این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن شناسی ادب فارسی، جلد ۹، شماره ۳، صفحات ۹۷-۱۱۸
عنوان فارسی ریخت‌شناسی شخصیت‌های حکایت علاءالدّین ابوشامات از هزار و یک ‌شب بر مبنای الگوی «شاخص» و «وضعیت»
چکیده فارسی مقاله امروزه بررسی‌های ریخت‌شناسی بخش درخور توجهی از پژوهش‌های ادبیات داستانی را در معنای عام، به خود اختصاص داده است. عنصر شخصیت یکی از مهم‌ترین عناصر در بررسی‌‌ حکایت‌ها و داستان‌هاست که در ریخت‌شناسی، بیشتر بر کنش یا خویش‌کاری شخصیت‌ها متمرکز شده ‌است؛ بررسی ویژگی‌های شخصیت‌ها، در پژوهش‌های مربوط‌به شخصیت‌پردازی بررسی ‌می‌شود. در این جستار، ریخت‌شناسی شخصیت‌های حکایت علاءالدّین ابوشامات از هزار و یک ‌شب بر اساس الگویی ابداعی به نام «الگوی شاخص و وضعیت» بررسی می‌شود. این پژوهش ازنظر موضوع و روش با پژوهش‌های ریخت‌شناسی موجود، اندکی متفاوت است. گمان نگارنده بر آن است که شخصیت‌ها نیز مانند خودِ داستان‌ها و حکایت‌ها می‌توانند ریخت‌شناسی شوند. به همین سبب تلاش می‌شود برپایه چند شاخص و تعدادی وضعیت ـ وضعیت‌ها در هر شاخص ازنظر تعداد و مفهوم متفاوت هستند ـ یکی از حکایت‌های هزار و یک ‌شب با بهره‌گیری از یک نظام شناسه‌گذاری ساده و کارآمد ریخت‌شناسی شود. بدیهی است نتایج این روش که در قالب رساله دکتری پژوهشگر در حجمی گسترده‌تر و فراگیرتر، نمونه همه شخصیت‌های هزار و یک ‌شب، تهیه و تنظیم شده است، کارآمدی آن را معرفی خواهد کرد. با‌توجه‌به روش استقرایی تام این الگو در بررسی شخصیت‌های هر حکایت و بهره‌گیری از نظام شناسه‌گذاری دقیق در شناخت آنها و تجزیه و تحلیل داده‌های رقمی، می‌توان گفت برپایه این طرح، شکل‌ها و ویژگی‌های مشترک و معیّن در شخصیت‌های این اثر و نیز آثار مشابه شناخته می‌شود. شخصیت‌ها، باتوجه‌به وضعیت‌هایی که برای هر شاخص تعریف شده است، در شاخص‌های متعددی مانند نام، بوم، نوع، جنس، سن، طبقه، کُنش، باور، خُلق، فرجام، با یکدیگر ارتباط معناداری دارند و هم‌چنین از شکل‌ها و ویژگی‌های محدود و مشخصی پیروی می‌کنند؛  "الگوی شاخص و وضعیت" می‌کوشد آنها را کشف کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ریخت‌شناسی، هزار و یک‌ شب، علاءالدّین ابوشامات، شاخص، وضعیت،
عنوان انگلیسی A Morphological Analysis of the Characters of Alla-o-ddin Abu Shamat Anecdote on the Basis of the Indicator-Status Model
چکیده انگلیسی مقاله Nowadays, a considerable number of research is allocated to the morphological study of stories. However, a brief look at the books and researches available in the realm of Persian literature reveals that such researches mainly focus on the morphology of the stories and anecdotes on the basis of the models provided by Vladimir Propp, Roland Barthes, Claude Bremond, Tzvetan Todorov, and A.J. Greimas. Accordingly, the present article is to analyze the morphology of the characters of a-thousand-and-one nights on the basis of a slightly different model proposed by the authors which is composed of two components: indicator and status. Using a simple efficient coding system, and on the basis of 11 indicators, and some statuses each of which is different according to its number and concept, the authors try to analyze the morphology of the Alla-o-ddin Abu Shamat anecdote as a sample. It goes without saying that the results of the application of this method in analyzing the whole number of the anecdotes present in a-thousand-and-one nights will better clarify the efficiency and universality of such a model
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله احمد رحیم خانی سامانی | rahim khani samani
دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد (Islamic azad university of shahrekord)

محمد حکیم آذر |
دانشیار زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد (Islamic azad university of shahrekord)

مظاهر نیکخواه |
استادیار زبان و ادبیات فارسی، گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد- ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد (Islamic azad university of shahrekord)

نشانی اینترنتی http://rpll.ui.ac.ir/article_21726_46786082b891cc8c34214c6749e7bfab.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1045/article-1045-472941.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات