این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، جلد ۲۸، شماره ۲، صفحات ۹۳-۱۰۸
عنوان فارسی آنالیز مؤلفه‌های مورفومتری نبکاها و معرفی مناسب‌ترین نوع آن برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از الگوریتم ELECTRE (مطالعۀ موردی: ریگ چاه جام)
چکیده فارسی مقاله یکی از بحران‌های اکولوژیکی جهان، پدیدۀ بیابان‌زایی است. مهار این بحران، به شناخت و درک صحیح از عامل‌ها و فرایندهای آن نیازمند است. بیابان‌زایی، به کاهش استعداد زیست‌محیطی و نابودی منابع طبیعی و زیست‌بوم‌ها (اکوسیستم‌ها) گفته می‌شود که عوارض منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای آن، بر جنبه‌های زندگی انسان تأثیر می‌گذارد. وضعیت بحرانی بوم‌شناختی در مناطق خشک و نیمه‌خشک بیابانی از یک سو و بهره‌برداری بی‌رویۀ انسان از سویی دیگر، موجب گسترش بیابان‌ها شده و مشکلی بزرگ در سطح ملی ایجاد کرده است. راه حل آن، پیش‌بینی تغییرات محیط طبیعی با پایش مداوم و فراکافت (تجزیه و تحلیل) داده‌هاست. هدف این پژوهش، مقایسۀ نبکاهای ریگ چاه جام و معرفی مناسب‌ترین نوع آن برای تثبیت ماسه‌های روان با استفاده از آنالیز مؤلفه‌های مورفومتری نبکا از طریق الگوریتم ELECTRE است. این الگوریتم، یکی از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره است که ضمن ترکیب معیارهای کمی، کیفی و وزن‌دهی متناسب با هر معیار، در انتخاب بهترین گزینه به تصمیم‌گیران کمک می‌کند. ابتدا مهم‌ترین شاخص‌های موفومتری 462 نبکا از گونه‌های گَوَن، اشنان، گز، قیچ، خارشتر، علف‌شور، سیاه‌‌‌تاق به‌روش نمونه‌برداری طولی ارزیابی شد؛ سپس با ارزیابی معیارهای آن به‌وسیلۀ الگوریتم ELECTRE، نبکاهای مطالعاتی اولویت‌بندی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نبکاهای گز و سیاه‌‌‌تاق، 5 بار مسلط و 1 بار مغلوب ‌شدند و با 4 امتیاز بیشترین نمره را کسب کردند و بیشترین تأثیر را در تثبیت ماسه‌های روان دارند. نبکاهای گونۀ خارشتر و گون با 6 بار مغلوب‌شدن، با امتیاز 6- کمترین بهره‌بری را دارند؛ بنابراین، برای اجرای طرح‌های تثبیت ماسه در منطقۀ مطالعاتی، ابتدا توسعۀ نبکازارهای تاق و گز بیشترین اهمیت را دارند و درصورت اجرا، بالاترین بهره‌بری را خواهد داشت. نتایج این پژوهش در مدیریت سیستمی مناطق بیابانی و طرح‌های تثبیت ماسه‌های متحرک، کاربردی و اجرایی خواهد بود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله گونه‌های گیاهی، بیابان‌زایی، ماسه‌های روان، تثبیت، روش ELECTRE،
عنوان انگلیسی Analyzing Nebka Morphometric Parameters and Introducing the Most Appropriate Type for Sand Dune Stabilization, using ELECTRE Algorithm (Case Study: Chah Jam Erg)
چکیده انگلیسی مقاله Nowadays, desertification is one of the ecological crises of the world. To control desertification, having a clear understanding of its factors and processes is necessary. Desertification is defined as the reduction of biomass potential and degradation of environmental resources and ecosystems which affects regional and cross-regional levels of human life. The degradation of ecosystems in arid and semi-arid areas on the one hand and unnecessary exploitation of humans, on the other hand, have led to the erosion of deserts and made them an acute problem at the national level. Its solution is to predict the changes occurring in the natural environment with continuous monitoring and meta-analysis. The aim of this study is to compare Nebkas in the Chah Jam Erg, and to introduce the most appropriate type for quicksand stabilization, using analysis of Nebka morphometric parameters, via ELECTRE algorithm. This algorithm is one of the methods of multiple criteria decision making, that combines the quantitative and qualitative indicators and weights according to importance of each criterion, can help decision makers to choose the best alternative. To this end, first, the most important morphometric parameters of 462 Nebkas from Astragalus Gummife, Seidlitzia florida, Tamarix Macatensis, Zygophyllum Eurypterum , Alhagi Mannifera, Salsola rigida and Haloxylon types were measured by linear sampling in field. Then, the studied Nebkas were prioritized using comparative evaluation by ELECTRE algorithm. The results showed that Tamarix Macatensis and Haloxylon Nebkas, with weight of 4, had the highest effect in stabilization of quicksand. Astragalus Gummife and Alhagi Mannifera Nebkas, with weight of -6, had the least importance. Therefore, for implementation of stabilization projects of mobile sands in study area, developing Tamarix Macatensis and Haloxylon Nebka systems have the highest of importance and efficiency. The results of this study will be beneficial in systemic management of desert regions and stabilization projects of quicksand.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله علیرضا عرب عامری |
بیکار

امیرحسین حلبیان |
اصفهان، خیابان سپهسالار، نبش چهارراه مسرور، مجتمع مسکونی مهر،طبقه سوم

نشانی اینترنتی http://gep.ui.ac.ir/article_22261_0cabbffe6fcf947c3655f12d760614f3.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/761/article-761-540321.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات