این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
متن شناسی ادب فارسی، جلد ۹، شماره ۴، صفحات ۷۱-۹۱
عنوان فارسی توتم در منظومه‌های حماسی پس از شاهنامه با‌تکیه‌بر منظومه‌های گرشاسب‌نامه، سام‌نامه، کوش‌نامه، برزونامه
چکیده فارسی مقاله انسان ابتدایی اسیر طبیعت و جغرافیای زیستی خود بود و هر چیزی در اطرافش، رمز و راز غریبی داشت؛ به همین سبب برای زیستی کم‌خطرتر، باتوجه‌به دانش‌اش به بسیاری از ترس‌ها تقدّس بخشید. باورهای توتمی برخاسته از چنین ضرورت و اقتضایی است. انسان ابتدایی‌ای که به توتم باور دارد بر آن است که برخی حیوانات و گیاهان تأمین‌کننده خوراک آدمی، حامل روح اجداد قبیله و نگهدار و نگاهبان آن قوم و قبیله‌اند و بنابراین از ارزش و تقدّس ویژه‌ای برخوردار هستند. هدف این پژوهش، بررسی توتم و نشانه‌های آن در منظومه‌های حماسی پس از شاهنامه است. این منظومه‌ها دربردارنده بسیاری از باورها و آیین‌های کهن ایرانی پیش از ورود اسلام به ایران هستند؛ برخی از مهم‌ترین آنها مانند گرشاسب‌نامه، سام‌نامه، کوش‌نامه و برزونامه اساس کار این پژوهش قرار گرفته است. با ردیابی باورهای توتمی در این منظومه‌ها، نشانه‌های بسیاری از قداست جانورانی مانند گاو، اسب، سیمرغ و پرستش گیاهان و درختان، هم‌چنین نمونه‌هایی از توتم‌گرایی گیاهی و افسانه‌های مربوط به گیاه‌تباری و نقش درمانگری درختان و گیاهان مشاهده می‌شود که نشان‌دهنده وجود توتمیسم در اسطوره‌ها و باورهای ایرانیان باستان است؛ چنین اندیشه‌ای توجیهی برای نمونه‌های تابویی مثل منع کشتن و خوردن موجودات توتمی، در جامعه است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Totemism in the Post-Shahnama Epics: Garshasp-Nama, Sam-Nama, Kush-Nama and Borzu Nama
چکیده انگلیسی مقاله Nature with its awesome powers was so overwhelming to humankind that he, by every look round, saw a shape of magic or mystique. First communities, for safer habitation, used to took their fears for sacred, henceforth initiated totemic beliefs in similar circumstances. In Totemists' mind, the plants and animals grown for food supply and a class of which was imagined to bear the soul of ancestors, this way guarding the tribe and saving the people, and to deserve special values. Therefore, the current paper aimed at exploring Totemism and its picture in the epics composed after Shahnama. Following the totemic beliefs in the epics, we found a variety of sacred animals such as cows, horses, and the Simurgh, along with the manifestation of worship of plants and trees, as well as some totemic plants with mythologies on human genesis from the plant and the healing attributes of herbs and trees; all of which pinpoint totemism featuring in ancient Persian beliefs and myths, thus explaining social taboos against killing and eating totemic things.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Totems, Totemic Signs, Animals, Plants, Epics
نویسندگان مقاله رضا ستاری |
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

قدسیه رضوانیان |
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

سوگل خسروی |
دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

نشانی اینترنتی http://rpll.ui.ac.ir/article_21828_f6158de06b5102e0382a581e70fc05eb.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1045/article-1045-497778.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات