این سایت در حال حاضر پشتیبانی نمی شود و امکان دارد داده های نشریات بروز نباشند
کاوش نامه ادبیات تطبیقی، جلد ۷، شماره ۲۶، صفحات ۶۳-۸۴
عنوان فارسی بررسی تطبیقی مضامین مدح علوی در اشعار «سنایی غزنوی» و «حیص بیص»
چکیده فارسی مقاله «سنایی» و «حیص بیص»، از جمله شاعران مدح علوی در ادبیّات فارسی و عربی قرن ششم هجری هستند؛ در مدایح علوی این دو شاعر، همسان‌اندیشی‎ها و درون‌مایه‎های یکسانی دیده می‌شود که با توجّه به ارتباط تاریخی بین دو شاعر، دلیلی بر تعاملات و مبادلات ادبی آن‎هاست. پژوهش حاضر بر اساس تجربه ادبیّات تطبیقی اسلامی و با دو روش تاریخی و توصیفی - تحلیلی، به بررسی تطبیقی مضامین مدح علوی در دیوان دو شاعر می‎پردازد. مهم‎ترین یافته‎های این مقاله نشان می‎دهد که مضامینی مانند امامت علی (ع)، شجاعت، علم، سخاوت و بخشندگی، عدالت، تقوا، شهادت‌طلبی، کرامات حضرت و مقام و منزلت والای ایشان، از جمله مضامین مشترک مدایح علوی در دیوان دو شاعر است. حیص بیص در ترسیم این فضایل و بیان این مضامین، تحت تأثیر سنایی بوده و همان مضامین را به صورت مستقیم در اشعار مدحی خود منعکس کرده است. شاعر عرب، با تأثیرپذیری از سبک بیان سنایی، همانند او با استفاده از آیات و احادیث و پرهیز از اغراق و آرایش‎های لفظی، به ترسیم فضایل علی (ع) پرداخته است. البتّه ابیات مدحی سنایی بیشتر و گسترده‎تر بوده و آگاهی وی از احادیث مرتبط با مناقب حضرت، بیشتر است؛ زیرا سنایی در برخی موارد مانند اشاره به احادیث مرتبط با پیوند امام علی (ع) و حضرت محمّد (ص)، به ذکر جزئیات بیشتری می‎پردازد. همچنین علی (ع) در شعر هر دو شاعر، به عنوان نماد علم و شجاعت و عدالت معرّفی شده است.  
کلیدواژه‌های فارسی مقاله ادبیّات تطبیقی، شعر فارسی و عربی، مدح علوی، سنایی، حیص بیص،
عنوان انگلیسی مقارنة فی مضامین المدیح العلویّ بین «سنایی» و «حیص بیص»
چکیده انگلیسی مقاله العلویّ، بوصفه فرعا من فروع فنّ المدح فی الأدبین العربیّ والفارسیّ، أصبح میدانا للشّعراء لکی یعبّروا به عن الحبّ وولائهم لعلیّ بن أبیطالب (ع). یصف شاعر المدیح العلویّ مقام الإمام وکراماته بعاطفة حقیقیة وصادقة، یکون «سنایی» و«حیص بیص» من أبرز شعراء هذا الفنّ فی القرن السّادس؛ هناک فی مدائحهما العلویّة وجوه مماثلة ومضامین مشترکة تدلّ علی التّفاعل الأدبی النّشط بینهما نظرا للعلاقة التّاریخیّة بین الشاعرَین. یرمی هذا المقال إلی دراسة مقارنة فی المدائح العلویّة للشّاعرین دراسة دلالیّة اعتماداً علی المنهجین التّأریخی والوصفیّ التّحلیلیّ. ومن أبرز النّتائج الّتی توصّل إلیها هذا البحث هی أنّ مسألة الغدیر وولایة علیّ بن أبیطالب (ع)، وعلمه وکرمه وَجوده وزهده وعدالته وشجاعته وحبّه للشّهادة فی سبیل اللّه، ومقامه الرّفیع وعلوّ شأنه من أهمّ المعانی المشترکة فی مدائحهما العلویّة وتأثّر حیص بیص بمعانی مدائح سنایی العلویّة بشکل لا غبار علیه وانعکست تلک المضامین فی أشعاره بصورة مباشرة. إنّ حیص بیص قد صوّر مناقب الإمام وفضائله متأثّرا بأسلوب سنایی باستخدامه الآیات القرآنیة والأحادیث وتفادیه الغلوّ والزّخارف اللّفظیّة اللهمّ إلّا أنّ أبیات المدیح العلویّ عند سنایی واطّلاعه علی الأحادیث المتعلّقة بفضائل علی (ع) یبدو أکثر وأعمق لأنّه تطرّق إلی ذکر بعض الأحادیث کحدیث الأخوّة بین علی (ع) و محمّد (ص) وشرحه شرحاً مفصّلاً.إضافة إلی هذا، أنّ شخصیّة علی (ع) فی أشعار کلا الشّاعرین أصبحت رمزاً للعلم والشّجاعة والعدالة.  
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله
نویسندگان مقاله مریم رحمتی ترکاشوند |
استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه رازی (Razi university)

بهاره رحیمی |
دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات عربی، دانشگاه رازی، کرمانشاه،
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه رازی (Razi university)

نشانی اینترنتی http://jccl.razi.ac.ir/article_683_b27855da32958f68221f661563562e17.pdf
فایل مقاله اشکال در دسترسی به فایل - ./files/site1/rds_journals/1520/article-1520-563101.pdf
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات