این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
مطالعات باستان شناسی، جلد ۹، شماره ۱، صفحات ۱۶۷-۱۸۷
عنوان فارسی واکاوی جنبه‌هایی از متالورژی باستانی دشت قزوین بر مبنای داده‌های فلزی مکشوفه از قبور عصر آهن‌II قبرستان سگزآباد
چکیده فارسی مقاله متالورژی باستانی یکی از فرایندهای فرهنگی ا­ست که سـیر تحـول و پویایی آن در دشت قزوین از هزارۀ ششم پ.م با دستیابی به فنّاوری مس طبیعی چکش­کاری‌شده در تپه­زاغه آغاز شده، و با ذوب و ریخته­گری مس در تپه­قبرستان و آلیاژسازی و کشف آهن در تپه­ سگزآباد، تا نیمۀ هزارۀ اول پ.م تداوم‌ یافته است. پژوهش حاضر، گامی در جهت درک و تحلیل متالورژی باستانی دشت قزوین در عصر آهن­II است. در این راستا نمونه­های فلزی مکشوفه از قبور عصر آهن سگزآباد بر مبنای تحلیل­های متالورژیکی آنالیز و بررسی شدند؛ بدین منظور از روش ICP-MS برای شناسایی ترکیب شیمیایی و تحلیل منشأ نمونه­ها و همچنین از آزمون متالوگرافی و SEM-EDX برای شناسایی روش ساخت و آنالیز ریزساختاری آن‌ها استفاده شد. نتایج حاکی از کاربرد فلز پایه مسی با درصد بالای نیکل، کبالت، آهن و غیره است. این موضوع نشان از فرایندهای متالورژی کنترل نشده در ساخت   نمونه­ها دارد که پس از شکل‌دهی اولیه، چکش­کاری سرد، گرم و تاب‌کاری شده­اند. همچنین مشابهت عناصر کمیاب (کم­مقدار) موجود در ساختار شیمیایی نمونه­ها نشان‌دهندۀ منشأ مشترک اکثر آن‌هاست. اما نکته قابل‌تأمل، به­کارگیری دو فنّاوری فلزکاری با سطح متالورژی و منشأ کامل متفاوت در اواخـر هـزارۀ دوم و اوایـل هـزارۀ اول پ.م (آهـن­II) در دشـت قـزوین است.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Studying the Ancient Metallurgy of Qazvin Plain Based on the Metal Samples Discovered from The Iron Age II Graves of Sagzabad Cemetery
چکیده انگلیسی مقاله Ancient metallurgy is one of the technological processes were seen from discovered natural native copper in Tappeh Zagheh (6th millennium B.C.). It was continued progressively in Tappeh Ghabrestan (5-4th millennium B.C.) by melting, molding and alloy-making followed by Iron technology in Tappeh Sagzabad (1st millennium B.C.). This research aims to investigate the archaeometallurgy of Qazvin Plain in Iron Age II period through studying the metal samples discovered from the Iron Age burials of Sagzabad. Analytical approached such as ICP-MS, SEM-EDX and metallography were used for alloy identification and provenance studies as well as microstructure analysis and metalworking technology. Chemical and microstructure analysis of the samples demonstrates the presence of basic copper alloy with high percent of nickel, cobalt, Iron and some other elements which reveals an uncontrolled technology. It also shows that samples have been treated with hard-working followed by annealing. Results of trace element analysis of burial samples revealed that there could be a same provenance for most of them, but a notable point is the presence of two metalworking technologies with different metallurgy level and different provenance in the late 2st millennium B.C. and early 1st millennium B.C. (Iron Age II) in Qazvin Plain.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله طلحه قدوسیان |
دانش آموخته کارشناسی ارشد باستان سنجی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه هنر اسلامی تبریز (Art university of tabriz)

احد صمدی |
دانشیار دانشکده مهندسی مواد دانشگاه صنعتی سهند
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی سهند (Sahand university of technology)

حسن طلایی |
استاد گروه باستان شناسی دانشگاه تهران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تهران (Tehran university)

نشانی اینترنتی https://jarcs.ut.ac.ir/article_64011_d9fd338d712fce27f001bc543af78cd4.pdf
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات