این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه، جلد ۱۲، شماره ۳۸، صفحات ۲۱-۴۲
عنوان فارسی بررسی ریخت‌شناسی «عبث الاقدار» نجیب محفوظ بر اساس نظریه پراپ
چکیده فارسی مقاله نخستین تلاش‌های روایت‌شناسان برای تدوین قانونی ثابت برای بررسی قصه‌ها از زمان ارسطو آغاز شد و سرانجام در قرن بیستم، با ظهور فرمالیست‌ها گسترش یافت و شکل قانونمند و سازمان‌یافته‌ای پیدا کرد. ولادیمیر پراپ، از نخستین کسانی است که پس از تلاش‌های فراوان برای بررسی قصه‌ها و الگوی حاکم بر آنها توانست عناصر ثابت در ساختار قصه‌ها را شناسایی و ارائه کند. بر اساس نظر پراپ، قصه‌های پریان از نظر قهرمانان و عملکردشان به‌رغم تنوع ظاهری، یگانگی و انسجام ساختاری دارند و همه کارکرد آنها به 31 کارکرد محدود می‌شود. یافته‌های او، سرمشق بسیاری از منتقدان و پژوهشگران ادبی در تحلیل داستان قرار گرفت و بسیاری از محققان عرب نیز از شیوه پراپ در آثار و پژوهش‌های خود بهره بردند. یکی از نویسندگانی که از روش پراپ تأثیر پذیرفت، نجیب محفوظ است. او در آثارش از عناصر فرهنگ عربی در کنار اَشکال فرهنگ غربی بهره برده‌است. ازآنجایی‌که میان ساختار رمان عبث الاقدار و قصه‌های پریان وجوه مشترکی وجود دارد، این پژوهش می‌کوشد تا این روایت را با هدف ارزیابی کارایی و قابلیت الگوی پراپ در تحلیل ریخت‌شناسانه این روایت، تحلیل و بررسی کند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد این رمان با دستاورد پراپ همخوانی دارد؛ اما در عبث الاقدار برخلاف تکثر و تنوع ظاهری، تعداد عملکردها محدود و توالی آنها بسیار به هم شبیه است و درمجموع می‌توان گفت روایت عبث الاقدار و افسانه‌های پریان، ساختار واحدی دارند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله قصه‌های پریان، ریخت‌شناسی، پراپ، نجیب محفوظ، عبث الاقدار،
عنوان انگلیسی لمورفولوجی لعبث الأقدار نجیب محفوظ
چکیده انگلیسی مقاله الرواة لوضع قوانین ثابتة لدراسة القصص لم تقتصر علی القرن العشرین بل بدأت منذ زمن أرسطو، غیر أنها اتّسعت فی القرن العشرین مع ظهور الشکلانیین لتصنیفها. فمن الذین قاموا بها الشکلانی الروسی فلادیمر بروب فانه بعد جهود کثیرة لدراسة القصص والأنموذج القائم علیها اقترح قانونا ثابتا لها و أعلن أنّ للقصص العجیبة نوعا من الوحدة من جهة الأبطال وحصیلة أعمالهم رغم التکثر فی الظاهر و کل الوظائف القائمة علیها واحدة وثلاثون وظیفة. فقد أثارت آراؤه ضجة فی العالم الادبی خاصة فی العالم العربی، حیث تمثل کثیر من الدارسین العرب منهجیة فلادیمیر بروب. من الکتاب الذین إستعانوا به منهجیا نجیب محفوظ, بما أنه أخذ فی آثاره بأسباب الثقافة العربیة و ببعض ألوان الثقافة الغربیة. فان القسم المشترک بین مکونات روایة عبث الأقدار وقصص الملائک کان من الدواعی الرئیسیة فی هذا البحث. فجاء هذا المقال علی أساس هذا المنهج, لیکشف عن أهم مضامین المورفولوجیا التی تجلت فی روایة محفوظ و تفکیک عناصر بنیتها الشکلانیة. فالنتائج تشیر إلی أن بینها و بین منهج بروب علاقة کثیرة، غیر أن عدد حصیلة الأعمال فی عبث الأقدار خلافاً لکثرة و تنوع الأفراد، محدودة و تواصلها علی السواء. حتی یمکن لنا إن نقول أن الصورة الواحدة هی قسم مشترک بین هذه القصة و القصص العجیبة.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله حمیدرضا مشایخی |


حمیدرضا مشایخی |
عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه مازندران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه مازندران (Mazandaran university)

سیده هانیه میرسیدی | seideh hanieh
کارشناسی ارشد

نشانی اینترنتی http://iaall.iranjournals.ir/article_11053_85a1c13c655fd32c56f55f4a3ea35008.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/608/article-608-514345.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده ar
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات