این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، جلد ۲۷، شماره ۲، صفحات ۱۱۹-۱۳۰
عنوان فارسی تحولات شکل‌زایی چاله لوت در کواترنر (‌با تأکید بر بازسازی پادگانه‌های دریاچه‌ای)
چکیده فارسی مقاله دشت لوت با وسعتی حدود 54000 کیلومتر مربع به‌صورت چاله‌ای بیضی‌شکل با امتداد شمالی– جنوبی یکی از پدیده‌های ژئومرفیک منحصر به فرد در جهان است و با تأثیر از تحولات اقلیمی و تکتونیکی دوران چهارم‌، تغییرات زیادی را تجربه کرده است. این‌ پدیده‌ها‌ در منطقه همواره این پرسش را مطرح می‌کند که علت تفاوت در فرم‌سازی در این بخش از ایران چیست. پاسخ به این پرسش با اتکا‌ به شواهد عینی و تحلیل‌های دیداری و رقومی و نقشه‌های منطقه بر ما روشن می‌کند که اولاً این منطقه با شرایط متفاوت اقلیمی و تحولات متعددی در دوران کواترنر رو‌به‌رو بوده است و ثانیاً شرایط اقلیمی حاکم بر این منطقه بر خلاف مناطق دیگر ایران که اغلب با برودت و فعالیت‌های یخچالی همراه بوده‌ است، بیشتر متأثر از اقلیم مرطوب و گرم مشابه با اقلیم‌های موسمی امروز است و از این‌رو سیستم‌های شکلزا درآن، نسبت به دیگر مناطق ایران تفاوت‌های چشمگیر داشته‌ است؛ به‌طوری‌که شواهد ژئومرفیک بررسی‌شده در منطقه‌ شاهدی برحاکمیت دوره‌های مرطوب‌ است. نتیجۀ حاکمیت اقلیم موسمی در این بخش از ایران که به مراتب قوی‌تر و گسترده‌تر از اقلیم موسمی فعلی ‌حاکم در جنوب‌ شرق ایران بوده است، تشکیل دریاچۀ بزرگ لوت به‌عنوان شاهد دریاچه‌های بارانی در دوران چهارم را توجیه می‌کند. نتایج بررسی‌های ژئومرفیک درحاشیۀ این دریاچۀ خشک‌شده که بیشتر متکی به ممیزه‌های دیداری و‌ تحلیل‌های تصاویر ماهواره‌ای بوده است، حکایت از شناسایی هفت‌ سطح فرسایشی و‌ یا به‌عبارتی پادگانه‌های دریاچه‌ای در بخش ‌شرقی و شمالی آن است و بر‌اساس اصل انطباق[1] این سطوح به‌خوبی ‌از وقوع دوره‌های مرطوب با شدت و ضعف‌های متعدد پرده بر می‌دارد. نکتۀ قابل ذکر دیگر، فعالیت‌های تکتونیکی‌ بسیار جدیدی‌‌ است که بخش‌ غربی این دریاچه را متحول می‌کند و سبب جا‌به‌جایی و از میان رفتن‌ تراس‌ها شده است. این شواهد خود دالّ بر جوان‌تر‌بودن فعالیت‌های تکتونیکی از دوره‌های ‌مرطوب قابل ردیابی ‌در لوت است و وجود شکستگی‌‌های متعدد در دامنۀ مخروطه‌افکنه‌ها و تغییر کانون‌های همگرای آنها به‌خوبی حکایت از تعدد فاز‌های تکتونیکی در خلال تحولات و تغییرات اقلیمی در این ناحیه دارد. حکایت‌ باد (جهت و ‌‌سرعت) نیز مسئلۀ مهم و قابل‌ توجهی بوده است و قسمت دشت ‌لوت در قلمرو وزش بادهایی از جهت شمال، جنوب، شرق و غرب مانند امروز قرار داشته‌ با این تفاوت که شدت آن بسیار بیشتر بوده‌ و تأثیر بسیاری بر فرم‌های منطقه داشته است‌.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله لوت‌، کواترنری‌، تغییرات اقلیمی‌، ژئومرفولوژی،
عنوان انگلیسی Formative evolutionary trend of Loot in Quaternary cycle
چکیده انگلیسی مقاله The Loot plain, a 54,000 km of oval shaped and massive complex with a NS orientation is one of the unique geographic features in the world. This feature has experienced numerous tectonic and climatic changes in the fourth cycle. This unique geomorphologic feature in this region of Iran always raise the question of what could have been the cause of its formative differences, Relying on the concrete evidence and video - digital analysis it becomes evident that first, this feature has experienced numerous tectonic and climatic changes in the fourth cycle and second, the prevailing climatic conditions in the region, unlike other parts of Iran where climatic conditions were accompanied by extreme cold water and glacier activities, has been under the influence of hot and humid climate similar to seasonal  climates. Therefore, the formative systems in this Loot compared to other regions exhibits its outstanding differences. The geomorphic studies indicate that in this region rainy and or humid cycles have prevailed. This fact led to the formative of the great Loot Lake as a sample of rainy lakes of the quaternary and justifies the seasonal climates prevalence in this region in being stronger and greater than that of the current that prevails in the SE Iran. The results of geomorphic studies conducted on the margins of this dried lake, mostly based on video-digital analysis of satellite images, indicate the seven erosive stages or terrace of the lake in the EN and N due to the super position principle this surface vividly reveal the numerous moist cycles that have had their influence on this region with strong and weak intensities. Another fact here is the latest tectonic activities in the western part of this lake that caused the displacement and complete depression of terrace. The evidences indicate the tectonic activities are younger than the moist cycles, something that has been traced in the Loot studies. The fractures at the alluvial fans range and the changes in its axial inclination illustrate the tectonic phases during the evaluation and climatic changes in the region. The wind (direction and speed) has had its influence on the formative evolutionary pattern of the Loot exposed to the very strong winds from four cardinal directions, something that still exists with very low intensity in comparison.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله سمیه سادات شاه زیدی | somayeh sadat
استادیار گروه جغرافیا ژئومورفولوژی دانشگاه گیلان، رشت، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه گیلان (Guilan university)

نشانی اینترنتی http://gep.ui.ac.ir/article_21819_2d1a20bef6beb700d5a47f22d60098b6.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/761/article-761-434415.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات