این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
علوم زمین، جلد ۲۱، شماره ۸۱، صفحات ۱۴۳-۱۵۰
عنوان فارسی توصیف الگوهای ژئوشیمیایی با استفاده از روش‎های تحلیل مؤلفه اصلی و کلاستر فازی میان‎مرکز (FCMC) برای ثبت بی‌هنجاری‌های ضعیف (منطقه قولان- آذربایجان شرقی)
چکیده فارسی مقاله ثبت بی‌هنجاری‌های بهینه ژ‌ئوشیمیایی نیازمند پی‎جویی‎های توجیهی (Orientation Survey)است که یکی از لایه‎هایمهم آن انتخاب روش بهینه تحلیل داده‎هاست.شناسایی مناطق کانی‎زایی شده و پنهان با استفاده از روش‌های نو و ارائه الگوی مناسب عناصر ردیاب برای بررسی پتانسیل‌های امیدوارکننده با مؤثرترین روش در منطقه قولان، هدف این پژوهش و گامی در سوی بهینه‎سازی عملیات اکتشافی است. در این راستا، 233 نمونه از رسوبات آبراهه‎ای برداشت و برای عناصر پایه و ردیاب‎های مربوط به آنها (Cu, Mo, Cr, Co, Ni, Pb, Zn, As, Y…)تجزیه شدند. فرایند پردازش داده‎ها با استفاده از دو روش تحلیل مؤلفه اصلی و خوشه‎بندی فازی میان‎مرکز (Fuzzy C-meansClustering) (FCMC) انجام و بی‌هنجاری‌های موجود در منطقه شناسایی شدند. نتایج حاصل از به‎کارگیری روش خوشه‎بندی فازی میان‎مرکز (FCMC) برروی داده‎های منطقه نشان‎دهنده ثبت بی‌هنجاری‌های Cu و Mo در محدوده قره چیلر است. به‌گونه‌ای که جدایش بی‌هنجاری‌های این دو عنصراز یکدیگر، احتمالاً به‎دلیل اسیدی شدن منطقه و شستشوی رخنمون‌های سولفیدی و حمل‌و‌نقل  Mo به‌صورت مولیبدات‌ها صورت گرفته  و باعث جدایش تقریبی هاله‎های ثانویه  Cu از  Mo در نزدیکی یکدیگر شده است. اعمال  FCMCبراساس منطق فازی (FuzzyLogic) حاکی از قرار گیری Cu و Mo در یک خوشه و همپوشانی بی‌هنجاری‌های آن نشان‎دهنده پاراژنز این دو عنصر است. مقایسه نتایج حاصل از دو روش، بیانگر ثبت بی‌هنجاری‌های مشابه در منطقه با به‎کارگیری هر دو روش خوشه‌بندی فازی میان‌‎مرکز (FCMC)  و  PCAاست اما الگوی ثبت بی‌هنجاری‌های ژئوشیمیایی توسط PCA نشان می‌دهد که اعمال این روش در شدت‌بخشی به هاله‌های ژئوشیمیایی ضعیف بی‌هنجاری‌های پنهان، مؤثرتر از خوشه‌بندی فازی میان‌مرکز (FCMC)  عمل می‌کند . به‌گونه‌ای که با این روش بجز محدوده قره چیلر، باختر لوتکه و بی‌هنجاری‌های پنهان نمنیق نیز با الگوهای ژئوشیمیایی مناسب Cu-Mo درامتداد همان منطقه  (شمال باختر- جنوب خاور) با شدت قوی‌تری ثبت شدند. بررسی‌های بعدی نشان می‌دهد که روش PCA در حذف اثر ترکیب سنگی و ثبت الگوهای بهینه ژئوشیمیایی مؤثرتر است و نتایج حاصل از آن در منطقه صحت بیشتری دارد.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله
عنوان انگلیسی Characterization of Geochemical Pattern Using Principal Component Analysis (PCA) and Fuzzy C-mean Clustering (FCMC) For Enhancement of Weak Anomalies (Gulan area, E-Azerbaijan, Iran)
چکیده انگلیسی مقاله Optimization of geochemical anomalies needs an orientation survey in which one of its important aspects is selecting an advanced data processing method. The main objective of this study is to recognize the blind and mineralization zones by employment of new processing techniques in order to establish an optimized exploration tool and reliable geochemical pattern for potentially promising areas in Gulan. In this respect 233 stream sediment samples were collected and analyzed for Cu, Pb, Zn, Mo, Co, Ni, Cr, As, and Y. The anomalous zones were detected by using PCA&FCMC methods. The FCMC results revealed Cu, Mo anomalous zones in Garachilar area. It shows secondary halos separation of Cu and Mo probably due to transportation of Mo in the form of molybdates by acidic solution around outcrops, and consequently their adjoined redeposition. Application of Fuzzy logic Based FCMC shows the emplacement of Cu and Mo in the same cluster and overlapping of their anomalies which indicate their paragenetic relation in the ore bearing solution. Comparative study of the methods (FCMC&PCA) revealed some how similar results in detecting Garachilar anomalies. But the PCA results not only indicate Garachilar as promising zones but also could detect western part of Lutkeh and blind anomalies of Namnig in the same trend of NW-SE. This study indicates that geochemical pattern detected by PCA is more effective in enhancement of halos and blind anomalies than FCMC. Moreover, the characterization of geochemical pattern by PCA can be optimized more precisely in eliminating lithological effect and its results can be used successfully as prospecting tool in the area.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله محمدجعفر محمدزاده | m j
دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی سهند تبریز، تبریز، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه صنعتی سهند (Sahand university of technology)

حمید شهین فر | shahin فر
گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاداسلامی واحد تبریز، تبریز، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی تبریز (Islamic azad university of tabriz)

آینور ناصری |
گروه مهندسی معدن، دانشگاه آزاداسلامی واحد اهر، اهر، ایران.
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه آزاد اسلامی اهر (Islamic azad university of ahar)

نشانی اینترنتی http://www.gsjournal.ir/article_54378_5e087044fbd3cd31d02648a52442b809.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/960/article-960-541583.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات