این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مجله دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، جلد ۲۴، شماره ۴، صفحات ۲۸۱-۲۹۱

عنوان فارسی ارزیابی خطرات سلامتی فلزات سنگین حاصل از آبیاری خاک‌های کشاورزی با فاضلاب شهری در جنوب سبزوار
چکیده فارسی مقاله اهداف: آبیاری خاک‌های کشاورزی با پساب‌های حاصل از ضایعات شهری موجب آلودگی خاک و ایجاد خطرات محیط‌زیستی می‌شود. فلزات سنگین یکی از مهم‌ترین آلاینده‌های آب‌های زائد است که موجب بروز بیماری‌های گوناگون می‌شود. مواد و روش‌ها: به‌منظور بررسی اثر فاضلاب شهری بر ترکیب خاک‌های منطقه جنوب سبزوار، از خاک‌های سطحی آلوده و غیرآلوده، همچنین سبزی جعفری کشت‌شده روی این خاک‌ها نمونه‌برداری هدف‌مند انجام گرفت. میزان فلزات سنگین و عناصر کمیاب نمونه‌های کل خاک با روش طیف‌سنج جرمی پلاسمای زوج القایی (ICP-MS) تعیین شد. برای اندازه‌گیری میزان دسترسی زیستی فلزات سنگین از روش DTPA استفاده شد. غلظت فلزات سنگین در محلول استخراج‌شده به روش DTPA و میزان این عناصر در سبزیجات به روش FAAS تعیین شد. یافته‌ها: در خاک‌های غیرآلوده سبزوار عناصر نیکل و کروم به مقدار بیش‌ازحد استاندارد دیده شد که حاصل هوازدگی سنگ‌های مادر غنی از این عناصر است. در خاک‌های آلوده علاوه‌بر این دو عنصر، نقره (Ag)، کادمیم (Cd)، کبالت (Co) و روی (Zn) نیز در ترکیب کلی خاک پتانسیل خطر محیط‌زیستی را نشان داد. آنالیز DTPA مشخص ساخت که میزان دسترسی زیستی فلزات سنگین در خاک‌های غیرآلوده پایین است، اما در خاک‌های آلوده استخراج‌پذیری این عناصر بسیار است. تمرکز فلزات سنگین در سبزیجات کشت‌شده روی خاک‌های آلوده نیز چندین برابر خاک‌های غیرآلوده افزایش‌ داشت و میزان کروم در ‌دسترس به بالاتر از استانداردهای تعیین‌شده رسید. نتیجه‌گیری:داده‌های حاصل از این تحقیق نشان داد که آبیاری خاک‌های منطقه جنوب سبزوار با فاضلاب شهری طی سال‌های طولانی موجب تمرکز بسیاری از فلزات سنگین و عناصر دارای پتانسیل خطر محیط‌زیستی در این خاک‌ها شده است. ضریب HRI محاسبه‌شده برای نیکل موجود درسبزیجات کشت‌شده بر این خاک‌ها بالاست (>1) وخطرات سلامتی برای مصرف‌کنندگان به‌همراه دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله جنوب سبزوار، خاک‌آلوده، فاضلاب، فلزات سنگین،

عنوان انگلیسی Assessment of potential health risks of heavy metals due to sewage irrigation of agricultural soils in the south of Sabzevar
چکیده انگلیسی مقاله Background: Agricultural soils irrigation by urban sewage is a key factor to increase soil pollution and environmental risks. Heavy metals are one of the most important sewage pollutants which may produce different diseases. Methods: The specified locations were selected for surface soil sampling to investigate the effect of sewage irrigation on the soil and vegetation (parsley) composition in the south of Sabzevar area. The heavy metals concentration and trace elements composition of whole samples were determined by ICP-MS. The heavy metals bioavailability was measures by DTPA method. The heavy metals concentration in DTPA extracted solution and parsley samples were defined by FAAS method. Results: Ni and Cr concentrations in the non-polluted soils are more than standard limits. These high concentrations have been generated by enriched parental materials. In addition to Ni and Cr, polluted soils have potential environmental risk because of high concentration of Ag, Cd, Co and Zn. The DTPA results showed that non-polluted soils, unlike polluted soils, have low bioavailability. The vegetables cultivated on the polluted soils have several times higher heavy metal concentrations than non-polluted samples. These vegetations show higher Cr bioavailable value than FAO/WHO standard. Conclusion: Heavy metal concentration has been increased by long time sewage irrigation in the southern Sabzevar soils. These heavy metals are environmentally harmful. Nickel content of vegetables cultivated on polluted soils have high HRI (>1) index which indicates high health risk for consumers.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله heavy metals, polluted soil, sewage, south of Sabzevar

نویسندگان مقاله سید علی مظهری | seyed ali
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه پیام نور تهران (Payame noor university)

فایزه حقیقی |
مربی گروه میکروب شناسی، مرکز تحقیقات سلولی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، سبزوار، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی سبزوار (Sabzevar university of medical sciences)


نشانی اینترنتی http://jsums.medsab.ac.ir/article_976_564fdb270f12b90643a29da7c3b5ec9e.pdf
فایل مقاله دریافت فایل مقاله
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات