این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۲۲، شماره ۸۷، صفحات ۴۱-۵۰
عنوان فارسی مدل زمین‌ساخت فلات آذربایجان (شمال گسل تبریز و جنوب ارس)
چکیده فارسی مقاله آذربایجان ایران ناحیه‌ای است در شمال باختر ایران که دگرشکلی و لرزه‌خیزی شدیدی دارد و میان کوهزادهای بزرگ قفقاز در شمال و  البرز در خاور و با فاصله از زاگرس در جنوب قرار گرفته است. در این مطالعه محدوده شمال­باختر ایران در شمال گسل تبریز (تا محدوده شهر میانه)، یعنی محدوده استان‌های آذربایجان شرقی و اردبیل مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این پژوهش ساختارهای محدوده یاد‌شده در ارتباط با سوگیری تنش‌ها و با هدف چگونگی ارتباط آنها با زمین‌ساخت امروزی آذربایجان با باز‌سازی مدل زمین‌ساخت این محدوده مورد کنکاش قرار می‌گیرد. در این مطالعه از روش Angelier (2002) که یک روش تحلیلی برای محاسبه تنسورهای تنش است، در بخش‌های مختلف محدوده مطالعاتی برای محاسبه تنسور تنش استفاده شده است. همچنین از روش پیشنهادی Angelier (1984 & 2002) برای جدایش تنش‌ها در محدوده مطالعاتی بهره گرفته شده است. شیوه کار به این صورت بوده است که با گردآوری داده‌های صحرایی و لرزه‌ای گسل‌ها و محاسبه سوگیری تنش به روش تحلیلی در این ناحیه وضعیت تنش‌های زمین‌ساختی مرتبه سوم در محدوده مرزهای منطقه مشخص شده، و سپس باز‌سازی تنش‌های مرتبه اول با جدایش تنش‌ها برای فلات آذربایجان صورت گرفته است. نتایج تحلیل تنش‌ها نشان می‌دهد که در آذربایجان دو سامانه تنش فشاری یکی با روند NE-SW و دیــگری با روند NW-SE وجود دارد. وجود دو سامانه راندگی مورب در آذربایجان و ساختارهای انباشته شواهدی بر تأیید این دو سامانه تنش است. سامانه تنش اول موجب گسترش سه پیکره زمین‌ساختی به صورت کمربند چین- رانده ارسباران، اهر (قوشه‌داغ) و بزکش به طور چیره شده است که راندگی‌های به‌وجود آورنده این پیکره‌ها بیشتر در ژرفای زمین قابل بررسی هستند. اما سامانه دوم سبب تشکیل و تکامل راندگی‌های با امتداد N-S در این ناحیه شده است که طول کوتاهی دارند و به‌صورت انباشته و در سطح زمین گسترش دارند. فرایند راندگی دو سامانه رانده (مورب) یاد شده در فضای میان گسل­های امتدادلغزی صورت می­گیرد که بیشتر روندهای شمالی - جنوبی و یا شمال‌خاوری- جنوب‌باختری دارند. بازسازی تنش‌های مرتبه اول در ارتباط با پیکره‌های زمین‌ساختی و ساختارها، مدل زمین‌ساختی فلات آذربایجان را به دست داده است. در این مدل، فلات آذربایجان (شرقی) از شمال با قفقاز کوچک، از خاور با پی‌سنگ خزر جنوبی و از جنوب و باختر با بلوک ایران مرکزی، مرزهای همگرا تشکیل داده و در برخورد است. در این میان، سامانه فشارش بازسازی شده به‌گونه‌ای است که چرخش پاد‌ساعتگردی را بر فلات آذربایجان تحمیل می‌کند.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله آذربایجان، زمین‌ساخت، سوگیری تنش، راندگی،
عنوان انگلیسی Tectonic Model of Azarbaijan Plateua (North of Tabriz Fault and South Aras)
چکیده انگلیسی مقاله Iranian Azerbaijan is a region in Northwest of Iran where has large active deformation and seismicity. It is located between two orogeny, Zagros in the south and Lesser Caucasus in the north. In this research geological structures and tectonic stress state of area are studied to search connection the tectonic and neotectonic of Azerbaijan. In this study the analytical method of Angelir, 2002, is used to analising the stress tensors. Also his methods, 1984 and 2004, are used to separation of stresses. Firstly it is collected seismic and field data of faults and analyzing their stress states. Then 2nd order stress field of Azarbaijan microplate is reconstructed by stress separation analysis. Also remote sensing methods helps to study of imbricate structures in the northern and southern parts of Azarbaijan microplate. The stress analysis results in this study (by analytical method, for seismic and field data) shown there are two compressional stresses (NE-SW and NW-SE directions). First stress system by NE-SW directions cause developing of three tectonic grains as Arasbaran, Ahar (Goshe Dagh) and Bozkosh fold thrust belts. But the second one (NE-SE direction stress system) cause developing of thrusts in N-S direction. Reconstruction of first order stress in relation with the tectonic grains, and structures, reduced the tectonic model of Azerbaijan plateau. In this model the (East) Azerbaijan plateau is in collision with Lesser Caucasus in north, South Caspian basin in east, and Central Iranian block in south and west. In this way reconstructed compression induced the conter-clock wise rotation to the Azerbaijan plateau.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Azarbaijan, Tectonic, Stress orientation, Thrusting
نویسندگان مقاله بهزاد زمانی قره چمنی | zamani ghareh chamani
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تبریز (Tabriz university)

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_53829_01de20282765b0273959e5aaed894bfb.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/960/article-960-533345.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات