این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
الجمعیه الایرانیه للغه العربیه و آدابها فصلیه محکمه، جلد ۱۳، شماره ۴۴، صفحات ۱-۲۴

عنوان فارسی اسلامی‌سازی اسطوره نزد باکثیر (نمایشنامه «تراژدی اودیب» به عنوان نمونه)
چکیده فارسی مقاله باکثیر (1910م ـ 1969م) نویسنده‌ای یمنی‌الاصل است که عمر خویش را در مصر در دفاع از مسائل مربوط به ملت‌‌های مسلمان سپری نمود. وی از اندک نویسندگانی بود که به پتانسیل اسطوره در ادبیات پی برد و ازآنجاکه اسطوره‌ها با توجه به رمزگونه بودنشان، قادر به دربرگرفتن دلالت‌های گوناگون هستند، پیوسته در گذر زمان مورد توجه بسیاری از نویسندگان قرار گرفته‌اند و بدون شک این بازگشت به اسطوره‌ها به‌وسیله باکثیر، تلاشی برای استمداد از حوادث گذشته جهت آفریدن آینده‌ای بهتر و روشن‌تر است.    این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی ــ تحلیلی، درصدد بررسی دیدگاه باکثیر به اسطوره و کشف ایده‌ و درونمایه‌های یکی از مهم‌ترین نمایشنامه‌های اسطوره‌ای وی است. در پایان، پژوهش به این نتیجه رسید که تفسیر باکثیر از اسطوره، مبتنی بر دیدگاه اسلامی وی به انسان و جهان صورت گرفته‌است. باکثیر از ترس گسترش اندیشه‌های بت‌پرستیِ اسطوره‌ها ـ که با فرهنگ و اندیشه‌های اسلامی در تضاد است ـ به بازسازی و اسلامی ساختن آنها پرداخت. همچنین، آشکار شد که مفهوم ادبیات نزد باکثیر بر اساس نوآوری فنی، هدفمند و زیبا و استوار است و از اینجاست که نمایشنامه‌های وی بیش از هر نمایشنامه‌نویسی در ادبیات معاصر عرب، دارای پتانسیل تحول به مصداقی روشن و کامل برای ادبیات اسلامی است؛ ادبیاتی که در کنار پرداختن به موضوع اخلاقی به فنی بودن بیان و ساختمان نوع ادبی اهمیت می‌دهد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله علی احمد باکثیر ـ اسطوره ـ نمایشنامه ـ اسلامی سازی،

عنوان انگلیسی الأسطورة لدی باکثیر (مسرحیة مأساة أودیب نموذجا)
چکیده انگلیسی مقاله مد باکثیر (1910 ـ 1969م) أدیب یمنی الأصل، عاش جلّ حیاته فی مصر مدافعاً عن قضایا الأمة العربیة، والإسلامیة، بل وقضایا الإنسانیة جمعاء. یُعدّ باکثیر من الأدباء القلائل الذین فطنوا إلی أهمیة الأسطورة ودورها وطاقاتها علی الساحة الأدبیة بعد ما أصبحت الأسطورة منذ أوَّل لقاءٍ بها للأدباء فنَّاً أدبیًّاً تنبّهوا إلیه، وحقلاً خصباً نهلوا منه، وفطنوا إلى ما تتضمَّنه من رموزٍ ومعانٍ تبلور التجربة الإنسانیّة، وتثری الإنتاج الإبداعی الأدبی المعبِّر عنها؛ لذلک استلهمها الأدباء علی مرِّ العصور لیوظِّفوها فی أدبهم بمایعکس رؤاهم. ومن المؤکَّد أنّ هذا الالتفات إلی الخَلف لایُعدُّ تقهقراً فی ظلّ التطور العقلی والمادی للبشریّة، ولا هو شغفٌ بالأسطورة کغایة فی حدّ ذاتها؛ وإنّما هی محاولةٌ لإخراج التجربة الذاتیة الشخصیة من دائرتها الضیقة إلی عالم أرحب؛ إلی تجربة إنسانیة عامة، بغیة الوصول إلی مستقبل أکثر إشراقاً وتألّقا. هذا ویهدف البحث إلی کشف رؤیة باکثیر واستجلاء أفکار أهمّ مسرحیاته الأسطوریة من خلال قراءتها اعتماداً علی المنهج الوصفی ـ التحلیلی. لقد تبیَّن من خلال هذه الدراسة أن تأویل الکاتب للأسطورة قد تمّ من منظار الرؤیة الإسلامیة للإنسان والحیاة والکون؛ حیث إنَّ باکثیر حاول أسلمة الأسطورة خوفاً من انتشارها وغلبتها علی الفکر بما لایتناسب مع الثقافة الإسلامیة، وکأنه یتنبأ بما سیحدث مستقبلاً من تأثیر وإقبال علیها دون تروٍّ. کما توصَّل البحث إلی أن مفهوم الأدب عند باکثیریقوم علی أساس الإبداع الفنی الهادف الجمیل، وهو ما یندرج تحت مظلَّة تعاریف الأدب الإسلامی، ومن ثمَّ فإنّ أدبَ باکثیریمثِّل خیر أنموذج لأدب إسلامی قوی، ومصداقاً واضحاً لکل تعاریفه؛یتحقَّق فیه إلی جانب شَرَف الموضوع حیویةُ الفن، وفنیةُ الأداء، وجودة السبک.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله

نویسندگان مقاله یوسف محمدی |
إحدی المدارس الثانویه

رجای ابوعلی |
جامعه العلامه الطبطبائی


نشانی اینترنتی http://iaall.iranjournals.ir/article_46816_82f7166ac4ff65d847cb02f25b922b1b.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/608/article-608-532974.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده ar
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات