order to provide more facilities and Infrastructures in regional level cannot be defined in achieving localization advantages as a close rival to mono-centric metropolitan area.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله صدیقه لطفی |
دانشگاه مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

مجتبی شهابی شهمیری | shahabi shahmiri
کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

ساسان روشن |
کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده علوم اجتماعی.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علامه طباطبایی (Allameh tabatabaii university)

نشانی اینترنتی http://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_6537_6196a0234bea67e689fc39108821e418.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/760/article-760-434404.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات